Τρία χρόνια τώρα, και έχουν έρθει τα πάνω κάτω. Εργατικά δικαιώματα, δημοκρατικές ελευθερίες, κατακτήσεις ενός αιώνα εξανεμίστηκαν με τον ποιο αμείλικτο και αδιάλλακτο τρόπο. Η κυβερνητική τρόικα, τα κυρίαρχα Μ.Μ.Ε. και γενικά το κυρίαρχο πολιτικό μπλοκ, με συντριπτική πλειοψηφία, υποστηρίζει ότι ναι μεν τα πράγματα είναι δύσκολα, αλλά είμαστε εντός ευρώ, ενώ αν δεν παίρναμε αυτά τα σκληρά μέτρα θα ήμασταν εκτός ευρώ και θα βιώναμε την πλήρη καταστροφή.
Είμαστε λοιπόν μπροστά στο εξής αδιέξοδο: «όποιος βγει απ’ το μαντρί τον τρώει ο λύκος, αλλά και όποιος μείνει στο μαντρί πέφτει στα χέρια του χασάπη!». Σε τέτοιες στιγμές είναι που το λαϊκό κίνημα πρέπει να πάψει να σκέφτεται όπως παλιά. Σε τέτοιες στιγμές είναι που αν θέλει να επιβιώσει πρέπει να κάνει επαναστατικές τομές, να κάνει το άλμα προς τα εμπρός.
Άλλωστε και ο αντίπαλος, ο ελληνικός καπιταλισμός και το κράτος έτσι λειτουργεί. Τα τελευταία τρία χρόνια και τα αμέσως επόμενα, άλλαξε και θα αλλάξει τα πάντα. Άλλαξε βασικά στοιχεία της φυσιογνωμίας του και όσον αφορά την βάση, την οικονομική του συγκρότηση και τη θέση του στο διεθνή καταμερισμό εργασίας, αλλά και όσον αφορά το εποικοδόμημα και όλες τις μορφές του, την νέα αστική δημοκρατία (κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισμό), την διάκριση των εξουσιών, το ρόλο του πολιτικού προσωπικού και γενικά όλους τους ιδεολογικούς μηχανισμούς που διαθέτει.
Οι ραγδαίες αυτές αλλαγές οι οποίες στο σύνολο τους δεν μπορούν να εκτιμηθούν ακόμα, έφεραν και θα φέρουν μια βαθιά κοινωνική διάσπαση στον κοινωνικό ιστό. Όλο και περισσότερο θα αρχίζει να ξεχωρίζει η πλατιά κοινωνική πλειοψηφία των εργαζομένων, της νεολαίας και του λαού γενικά, που πετιούνται στο περιθώριο της νέας πραγματικότητας και από την άλλη η ελίτ και όλο το μπλοκ εξουσίας. Ο κοινωνικός, πολιτικός και πολιτιστικός «αχταρμάς» που ζήσαμε από την δεκαετία του ’80 και μετά θα πάψει να υφίσταται. Όλο και περισσότερο θα αρχίσει να διαμορφώνεται μια νέα λαϊκή κουλτούρα διακριτή και πλήρως διαφοροποιημένη από την επίσημη. Ένας δεύτερος παράλληλος πολιτισμός.
Αυτή λοιπόν η κοινωνική διάσπαση και πολιτιστική διαφοροποίηση είναι φανερό ότι θα συνοδευτεί και από πολιτική διαφοροποίηση. Όλο το πολύμορφο δυναμικό της πλειοψηφίας που σήμερα θίγεται θα ψάξει να βρει και πολιτική διέξοδο.
Εδώ είναι και η μεγαλύτερη ευθύνη για την αριστερά όλων των εκδοχών. Θα διαμορφώσει τους όρους και τους χώρους που θα υποδεχθούν αυτή την τεράστια αγανακτισμένη πλειοψηφία δίνοντας της την ελπίδα της ανατροπής, ή θα ακολουθήσει την πεπατημένη και θα οδηγήσει τον κόσμο στην απόγνωση και τον νεοφασισμό.
Τα μέχρι στιγμής δείγματα γραφής της αριστεράς δεν είναι ενθαρρυντικά. Ο ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. αναπαυμένος στις δημοσκοπικές δάφνες που τον εμφανίζουν πρώτο κόμμα περιμένει την εξουσία σαν ώριμο φρούτο να πέσει στην αγκαλιά του, κάνοντας όλο και μεγαλύτερα ανοίγματα στην παραδοσιακή αλλά και αποτυχημένη σοσιαλδημοκρατία. Το αποτέλεσμα είναι, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη συνδιάσκεψη του, να μην έρθει σε ουσιαστική επαφή με τα θιγόμενα αυτά στρώματα του πληθυσμού. Γιατί αν είχε έρθει αυτό θα φαινόταν και στον προ συνδιάσκεψης διάλογο και στους αντιπροσώπους και στο εκλεγμένο όργανο.
Το Κ.Κ.Ε., όπως φαίνεται και από τις θέσεις για το συνέδριο, πολιτεύεται σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε. Ακόμα μεγαλύτερη περιχαράκωση και άρνηση να έρθει σε ουσιαστική επαφή και όσμωση με τα νέα αγωνιστικά σκιρτήματα. Προσπάθεια μόνο να θωρακίσει το «κάστρο» του, που όμως έχει αρχίσει να ριγματώνεται επικίνδυνα. Αποτελεί μεγάλη απογοήτευση για τον κόσμο που έχει κομμουνιστική αναφορά και πραγματική δυσφήμιση για τις όποιες επαναστατικές και απελευθερωτικές προσπάθειες.
