Τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και το πολιτικό κόστος ενός πιθανού περιορισμού των δικαιούχων συνεκτιμούν στην κυβέρνηση, προκειμένου να ανακοινώσουν τον χρόνο και τον τρόπο υλοποίησης της απόφασης του ΣτΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προσανατολισμός αφορά τη λήψη μιας πολιτικής απόφασης, που θα δίνει οριζόντια λύση στο θέμα. Ζητούμενο παραμένει το εύρος των δικαιούχων και κατά συνέπεια ο τρόπος αλλά και ο χρόνος καταβολής των ποσών που αντιστοιχούν σε περικοπές που, ενώ είχαν κριθεί αντισυνταγματικές, δεν σταμάτησαν να εφαρμόζονται. Στα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι, συμπεριλαμβάνονται ετήσιες ή εξαμηνιαίες δόσεις, σε βάθος 3, 5 ή 6 ετών.
Το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας, με ανακοίνωσή του αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των περιλήψεων των δικαστικών αποφάσεων, επισήμανε πως η κυβέρνηση έχει αποδείξει, μέχρι σήμερα, τον σεβασμό της στις δικαστικές αποφάσεις, όπως πρόσφατα έκανε με τη νομοθέτηση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του ν. 4670/2020, με την οποία εκπληρώνει με αξιοπιστία και χρονοδιάγραμμα τις δεσμεύσεις της στους συνταξιούχους. Αφήνοντας μάλιστα ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, ανέφερε χαρακτηριστικά πως μελετούν την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και «συνεκτιμώντας τις δημοσιονομικές δυνατότητες και αντοχές της εθνικής μας οικονομίας, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τον χρόνο και τον τρόπο υλοποίησής της».
Ανεπισήμως, βέβαια, υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη του οικονομικού επιτελείου, «διαβάζοντας» τις αποφάσεις του ΣτΕ, υποστήριζαν χθες ότι τελικά η κρίσιμη απόφαση αφήνει εκτός διεκδικήσεων όχι μόνον όσους συνταξιούχους δεν έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, κάτι που από τους νομικούς κύκλους εθεωρείτο σχεδόν δεδομένο, αλλά και το σύνολο των συνταξιούχων του Δημοσίου. Παράλληλα, εκτιμούσαν ότι εκτός απόφασης είναι και οι επικουρικές συντάξεις, παρότι το ΕΤΕΑΕΠ ήταν διάδικος και είχε κάνει αυτοτελή πρόσθετη παρέμβαση στη δίκη.
Στην πράξη, ο αποκλεισμός των επικουρικών συντάξεων και των δημοσίων υπαλλήλων περιορίζει τον τελικό λογαριασμό για το κόστος συμμόρφωσης με την απόφαση, στα 2,5 δισ. ευρώ. Αυτό, με δεδομένη την κυβερνητική πρόθεση να επεκτείνει την απόφαση του ΣτΕ για το 11μηνο Ιουλίου 2015 – Μαΐου 2016 και σε συνταξιούχους που δεν έχουν υποβάλει αγωγές. Να σημειωθεί εδώ ότι, στην περίπτωση που το οικονομικό επιτελείο δώσει το πράσινο φως για την επιστροφή του συνόλου των διεκδικούμενων αναδρομικών, για το επίμαχο διάστημα που μεσολάβησε από την απόφαση του ΣτΕ το 2015 έως την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016, το κόστος θα ανέλθει σε 3,9 δισ. ευρώ.
Ο βασικός φόβος των κυβερνητικών στελεχών είναι να μη δημιουργηθεί ένα νέο κύμα προσφυγών από συνταξιούχους, που έχοντας ως «πιλότο» τη χθεσινή απόφαση, θα διεκδικήσουν –και πιθανότατα θα κερδίσουν– αναδρομικά ποσά για το συγκεκριμένο 11μηνο, είτε προέρχονται από το Δημόσιο είτε διεκδικούν επιστροφές για τις επικουρικές συντάξεις τους. Η εκμετάλλευση της αγωνίας των συνταξιούχων, άλλωστε, η ταλαιπωρία και οι μαζικές προσφυγές στα δικαστήρια και στα εφετεία ήταν από τους βασικούς λόγους που οδήγησαν την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να προσφύγει στη λύση της πιλοτικής δίκης στο ΣτΕ.
Εγκριτοι νομικοί, βέβαια, αποκρούουν τα επιχειρήματα των κυβερνητικών στελεχών θεωρώντας ότι η απόφαση αφορά το σύνολο των διεκδικήσεων όχι μόνο για κύριες αλλά και επικουρικές συντάξεις και δώρα, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει τέτοιος διαχωρισμός στις επίμαχες αποφάσεις.
Μιλώντας στην «Κ» ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, ο οποίος χειρίστηκε την αγωγή που επελέγη τελικά για την πιλοτική δίκη, επισημαίνει πως η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δικαιώνει τα αιτήματα των συνταξιούχων, περιορίζοντας τα αποτελέσματα για ένα 11μηνο, και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς όπως υποστηρίζει υπάρχουν νομικά ζητήματα που παραβιάζουν τις αρχές του κράτους δικαίου και δεν απαντήθηκαν στην πρόσφατη Ολομέλεια του ΣτΕ.