Η καθημερινή συζήτηση σε όλα τα παγκόσμια Μ.Μ.Ε. περί του προβλήματος του δημοσίου χρέους της πλειοψηφίας των Κρατών στον πλανήτη, αλλά και του ιδιωτικού χρέους των πολιτών σε κάθε μία Χώρα, με προεξάρχουσα στην συζήτηση αυτή την Χώρα μας, που αποτελεί ένα διεθνές νεοφιλελεύθερο «πειραματόζωο», ως μια Ευρωπαϊκή «αποικία χρέους», θα οδηγούσε, αναμφισβήτητα, στο συμπέρασμα, ότι το χρέος αποτελεί το μεγάλο πρόβλημα και το μεγάλο μειονέκτημα της σημερινής παγκόσμιας οικονομίας.
Αυτή, όμως, η εκτίμηση δεν απεικονίζει την πραγματικότητα, γιατί, αντιθέτως, το χρέος αποτελεί τον οικονομικό «κινητήρα» της σύγχρονης οικονομίας, στην σημερινή μορφή του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού. Η κατασκευή των χρεών, που, εκ των πραγμάτων, εμπεριέχει την σχέση εξουσίας μεταξύ πιστωτών και οφειλετών, φαίνεται ότι έχει προγραμματισθεί ως στρατηγικός πυρήνας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.
Από την δεκαετία του 1990, που επικρατούν σε παγκόσμιο επίπεδο οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, οι ακολουθούμενες πολιτικές «παγώματος» των μισθών, η μείωση των κοινωνικών δαπανών και των παροχών του Κράτους Πρόνοιας, καθώς και η συστηματική μεταφορά του πλούτου προς τις πολυεθνικές και τα πλουσιότερα κοινωνικά στρώματα, σε όλες τις ισχυρές καπιταλιστικές Χώρες, οδηγούν στην δημιουργία τεράστιων δημοσίων και ιδιωτικών χρεών. Επίσης, από την άλλη πλευρά, οι πολιτικές μείωσης του χρέους, που βρίσκεται στην παγκόσμια ημερήσια διάταξη όλων των Χωρών, μεγεθύνει την δημιουργία των χρεών, αφού συνεχίζουν να κυριαρχούν τα νεοφιλελεύθερα πολιτικά προγράμματα, τα οποία αποτελούν τον πυρήνα δημιουργίας αυτών.
Όπως αναφέρει ο Maurizio Lazzarato στο εξαιρετικό του βιβλίο «Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου»: «Το χρέος λειτουργεί ταυτόχρονα σαν μηχανή αρπαγής, ”λεηλασίας” ή ”αφαίμαξης” της κοινωνίας στο σύνολό της, σαν εργαλείο μακροοικονομικής διαχείρισης και καθοδήγησης και σαν μηχανισμός αναδιανομής των εισοδημάτων. Λειτουργεί επίσης σαν μηχανισμός παραγωγής και ”διακυβέρνησης” συλλογικών και ατομικών υποκειμενικοτήτων … Όμως η σχέση πιστωτή-οφειλέτη δεν περιορίζεται στην ικανότητα ”να επηρεάζει άμεσα τις κοινωνικές σχέσεις”, καθώς είναι και η ίδια μια σχέση εξουσίας, μία από τις σημαντικότερες και πιο καθολικές του σύγχρονου καπιταλισμού».
Έτσι, το χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, αφενός, αντί να αποτελεί απειλή για την καπιταλιστική οικονομία, βρίσκεται «στην καρδιά» της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και, αφετέρου, δεν ανάγεται, απλώς, σε έναν οικονομικό μηχανισμό, αλλά είναι ταυτόχρονα μια τεχνική διακυβέρνησης και ελέγχου των ατομικών και των συλλογικών υποκειμένων και ολόκληρων Κρατών και Εθνών.
Με βάση τις παραπάνω παραδοχές, η εκχώρηση της πολιτικής εξουσίας στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο, πλέον, απαιτεί, για την πληρωμή του δημοσίου χρέους, που δημιουργήθηκε σε μεγάλο βαθμό, προκειμένου να αποσοβηθεί η χρεοκοπία του μετά την κατάρρευση των μητροπολιτικών «φουσκών» στις Η.Π.Α. το 2008, όχι μόνο σε χρήμα, αλλά και σε είδος, δηλαδή τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των εθνικών πόρων, ενώ, φαινομενικά, δείχνει να είναι μια διαστροφική πολιτική σύλληψη και μια συνέπεια της κερδοσκοπικής «τρέλας», στην πραγματικότητα αποτελεί ένα τεράστιο σχέδιο, για να «κρατηθεί στη ζωή» ό «άρρωστος γεροντικός καπιταλισμός».
Από την άλλη πλευρά όμως, η «άλλη όψη του νομίσματος» αυτής της πορείας του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και η συνεχής κατασκευή χρεωμένων κοινωνιών και ανθρώπων, με κύριο χαρακτηριστικό την υποδούλωση και την σύγχρονη, αναλογικά, φεουδαρχική δουλοπαροικία, με βασικό μηχανισμό το χρέος, μπορεί να «γεννήσει» τεραστίων διαστάσεων ριζοσπαστικοποίηση των χρεωμένων και περιθωριοποιημένων ανθρώπων και κοινωνιών, συγκροτώντας το ελλείπον ιστορικό υποκείμενο ανατροπής του καπιταλισμού.
.