Η ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. και γενικά η «εκτός των τειχών» αριστερά ακολουθεί την παραδοσιακή δράση της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Κριτική στις κυρίαρχες δυνάμεις της αριστεράς και καθαρότητα στη γραμμή και την ανάλυση της κατάστασης. Και μπορεί στις περισσότερες εκτιμήσεις της για τον χαρακτήρα της κρίσης να έπεσε μέσα, και πολλές από τις προτάσεις διεξόδου που πρώτη αυτή διατύπωσε να αποκτούν πλειοψηφικά χαρακτηριστικά, εντούτοις η ίδια αδυνατεί να αποκτήσει ευρύτερο λαϊκό έρεισμα. Μην έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της, αδυνατεί, με μια αυτοτέλεια, να οικοδομήσει συλλογικότητες που να εκφράσουν πραγματικά τα λαϊκά και εργατικά στρώματα. Όπου έχει προσπαθήσει με ένα σοβαρό τρόπο να δημιουργήσει εργατικές – λαϊκές λέσχες και στέκια εργατικής πολιτικής τα αποτελέσματα είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά.
Με βάση τα παραπάνω όλοι καταλαβαίνουν ότι μια αριστερά που εμφανίζεται τόσο πολύδιασπασμένη είναι αδύνατο να παίξει τον ιστορικό της ρόλο. Να μετατρέψει την κοινωνική διαφοροποίηση σε μια αριστερή πολιτική διαφοροποίηση και να οικοδομήσει τον μαζικό εκείνο φορέα της ρήξης και της ανατροπής.
Μα καλά θα πει κανείς, αυτά συμβαίνουν στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Στην επαρχία, που είναι μικρότερη η κλίμακα, που όλοι γνωρίζουν όλους δεν είναι ποιο αμβλυμμένες οι αντιθέσεις; Δεν μπορεί να υπάρχει κοινή δράση πάνω σε συγκεκριμένες πλευρές που αναδεικνύονται σε τοπικό επίπεδο; Δυστυχώς η απάντηση είναι όχι. Όλα τα οργανωμένα και μη μέλη των τοπικών αριστερών οργανώσεων, κουβαλάνε και μεταφέρουν τις κεντρικές πολιτικές αντιθέσεις και μάλιστα ποιο άκοσμα και χοντροκομμένα. Καμία φορά ακόμα χειρότερα κουβαλάνε και επιμέρους πλευρές ή τις πολιτικές φράξιες των οργανώσεων τους με αποτέλεσμα να είναι ακόμα ποιο χαοτικό το όλο σκηνικό. Το αποτέλεσμα, και εδώ στην πόλη μας, είναι οι όποιες προσπάθειες κοινής δράσεις έγιναν το προηγούμενο διάστημα, να είναι κατ’ όνομα και όχι επί τοις ουσίας.
Δεν γίνεται να προχωρήσουμε άλλο έτσι. Πρέπει να υπερβούμε τις αδυναμίες, τους πολιτικούς μας εγωισμούς και την πεπατημένη. Ο τρόπος δράσης μας αντιστοιχεί σε προηγούμενη φάση του κινήματος γενικά, αλλά και των κινήσεων που έχουν γίνει στην πόλη μας. Τώρα υπάρχουν ορατά ψήγματα άλλης πολιτικής δράσης και σε περιεχόμενο και σε μορφή. Μόνο που είναι αποσπασματικά, διασκορπισμένα και ασυντόνιστα. Πρέπει να ενοποιηθούνε για να μπορέσουν να εμπνεύσουν και να γίνουν πολιτικά επικίνδυνα. Και η πολιτική ενοποίηση δεν μπορεί να γίνει με όρους υποταγής που απαιτεί το μέτωπο που οικοδομεί το ΚΚΕ με τον εαυτό του, ούτε κάτω από την κυβερνητική ενσωμάτωση που προωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθώντας άγαρμπα να καπελώσει όποια ανεξάρτητη και ανατρεπτική φωνή πάει να ξεπηδήσει.
Η κοινή δράση και η ενοποίηση όλου αυτού του γαλαξία των αυτοοργανωμένων, ημισυνειδητων ή και συνειδητών πρωτοβουλιών και τοπικά και πανελλαδικά πρέπει να γίνει από τον ίδιο τον κόσμο του αγώνα. Όλος αυτός ο πλούτος της κοινωνικής αυτενέργειας πρέπει να έρθει σε επαφή ξεπερνώντας και ξεχνώντας λάθη που μας πήγαν πίσω. Να ξαναενοποιήσουμε τον κοινωνικό ιστό αλλά σε νέα βάση. Με βάση τις ανάγκες, τα δικαιώματα και τις δυνατότητες μας και όχι ένα σάπιο δήθεν δημοκρατικό, αλλά κατά βάση ρουσφετολογικό πελατειακό σύστημα που στηρίζονταν, στο κεντρικό κράτος, το «τοπικό κράτος» και το ευρωπαϊκό «μετακράτος» . Μόνο έτσι θα δούμε και τις πραγματικές δυνατότητες του εργατικού μας δυναμικού, τις πραγματικές δυνατότητες των παραγωγικών μας δυνάμεων. Αν μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα δεύτερο παράλληλο πολιτισμό ικανό να γίνει κυρίαρχος. Αν μπορούμε να σταθούμε έξω από διεθνούς ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς αλληλέγγυοι με άλλους λαούς που κινούνται σε τέτοια κατεύθυνση. Μόνο έτσι θα αρχίσουμε να ξεπερνάμε και το αδιέξοδο που διατυπώθηκε παραπάνω, «μέσα η έξω απ’ το μαντρί»! Δηλαδή μόνο αν πάψουμε να είμαστε «πρόβατα»!
ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