Το τελευταίο διάστημα, στους πολιτικούς και κατ’ επέκταση στους δημοσιογραφικούς κύκλους επανέρχονται οι εκτιμήσεις, οι πληροφορίες και τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών, το φθινόπωρο. Για να λέμε την αλήθεια, ο σχεδιασμός των πρόωρων εκλογών δεν έλειψε ποτέ από το μέγαρο Μαξίμου και τον πρωθυπουργό, παρά το γεγονός ότι εκείνος δηλώνει το ακριβώς αντίθετο.
Κάθε κυβέρνηση και κάθε πρωθυπουργός έναν στόχο έχουν. Τον στόχο της επιβίωσης και της μακροημέρευσης στην εξουσία. Για να τον πετύχουν, πάντοτε υπολογίζουν όχι τις εκλογές που κέρδισαν αλλά εκείνες που πρέπει να κερδίσουν. Δηλαδή, τις επόμενες. Νόμος είναι, επίσης, ότι μια κυβέρνηση κι ένας πρωθυπουργός κάνουν τις εκλογές όταν έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να τις κερδίσουν. Είναι πολύ σπάνιο το φαινόμενο να συρθούν σε εκλογές στον χρόνο που το Σύνταγμα προβλέπει και όταν δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, καθώς, τότε, η πρωτοβουλία των κινήσεων, κατά κανόνα, έχει περάσει στα χέρια των αντιπάλων τους.
Για τον Κ. Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του η εκλογική πρωτοβουλία σκοντάφτει πάντα πάνω στην πανδημία. Η πανδημία είναι αυτή που του χαλάει κάθε φορά τα σχέδια, καθώς είναι αδύνατο να οδηγηθεί η χώρα στις κάλπες με έξαρση των κρουσμάτων, με λοκντάουν και, κυρίως, με ασφυκτική πίεση πάνω στο υγειονομικό σύστημα. Εκλογές σημαίνει τεράστιος συνωστισμός κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου και κατά την ημέρα της ψηφοφορίας. Αρα ο νικητής τέτοιων εκλογών θα ήταν ευθύς εξαρχής ο ιός και κανένας πολιτικός, ακόμη κι ο πιο ανεύθυνος, δεν θα τολμούσε να του δώσει μια τόσο μεγάλη ευκαιρία.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το σενάριο των εκλογών, το φθινόπωρο, ήταν βασικό για τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση πριν από την εμφάνιση της μετάλλαξης «Δέλτα». Και τούτο για τους εξής λόγους. Η κυβέρνηση έχει ήδη συμπληρώσει τα μισά της συνταγματικής θητείας της. Ο επόμενος χρόνος θα είναι εξ αντικειμένου προεκλογικός (θα απέχουμε μόλις έναν χρόνο πριν από την ολοκλήρωση της τετραετίας) και η πίεση της αντιπολίτευσης πάνω στην κυβέρνηση θα είναι ασφυκτική. Ολο το πολιτικό σύστημα θα ζει σε προεκλογικούς ρυθμούς και κανένας εκλογικός αιφνιδιασμός δεν θα είναι δυνατός.
Ασφυκτική θα είναι, επίσης, η πίεση της κοινωνίας. Η όξυνση των προβλημάτων και της δυσαρέσκειας, η κόπωση των πολιτών και η εμφάνιση των επιπτώσεων της πανδημίας στην καθημερινότητα και στη ζωή τους γενικότερα, είναι στοιχεία άκρως φθοροποιά για την κυβέρνηση.
Με μόνο αυτά τα δεδομένα, η άποψη που φαίνεται πως κυριαρχούσε στα κυβερνητικά επιτελεία θεωρούσε τις εκλογές, το φθινόπωρο, ως μονόδρομο. Γι’ αυτό και τέθηκε ως στόχος να προχωρήσει γρήγορα ο εμβολιασμός, ώστε μέσα στο καλοκαίρι να επιτευχθεί ανοσία στην κοινότητα. Το σενάριο των εκλογών το φθινόπωρο υποχώρησε, μόνο όταν η «Δέλτα» άρχισε να καλπάζει, με αποτέλεσμα το ποσοστό εμβολιασμών για την επίτευξη ανοσίας να ανέβει από το 60% με 70% κοντά στο 90% του πληθυσμού, πράγμα που κατέστησε τον στόχο ανέφικτο. Και αναπτερώθηκε πάλι, όταν φάνηκε πως η εν λόγω μετάλλαξη κάπου φαίνεται να σταθεροποιείται από άποψη κρουσμάτων, ενώ δεν πιέζει ιδιαίτερα το υγειονομικό σύστημα.
