Τα τελευταία χρόνια έχει εγερθεί το θέμα αναγκαιότητας των παρελάσεων για τη σφυρηλάτηση εθνικής ταυτότητας ή της προτιμότερης για πολλούς κατάργησή τους, ως αντιπαραγωγικό κατάλοιπο του παρελθόντος και δείγμα οπισθοδρόμησης της παρηκμασμένης και σε πολλές πλευρές της υποκριτικής ελληνικής κοινωνίας. Η προοδευτική πλευρά, με βάση την τρέχουσα ιδεολογικοπολιτική ορολογία, προκρίνει μορφές λαϊκών παρελάσεων, ενώ ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, Μανώλης Γλέζος, προτείνει παρελάσεις ενώπιων συμβόλων, αντί προσώπων που εκπροσωπούν την πολιτειακή και πολιτική ελίτ, η οποία ευθύνεται για αρκετά από τα σύγχρονα δεινά του τόπου. Η πλευρά του νεοσυντηρητισμού απορρίπτει την κριτική θεωρώντας ότι οι παρελάσεις έχουν εποικοδομητικό παιδαγωγικό ρόλο στη διάπλαση των ελληνόπουλων.
Νεότερα μέλη της ελληνικής κοινωνίας επιχειρηματολογούν υπέρ της άποψης ότι οι παρελάσεις αποτελούν αναχρονιστικό και επικίνδυνο φαινόμενο για τη δημοκρατία, σε μια εποχή που ο εθνικισμός και η αποθέωση της χρησιμότητάς τους, ιδιαίτερα ανάμεσα στις τάξεις της νεολαίας, έχει επανέλθει σε άνθηση:
Σταύρος Μαυρογένης, Διεθνολόγος
Παρέλαση στις λεωφόρους του διαδικτύου
Απάντηση εύκολη σε ένα ερώτημα που εξακολουθεί να διχάζει την ελληνική κοινωνία δεν υπάρχει. Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που είχα συμμετάσχει ως παραστάτης στη μαθητική παρέλαση στο κέντρο της Αθήνας, μια εμπειρία που θυμάμαι περισσότερο για τις χαμένες ώρες μαθημάτων και το χειροκρότημα των γονιών μου παρά ως ανάταση της εθνικής μου συνείδησης.
Κατάλοιπο λοιπόν άλλων εποχών οι παρελάσεις όταν κατά την επικρατούσα άποψη Ελλάδα κινδύνευε από εσωτερικούς εχθρούς συνήθως φανταστικούς. Ο μαθητής του σήμερα πρέπει να παρελαύνει στις λεωφόρους του διαδικτύου και να αναπτύσσει συγκριτικά πλεονεκτήματα για να ανταπεξέλθει στον παγκόσμιο πλέον καταμερισμό εργασίας.
Κωνσταντίνος Πλιάτσικας, Φοιτητής Οικονομικών Πανεπιστημίου Πειραιά
Μήπως δίνουμε τροφή σε επίδοξους «Μεταξάδες»;
Κάθε λαός οφείλει να γνωρίζει και να τιμά την ιστορία του, καθιστώντας εφικτή την αναγνώριση και αποφυγή επανάληψης τυχόν λαθών. Οι παρελάσεις εθνικών επετείων, όμως, δεν μπορεί να είναι ένας από τους τρόπους έκφρασης αυτής της ιστορικής μνήμης, από τη στιγμή που σημείο αναφοράς είναι αγώνες που δόθηκαν στο όνομα της ελευθερίας. Σήμερα, που τα δημοκρατικά αντανακλαστικά όλων δοκιμάζονται καθημερινά, εκδηλώσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν ομοιόμορφο ντύσιμο, στρατιωτικό βήμα, παράταξη «λόχου» της «μαθητιώσας νεολαίας», και «επίδειξη» των αρμάτων μάχης, κάθε άλλο παρά βοηθούν στον εκδημοκρατισμό.
Οι παρελάσεις αποτέλεσαν σύμβολο υπεροχής της μεταξικής δικτατορίας. Επανήλθαν δυναμικά στην περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών! Αυτό πρέπει να μας βάλει όλους σε σκέψεις γύρω από τα αποτελέσματα, τα οποία επιφέρει ένας θεσμός – κατάλοιπο του παρελθόντος όπως αυτός. Και εν τέλει, ας αναρωτηθούμε, μήπως με αυτόν τον τρόπο, αντί να τιμούμε μία ιστορική στιγμή του τόπου, δίνουμε τροφή σε επίδοξους «Μεταξάδες», που τελευταία τείνουν να γίνουν και δημοφιλείς;
Μιχάλης Ανδριόπουλος, Οικονομολόγος
Να μη δηλητηριαστούμε από το μικρόβιο που αρνηθήκαμε
Όπως σε κάθε Εθνική επέτειο έτσι και τώρα ανθίζουν οι συζητήσεις για τον σκοπό που εξυπηρετούν οι παρελάσεις. Με τους εορτασμούς τιμούμε το «ΟΧΙ» στην παράδοση και υποδούλωση της χώρας μας. Στον αντίποδα, φωνάζουμε ένα βροντερό «ΝΑΙ» σε αυτούς που τότε αντιταχθήκαμε. Με μια ειδοποιώ διαφορά, σήμερα την υποδούλωση την βαφτίσαμε διάσωση και οικονομική βοήθεια. Μια κοινωνία θα πρέπει να μνημόνευση και να τιμά τη ιστορία της. Η παρέλαση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μας.
Η σημασία της μαθητικής παρέλασης έχει απαξιωθεί στα πρωτίστως στους συμμετέχοντες σε αυτή. Κάτι που συνδέετε άμεσα με τον τρόπο που διδάσκετε η ιστορία και αποτελεί το μείζων πρόβλημα που θα πρέπει να μας απασχολεί. Όσο για την στρατιωτική αφήστε με να έχω τις επιφυλάξεις μου, με παραπέμπει σε εποχές όπου η δημοκρατία και η ελευθερία ήταν ιδιαίτερος συγκεχυμένες έννοιες. Στο παρόν που βιώνουμε είναι εύκολο να δηλητηριαστούμε από το μικρόβιο αυτού που αρνηθήκαμε πριν εβδομήντα χρόνια.
Αντώνης Φλώκης, Πολιτικός Επιστήμονας – Εργαζόμενος Τομέα Ναυτιλίας
Άλλο ο εορτασμός, κι άλλο η αποθέωση του στρατεύματος…
Οι παρελάσεις σαν κατάλοιπο ενός αρρωστημένου παρελθόντος συνεχίζουν μέχρι σήμερα να μας θυμίζουν τη χειρότερη μορφή του είδους μας. Την εποχή που με την τυφλή υποταγή σε τρελούς πολέμαρχους εγκληματίες και με πρόσχημα την αγάπη για την πατρίδα, αιματοκυλίστηκε αμέτρητες φορές ο πλανήτης.
Η απόδοση τιμών σε εθνικούς ήρωες που αναγκάστηκαν να αμυνθούν για να σώσουν τα σπίτια τους και τις οικογένειές τους, μπορεί να γίνει στο πλαίσιο διάφορών εκδηλώσεων, οι οποίες δε θα θυμίζουν εορτασμούς ολοκληρωτικών καθεστώτων. Άλλο πράγμα η ανάμνηση και ο εορτασμός, κι άλλο πράγμα η αποθέωση του στρατεύματος, που ο μόνος λόγος ύπαρξής του είναι να εξυπηρετεί τις ατελείωτες αγορές οπλικών συστημάτων.