«Πληρώσαμε βαρύ τίμημα» από τις θεομηνίες του καλοκαιριού, παραδέχτηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας στη Βουλή τα κυβερνητικά μέτρα για την ανασυγκρότηση των περιοχών της Θεσσαλίας και του Έβρου.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε πως η αποκατάσταση των ζημιών συνολικά θα ξεπεράσει σε κόστος τα 3,3 δισ. ευρώ. «Το μεγαλύτερο μέρος της θα είναι ευρωπαϊκοί πόροι αλλά θα χρειαστεί να συνδράμει και ο κρατικός προϋπολογισμός. Θα συμπληρωθεί η ευρωπαϊκή ενίσχυση από το πλεόνασμα της ανάπτυξης και των υψηλότερων εσόδων που φέρνει η πολιτική που ακολουθούμε» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Την ίδια ώρα, ο νεοεκλεγείς περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας τονίζει την ανάγκη ενός νέου αναπτυξιακού μέλλοντος για την πληγείσα περιφέρεια, που θα περιλαμβάνει το αντιπλημμυρικό σχέδιο, με λύσεις βασισμένες στη φύση», όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Ο σχεδιασμός του αναπτυξιακού μοντέλου της Θεσσαλίας πρέπει να περιλαμβάνει λύσεις οι οποίες θα έχουν βιωσιμότητα περιβαλλοντική που να στηρίζεται σε επιστημονικά στοιχεία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η εμπειρία από τη Γερμανία
Στην εξεύρεση λύσεων και κυρίως στο πώς θα αποτραπεί στο μέλλον μια τέτοια καταστροφή, θα μπορούσε να βοηθήσει η εμπειρία από τα γερμανικά κρατίδια της Ρηνανίας-Παλατινάτου και της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, που το καλοκαίρι του 2021 σαρώθηκαν από πρωτοφανείς πλημμύρες με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 180 άνθρωποι. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών, οι ζημιές ξεπέρασαν τα 40 δισ. ευρώ, 10.000 κτίρια καταστράφηκαν και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έμειναν άστεγοι.
Οι αρχές των κρατιδίων αποφάσισαν μάλιστα να θωρακίσουν τις κρίσιμες περιοχές από μελλοντικές, ακραίες καιρικές συνθήκες και κατέφυγαν σε …Αυστριακή βοήθεια υψηλής τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, κάλεσαν το Βιεννέζικο ερευνητικό ίδρυμα COMET VRVis, που θεωρείται κορυφαίο στον τομέα των υπολογιστών και αναπτύσσει καινοτόμα έργα έρευνας, σε συνεργασία με βιομηχανικές εταιρείες και πανεπιστήμια. Το ινστιτούτο έχει αναπτύξει το λογισμικό προσομοίωσης Visdom , υπολογίζοντας σε τρισδιάστατη απεικόνιση τον ακριβή κίνδυνο που αντιμετωπίζει από πλημμύρες ,κάθε περιοχή, αλλά και κάθε κτίριο ή υποδομή. «Πρόκειται για στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που αποτελούν ουσιαστικό βήμα – στην προετοιμασία για ακραία καιρικά φαινόμενα, πλημμύρες ή έντονες βροχοπτώσεις- μέσω της διερεύνησης του κινδύνου και του σχεδιασμού των απαραίτητων προστατευτικών μέτρων», αναφέρει Αυστριακός ειδικός στην «Ναυτεμπορική», ζητώντας να μην κατονομαστεί.
Σαν «βιντεοπαιγνίδι»
Μετά από δύο χρόνια προετοιμασίας, το Αυστριακό ερευνητικό ινστιτούτο δημιούργησε μια ψηφιακή εικόνα του κρατιδίου Ρηνανίας-Παλατινάτου, η οποία λαμβάνει υπόψη τις τοπογραφικές και γεωμορφολογικές συνθήκες καθώς και τα δεδομένα απορροής από βροχοπτώσεις, τα ρέματα, τους ποταμούς και το δίκτυο των καναλιών. Στο υδροδυναμικό μοντέλο συμπεριλήφθηκαν επίσης και οι συνθήκες του εδάφους και η διάβρωση, κατά τη διάρκεια μεγάλων ή ιδιαίτερα ισχυρών βροχοπτώσεων. Δεδομένου ότι η ανάλυση είναι ακριβής έως και ένα μέτρο, το κρατίδιο της Ρηνανίας –Παλατινάτου έκτασης 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, χωρίστηκε σε 20 δισεκατομμύρια υπολογιστικές κυψέλες. Οι εικόνες οπτικοποιήθηκαν σε τρεις διαστάσεις, όπως σε ένα βιντεοπαιχνίδι.
