Ημέρα της γυναίκας σήμερα. Πολλά χρόνια τώρα τη γιορτάζουμε. Κάποιοι μοιράζουν λουλούδια σε όλες τις γυναίκες για να τις καλοπιάσουν σήμερα….τι νόημα έχει να μας θυμούνται μόνο μια μέρα; Όσοι έχουν καταλάβει τι σημαίνει σύγχρονη γυναίκα που καλείται να πραγματώσει πολλούς και αντιφατικούς ρόλους μπορεί απλά να το θυμάται και τις 365 ημέρες του χρόνου! Έτσι απλά!
Κάποτε οι γυναίκες δεν τολμούσαν καν να μιλήσουν, να πάρουν δημόσια το λόγο, να εκφραστούν! Σήμερα η γυναίκα έχει καταφέρει πάρα πολλά. Ας κάνουμε όμως μια αναδρομή στο παρελθόν… έτσι για να εκτιμήσουμε ότι έχουμε σήμερα.
Η Σόζουρνερ Τρουθ μίλησε στο Συνέδριο για τα Γυναικεία Δικαιώματα που έγινε τον Μάιο του 1851 στο Άκρον του Οχάιο, όπως περιγράφει η Φράνσις Κέιτζ, που προήδρευε, στις Αναμνήσεις της:
«Ελάχιστες ήταν τότε οι γυναίκες που τολμούσαν να μιλήσουν δημοσίως. Οι σεβάσμιοι διδάσκαλοι του έθνους έπαιρναν τον λόγο και μας έβαζαν στη θέση μας, ενώ οι κλακαδόροι διασκέδαζαν με την καταβαράθρωση των “ξεροκέφαλων” γυναικών. Οι πιο ευαίσθητες φίλες ήταν έτοιμες να καταρρεύσουν και η ατμόσφαιρα μύριζε μπαρούτι. Όταν ξαφνικά, από μια γωνιά της αίθουσας, σηκώθηκε η Σόζουρνερ Τρουθ. Προχώρησε αργά και επίσημα προς το προεδρείο, με το παλιό της καπελάκι στα χέρια και σήκωσε τα μεγάλα εύγλωττα μάτια της. Σηκώθηκα και είπα: “Η Σόζουρνερ Τρουθ”.
Ο θόρυβος καταλάγιασε και όλα τα μάτια στράφηκαν σ’ αυτήν την σχεδόν αμαζόνια μορφή, που στεκόταν πανύψηλη, 1,80 σχεδόν, με το κεφάλι ορθό και το βλέμμα να διαπερνά τον αέρα, σαν να έβλεπε όραμα. Με τις πρώτες λέξεις που πρόφερε, έπεσε μια βαθιά σιωπή. Μίλησε με μια βαθιά φωνή, που, αν και δεν ήταν δυνατή, άγγιξε όλα τα αφτιά μέσα στην αίθουσα και έξω από αυτήν, στο πλήθος που βρισκόταν στους διαδρόμους και στον δρόμο».
Ο λόγος της Τρουθ καταγράφηκε και αργότερα τυπώθηκε. Η επαναλαμβανόμενη επωδός «και δεν είμαι εγώ γυναίκα;» έγινε στην δεκαετία του 1970 έμβλημα των Αφροαμερικάνων φεμινιστριών.
«Λοιπόν, παιδιά μου, όπου υπάρχει τόσος σαματάς, κάτι καλό πρέπει να συμβαίνει. Και λέω με τον νου μου πως, ανάμεσα στους νέγρους του Νότου και στις γυναίκες του Βορρά, όλοι να ζητάνε δικαιώματα, ο λευκός άντρας θα βρεθεί γρήγορα στριμωγμένος. Αλλά τι είναι όλα αυτά που λένε εδώ; Αυτός ο άντρας εκεί κάτω είπε ότι πρέπει να βοηθάνε τις γυναίκες να μπουν στα αμάξια και να περνάνε τα λασπόνερα στο δρόμο και να τους δίνουν παντού το πιο καλό κάθισμα. Εμένα δεν με βοήθησε ποτέ κανείς να μπω σε άμαξες ούτε να περάσω πάνω από λασπόνερα, ούτε μου έδωσαν ποτέ καρέκλα να καθίσω. Και δεν είμαι γυναίκα εγώ; Κοιτάξτε με! Κοιτάξτε το χέρι μου! (Σήκωσε το μανίκι της και έδειξε το μπράτσο της). Όργωνα και έσπερνα και θέριζα, και κανένας άντρας δεν με έφτανε! Και δεν είμαι γυναίκα εγώ; Μπορούσα να δουλέψω όσο ένας άντρας και να φάω όσο ένας άντρας -όταν έβρισκα να φάω- και να αντέξω το μαστίγιο όσο ένας άντρας. Και δεν είμαι γυναίκα εγώ; Γέννησα δεκατρία παιδιά και είδα τα περισσότερα να πουλιούνται σκλάβοι και όταν έκλαψα με τον πόνο της μάνας, μόνο ο Ιησούς με άκουσε! Και δεν είμαι γυναίκα εγώ;
Και μετά λένε για αυτό το πράγμα στο κεφάλι. Πώς το λένε; (από το κοινό, κάποια ψιθύρισε “διάνοια”) Ναι, πουλάκι μου, αυτό. Τί σχέση έχει αυτό το πράγμα με τα δικαιώματα της Γυναίκας ή με τα δικαιώματα του Νέγρου; Αν το ποτήρι μου χωράει μια πίντα μόνο και το δικό σου ένα τέταρτο, δεν είναι κακία μεγάλη να μην μ’ αφήνεις να γεμίσω κι εγώ το ποτηράκι μου;
Κι ύστερα, αυτός ο κοντούλης με τα μαύρα εκεί πέρα, λέει πως οι γυναίκες δεν μπορούν να έχουν όσα δικαιώματα έχουν οι άντρες, γιατί ο Χριστός δεν ήταν γυναίκα! Από πού γεννήθηκε ο Χριστός σου; Από πού γεννήθηκε ο Χριστός σου; Από τον Θεό και μια γυναίκα. Ο άντρας δεν είχε καμιά σχέση με τον Χριστό.
Αν η πρώτη γυναίκα που έφτιαξε ο Θεός είχε την δύναμη να φέρει τον κόσμο τα πάνω κάτω ολομόναχη, αυτές εδώ οι γυναίκες όλες μαζί θα καταφέρουν πάλι να τον αναποδογυρίσουν, κι αυτήν τη φορά θα τον φτιάξουν σωστά. Και το μόνο που θέλουν τώρα είναι να κάτσουν να τον φτιάξουν. Και οι άντρες καλά θα κάνουν να τις αφήσουν να τελειώσουν την δουλειά τους.
Σας είμαι πολύ υποχρεωμένη που με ακούσατε και τώρα η γριά Σόζουρνερ δεν έχει τίποτα άλλο να πει».
*Σόζουρνερ Τρουθ (1797-1883), απελευθερωμένη σκλάβα της Νέας Υόρκης. Αγωνίστηκε για την κατάργηση της δουλείας και τα γυναικεία δικαιώματα.
Χρόνια μας πολλά! Με μια σημαντική επισήμανση: Στόχος δεν θα πρέπει να είναι η εξίσωσή μας με τους άντρες, αλλά η εξίσωσή μας με την κοινωνία! Μήπως και εμείς οι ίδιες δεν αποδεχόμαστε πάντα την ισότητα;
Χαρμπέα Ιωάννα
Κοινωνιολόγος/Εγκληματολόγος
.