Οι προϋποθέσεις
Για να το πούμε πιο απλά, αν τα κρούσματα, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ, και οι θάνατοι συνεχίσουν να κινούνται στα τωρινά επίπεδα ή υποχωρήσουν, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του δεν θα διστάσουν να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές, το φθινόπωρο, και πριν έρθει το επόμενο κύμα της πανδημίας, στα μέσα με τέλη του Νοεμβρίου.
Τις πρόωρες εκλογές ευνοούν και μια σειρά μηνύματα που λαμβάνει η κυβέρνηση από τις δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος. Οι τάσεις, για παράδειγμα, που κατέγραψε η τελευταία έρευνα της MRB (αρχές Ιουλίου) υπήρξαν άκρως ανησυχητικές για το μέγαρο Μαξίμου, καθώς σημασία δεν έχει τόσο η διαφορά που καταγράφεται ανάμεσα σε Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά το γεγονός ότι συνεχώς διογκώνεται η δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση, ενώ το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει με αισιοδοξία το μέλλον.
Στο ερώτημα, για παράδειγμα, «πώς κρίνετε σε γενικές γραμμές σήμερα την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας», το 71,6% των ερωτηθέντων απαντά «Πολύ κακή – κακή». Επίσης, στο ερώτημα «πώς πιστεύετε ότι πάνε τα πράγματα γενικά στη χώρα μας», το 64,1% απαντά «Πολύ άσχημα – Αρκετά άσχημα». Τέλος, στο ερώτημα ποιο από τα δύο κόμματα, Ν.Δ. ή ΣΥΡΙΖΑ, θα σας ενοχλούσε αν κερδίσει έστω και με μία ψήφο διαφορά τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, το 40,4% απαντά ΣΥΡΙΖΑ και το 40% απαντά Ν.Δ. Οταν η δυσαρέσκεια είναι μοιρασμένη σε κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση, το βέβαιο είναι πως ο χρόνος δεν μετρά προς όφελος της κυβέρνησης.
Στο μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά ότι η δημοσκοπική διαφορά της Ν.Δ. από τον ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην πανδημία, που καθήλωσε ολόκληρη την αντιπολίτευση και έδωσε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να είναι η μόνη που δρα -και μάλιστα ανεξέλεγκτα, καθώς ο κίνδυνος του ιού ήταν και παραμένει καθολικός. Πήρε δηλαδή εθνικές διαστάσεις. Τέτοιες συνθήκες -λένε οι γνωρίζοντες- θυμίζουν τις κυβερνήσεις σε καιρό πολέμου. Από άποψη λαϊκής αποδοχής, πάνε καλά όσο διαρκεί ο πόλεμος. Γι’ αυτό και στο περιβάλλον του πρωθυπουργού -λένε οι πληροφορίες- κυριαρχεί η άποψη ότι οι εκλογές πρέπει να γίνουν πριν η αντιπολίτευση καταφέρει να βγει από τη θέση στην οποία την έφερε η πανδημία.
Οπως και να έχει, τα πάντα θα κριθούν μέσα στον Αύγουστο και στις αρχές Σεπτέμβρη. Μεγάλο όπλο της κυβέρνησης που φέρνει τις εκλογές πιο κοντά είναι οι εμβολιασμοί. Εφόσον το εμβολιαστικό πρόγραμμα πάει καλά και τα κύματα της πανδημίας δεν προκαλούν μεγάλα προβλήματα, θα έχουμε ένα πολύ θερμό, πολιτικά, φθινόπωρο.