Το ιδιαίτερο με το σύστημα Visdom, το οποίο είναι μοναδικό στον κόσμο, είναι ότι λειτουργεί εξαιρετικά γρήγορα, ανεξάρτητα από τεράστιες ποσότητες δεδομένων. Ακόμη και για μεγάλες εκτάσεις, χρειάζονται μόνο λίγα λεπτά για να υπολογιστεί, αλλά και να προετοιμαστεί οπτικά μια περιοχή. Μπορούν επίσης να προσομοιωθούν τα χειρότερα σενάρια, σύμφωνα με τα οποία καταρρέουν τα φράγματα και άλλα προστατευτικά μέτρα.
Αυτό που είναι επίσης μοναδικό είναι ότι το σύστημα δεν λειτουργεί με αμιγώς στατικά και προϋπολογισμένα δεδομένα, αλλά μπορεί να προσαρμοστεί σε πραγματικό χρόνο. «Το λογισμικό υδροδυναμικής μοντελοποίησης Visdom είναι ένα επιτυχημένο αυστριακό προϊόν που έχει ερευνηθεί και αναπτυχθεί στο ινστιτουτο VRVis για πάνω από μια δεκαετία. Για πρώτη φορά, το Visdom καθιστά δυνατή την προσομοίωση πλημμυρών και έντονων βροχοπτώσεων κάθε είδους για εξαιρετικά μεγάλες περιοχές. Ο συνδυασμός της προσομοίωσης, της ολοκληρωμένης 3D απεικόνισης και της δυνατότητας σύγκρισης σεναρίων και μέτρων καθιστούν το λογισμικό κατάλληλο εργαλείο για χρήση στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στην προστασία από τις πλημμύρες», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Χρησιμοποιείται σε πολλές πόλεις
Το πρόγραμμα Visdom χρησιμοποιείται ήδη με μεγάλη επιτυχία σε άλλες χώρες και πόλεις. Το μοντέλο θα συνεχίσει μάλιστα να αναπτύσσεται μες την ενεργή συμμετοχή των χρηστών με τις διαφορετικές γνώσεις τους – από τον γενικό πληθυσμό έως τους δήμους και τις υπηρεσίες διαχείρισης υδάτων.
Η υπουργός Προστασίας του Κλίματος της Ρηνανίας-Παλατινάτου, Κατρίν Εντερ παρουσίασε μάλιστα την περασμένη Παρασκευή τον οδικό χάρτη για την ψηφιακή, προγνωστική διαχείριση των πλημμυρών.
Το μοντέλο θα τροφοδοτείται συνεχώς με νέα δεδομένα, για παράδειγμα όταν έχουν ήδη εφαρμοστεί κατασκευαστικά μέτρα ή είναι διαθέσιμες πρόσθετες πληροφορίες για το δίκτυο απορροής των υδάτων. Ο τελικός στόχος είναι η σύνδεση του λογισμικού με τις τρέχουσες προβλέψεις καιρού και πλημμυρών. Οι υπεύθυνοι εξετάζουν επίσης τη διασύνδεση με τρέχοντα δορυφορικά δεδομένα Sentinel από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus, όπως αποκαλύπτει ο ειδικός προσομοίωσης στο Vrvis, Γιούργκεν Βάσερ.
Φυσικά, ένα μοντέλο και μια προσομοίωση δεν μπορεί να λάβει υπόψη όλα τα ενδεχόμενα που θα συμβούν κατά τη διάρκεια των ακραίων καιρικών φαινομένων που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Ωστόσο, μια σύγκριση με τις πραγματικές πλημμύρες και έντονες βροχοπτώσεις στην Αυστρία το περασμένο καλοκαίρι έδειξε ότι η προσομοίωση απέκλινε ελάχιστα από την πραγματικότητα. Ο Βάσερ είναι πεπεισμένος ότι η πλατφόρμα Visdom είναι ένα πολύτιμο εργαλείο.