Πολύ συχνά, το Forbes, το περιοδικό που συνδέεται στενά με την εταιρική ελίτ της Αμερικής, συντάσσει το «Fictional Fifteen», ένα γράφημα των πιο πλούσιων χαρακτήρων στον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία, συμπληρώνοντας τον γνωστό ετήσιο κατάλογο των πλουσιότερων ατόμων του κόσμου.
Μετά την προσεκτική αξιολόγηση των περιουσιακών στοιχείων των ανθρώπων όπως ο Μπρούς Γουέιν και ο κύριος Μπερνς των Σίμπσονς, η πιο πρόσφατη ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Σκρουτζ Μακ Ντακ, μεγιστάνας ιδιοκτήτης ορυχείου και θείος του Ντόναλντ Ντακ, ήταν ο κορυφαίος στη λίστα, με εκτιμώμενη καθαρή αξία 65 δις δολαρίων, ξεπερνώντας έτσι τον δράκο Smaug.
Αλλά ίσως το πιο αξιοσημείωτο στοιχείο μιας, ούτως ή άλλως αξιόλογης λίστας ήταν το εξής: Οι πλασματικοί δισεκατομμυριούχοι έχουν χάσει έδαφος από τους πραγματικούς. Σύμφωνα με το Forbes, ο ιδρυτής του Amazon Τζεφ Μπέζος, με εκτιμώμενη περιουσία ύψους 98 δις δολαρίων, ξεπέρασε πρόσφατα τον Μπιλ Γκέιτς κι έγινε ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο. Φαίνεται ότι έχουμε φθάσει στο σημείο όπου υπάρχουν άνθρωποι στον κόσμο πλουσιότεροι από ό, τι είμαστε σε θέση να φανταστούμε.
Η αξία της μετοχής της Amazon έχει πενταπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια. Εάν συνεχίσει σε αυτό τον ρυθμό, τότε ο Μπέζος που είναι ακόμα μόνο 53 ετών, αναμένεται να αξίζει εκατοντάδες δισεκατομμύρια κατά την επόμενη δεκαετία.
Έτσι, έναν αιώνα μετά από τη στιγμή που ο Τζον Ροκφέλερ έγινε ο πρώτος εγγεγραμμένος δισεκατομμυριούχος στον κόσμο, η προοπτική του πρώτου τρισεκατομμυριούχου στον κόσμο αποτελεί πλέον μια σοβαρή πιθανότητα.
Ένα τρισεκατομμύριο είναι χίλια δισεκατομμύρια δολάρια ή σχεδόν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν του Μεξικού και ο Μπέζος οδηγεί μια ομάδα που αποτελείται όχι μόνο από τεχνολόγους αλλά και από μεγαλοπρεπείς μεγιστάνες ενέργειας, οικονομίας, εξόρυξης και λιανικής πώλησης από όλη τη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία. Οι τάξεις και οι περιουσίες τους κυμαίνονται καθημερινά σε συνάρτηση με τις τιμές των μετοχών και των βασικών εμπορευμάτων, αλλά ακόμα κι αν ο Μπέζος δεν φτάσει μέχρι εκεί μπορούμε να είμαστε αρκετά σίγουροι ότι ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος στον κόσμο θα είναι άνδρας – υπάρχουν μόνο δώδεκα γυναίκες στην πρώτη εκατοντάδα της λίστας του Forbes, και καμία στις δέκα πρώτες θέσεις.
Όχι πολύ καιρό πριν, ένας τρισεκατομμυριούχος θα φαινόταν σχεδόν εξίσου απίθανος με μια πάπια στην οποία ανήκει ένα ορυχείο και πολλοί εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους όταν η Oxfamυπέθεσε τον Ιανουάριο ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί μέσα στα επόμενα 25 χρόνια. Όμως, οι τελευταίοι 12 μήνες, οι χρηματιστηριακές αγορές της Γερμανίας, των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου χτύπησαν όλα τα επίπεδα ρεκόρ, παράλληλα με την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και αναζωπύρωση των τιμών του πετρελαίου. Ήδη, με βάση την κεφαλαιοποίησή της στην αγορά, η Apple πλησιάζει να γίνει η πρώτη εταιρεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων στον κόσμο, και όλα αυτά πριν από την εφαρμογή των δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων τουΝτόναλντ Τραμπ, που μειώνουν τους φορολογικούς συντελεστές για τους πολύ πλουσιότερους.
Σύμφωνα με την πρόσφατα δημοσιευθείσα έκθεση παγκόσμιας ανισότητας, αυτή η αύξηση της συσσώρευσης πλούτου είναι μέρος μιας πιο μακροπρόθεσμης τάσης: από το 1980, το πλουσιότερο 0,1% του παγκόσμιου πληθυσμού αύξησε τον συνδυασμένο πλούτο του έως και το 50%. Η ανισότητα αυξήθηκε με μετριοπαθή ρυθμό στην Ευρώπη, αλλά γρήγορα στην Κίνα και τη Ρωσία, καθώς οι χώρες αυτές εγκατέλειψαν τον κομμουνισμό. Ήταν επίσης ιδιαίτερα έντονη στις ΗΠΑ, που πριν από 30 χρόνια συγκρίνονταν με τη Δυτική Ευρώπη, αλλά επέστρεψε στα ίδια επίπεδα ανισότητας που υπήρχαν πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τώρα φιλοξενεί τέσσερις από τους πέντε πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη.
Για τον Γκάμπριελ Ζούκμαν, οικονομολόγο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και μέρος της ομάδας που συνέταξε την έκθεση, είναι η κυβερνητική πολιτική και όχι η μεταβαλλόμενη φύση της οικονομικής παραγωγής που ευθύνεται κυρίως γι’ αυτό. «Υπήρξαν αρκετές δυνάμεις που οδηγούν σε αύξηση της ανισότητας εισοδήματος και πλούτου, αλλά οι σημαντικότερες είναι οι αλλαγές στις πολιτικές: η μείωση του προοδευτικού εισοδήματος και η φορολογία του πλούτου. Μείωση της εξουσίας των συνδικάτων. Μείωση του κατώτατου μισθού και ιδιωτικοποίηση δημόσιων πόρων» αναφέρει.
Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ ζει στην κορυφή ενός λόφου στην πόλη Ντακμπαργκ, όπου του αρέσει να κάνει βουτιές στο σωρό του με χρυσά νομίσματα. Αλλά οι πραγματικοί υπερ-πλούσιοι, σπάνια ξοδεύουν πολύ χρόνο … παρέα με αυτά.
Πολλοί από αυτούς έχουν γίνει μεγάλοι φιλανθρωποί και είναι πολύ πιθανό ότι ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος στον κόσμο θα κάνει το ίδιο. Ο Μπιλ Γκέιτς είναι πλέον σχεδόν τόσο διάσημος για τα προγράμματα υγείας του στον αναπτυσσόμενο κόσμο όσο είναι για τα επιχειρηματικά του επιτεύγματα και η διαφάνεια και η αυστηρότητα με την οποία λειτουργεί το ίδρυμα του επαινείται ευρέως. Ο Τζεφ Μπέζος δεν έχει ιδρύσει ακόμα κάποιο φιλανθρωπικό ίδρυμα, όμως δώρισε 60 εκατ. δολάρια στην έρευνα για τον καρκίνο.
Άλλοι δισεκατομμυριούχοι έχουν δωρίσει χρήματα στην εκπαίδευση και στην τέχνη. Παράλληλα όμως δείχνουν μια τάση προς την εξουσία.
Ο Μπέζος για παράδειγμα υποστήριξε την καμπάνια της Χίλαρι Κλίντον στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και κατά καιρούς έχει δωρίσει χρήματα σε υποψήφιους Δημοκρατικούς. Παρόλο που αυτό δεν αποτελεί νέο για τους επιχειρηματίες που συνηθίζουν να κάνουν δωρεές σε πολιτικά κόμματα, καθώς ο πλούτος τους έχει αυξηθεί, δείχνει και το εύρος των δραστηριοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένης της διοργάνωσης προεκλογικών εκστρατειών και της ανάληψης κυβερνητικών θέσεων.
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, όμως δεν είναι και το μοναδικό. Ο Μάικλ Μπλούμπεργκ διοικούσε στη Νέα Υόρκη για μια δεκαετία, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι χρησιμοποίησε τον πλούτο και τα μέσα ενημέρωσης για να κυριαρχήσει στην ιταλική πολιτική, ενώ ο Αντρέι Μπάμπις, ένας από τους πλουσιότερους άνδρες στην Ανατολική Ευρώπη, πρόσφατα εξελέγη πρωθυπουργός της Τσεχίας μετά την ίδρυση του δικού του πολιτικού κόμματος.
H σύγχρονη γεωπολιτική μοιάζει όλο και περισσότερο με εκείνη της μεσαιωνικής Ευρώπης, όταν η εξουσία και ο πλούτος ήταν συνώνυμα και ο μονάρχης δεν ήταν μόνο ο κυρίαρχος πολιτικός άνθρωπος στην κοινωνία, αλλά και ο πλουσιότερος γαιοκτήμονας. Καθώς οι δημόσιες πολιτικές και τα επιχειρηματικά συμφέροντα αλληλοενισχύονται, αυτή η τάση είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστεί για πολλά χρόνια.
Μπορεί να είναι ο Τζεφ Μπέζος, ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος του κόσμου, μπορεί και όχι, όμως είναι πολύ πιθανό ότι πολλοί από εμάς δεν θα τον θαυμάζουμε και θα τον ζηλεύουμε απλά, αλλά και θα κυβερνόμαστε από αυτόν επίσης.
Πηγή: Guardian