Τίθεται λοιπόν από τους πολιτικούς αντιπάλους μας το ερώτημα «που θα βρείτε τα λεφτά» για να εφαρμόσετε το Σχέδιό σας. Είναι σαφές ότι το ερώτημα είναι παραπλανητικό και προφανώς προπαγανδιστικό. Ακόμα και έτσι μπορούμε να απαντήσουμε με δύο καίριες ερωτήσεις α) Που σπαταλιούνται τα λεφτά και β) Γιατί χρειάζονται πολλά λεφτά και όχι άλλη αντίληψη και στοχευμένη χρήση των οικονομικών πόρων. Eμείς πιστεύουμε ότι οι υπάρχοντες πόροι μπορούν να προσεγγιστούν με διαφορετικό τρόπο και να καλύψουμε τις ανάγκες του προγράμματός μας. Ας δούμε όμως κάποιους μηχανισμούς που η τραγική φιλελεύθερη αντίληψη της Ε.Ε, της Κυβέρνησης και της τρόικας θα μπορούσαν κάτω από άλλη προσέγγιση να ικανοποιήσουν τις κοινωνικές ανάγκες. Ειδικότερα:
α) Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια ανάγνωση της θέσης των υπηρεσιών της Ε.Ε. σχετικά με τα προγράμματα για την Ελλάδα για τη νέα χρηματοδοτική περίοδο 2014-2020, δείχνει ότι για άλλη μια φορά η πολιτική της Ε.Ε. ενώ στρατηγικά έρχεται να ενισχύσει την υπόθεση της σύγκλισης, στην πραγματικότητα υποστηρίζει την υπόθεση της απόκλισης, αφού το ίδιο το κείμενο υπογραμμίζει τη “στήριξη στοχευμένων τομέων με συγκριτικό πλεονέκτημα” και ειδικότερα “που θα αποσκοπεί στη δημιουργία μικρού αριθμού αναπτυξιακών πόλων/πόλεων αριστείας μέσω μιας στοχευμένης ολοκληρωμένης αστικής ανάπτυξης”. Η κλασσική νεοφιλελεύθερη αντίληψη της οικονομίας, όπου η δημιουργία συγκεκριμένων πόλων ανάπτυξης τεχνολογικής καινοτομίας θα επιφέρει εξ ορισμού την σύγκλιση στις χωρικές και κοινωνικές ανισότητες δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα. Στην Ελλάδα της κρίσης και της κατάρρευσης το μοντέλο της σύγκλισης θα πρέπει να αφορά οριζόντια σχήματα έντασης εργασίας και όχι τις μεθόδους αριστείας για απομονωμένα σχήματα, χωροταξικά ή θεματικά. Ένα τέτοιο σχήμα δεν μπορεί να δουλέψει στην Ελλάδα, αφού δεν υπάρχει αντίστοιχο παράδειγμα (π.χ. περίπτωση του Μονάχου, που ηγείται στην υψηλή τεχνολογία με τον ηγετικό ρόλο της Siemens). Αντίθετα, στην Ελλάδα θα πρέπει να υπάρξει “εμφύτευση” spin off επιχειρήσεων εκεί που υπάρχει ζωτικός χώρος αγροτικής παραγωγής, πανεπιστημιακών μονάδων, ερευνητικών κέντρων και ισχυροί γεωγραφικοί και ιστορικοί δεσμοί με ιδιαίτερα καινοτομικά παραγωγικά σχήματα. Από την άλλη μια τέτοια πολιτική της Ε.Ε. αφήνει απέξω ένα σοβαρό τμήμα επιχειρήσεων που δεν μπορούν να ανταποκριθούν και βρίσκονται λόγω έλλειψης πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία, ή λόγω μεγάλης πρόσδεσής τους σε τοπικές-, μικρής κλίμακας δραστηριότητες σε αδυναμία σύνδεσης με συνεργατικά σχήματα. Επιπλέον, μετά από πολυετή σοβαρή ύφεση θα απαιτούνταν ειδικές πολιτικές για να μπορέσουν επιχειρήσεις να ενταχθούν στον παραγωγικό ιστό μέσω νέων τεχνολογικών και καινοτομικών πρωτοβουλιών.
Τα σημαίνουν όλα αυτά, ότι το μοντέλο περιφερειακής πολιτικής της Ε.Ε. και η χρηματοδότησή στην περίοδο 2014-2020 δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα της κρίσης με κίνδυνο αυτά τα κονδύλια να κατευθυνθούν για άλλη μια φορά για την αναπαραγωγή του πολιτικού συστήματος και για έργα βιτρίνας. Απαιτείται λοιπόν μια πολλή σοβαρή επιστημονική δουλειά προετοιμασίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας για να προσαρμόσει τις νέες χρηματοδοτήσεις στο περιφερειακό της Σχέδιο.
Να μια πρώτη πηγή χρηματοδότησης.
β) Σε Εθνικό επίπεδο
Το σύστημα με μοχλό την πολιτική εξουσία και πλάτες την ξένη τρόικα, στόχευσε εξαρχής στην μονόπλευρη λιτότητα και από εκεί στην άγρια ανακατανομή σε βάρος της πλειοψηφίας με σειρά μηχανισμών σαν και αυτόν που υπήρξε στο παρελθόν και ονομάστηκε το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι
η μείωση των μισθών και συντάξεων,
η υποτίμηση της μικρής και μεσαίας ακίνητης περιουσίας, οι φοροκλοπές και η μεγάλη φοροδιαφυγή, οι εισφοροκλοπές και οι μίζες που έχουν συσσωματωθεί στο σημερινό δημόσιο χρέος,
η λεηλασία του δημόσιου πλούτου, το φτηνό ρεύμα που παρέχεται σε μεγάλους επενδυτές, η χρηματοδότηση των τραπεζών από το λαϊκό εισόδημα μέσω της ευρωπαϊκής αναχρηματοδότησης,
η μετατροπή του τραπεζικού χρέους της εποχής του Γ.Αλογοσκούφη (2008-9) που μετατράπηκε σε δημόσιο, ενώ κατέληξε να γίνει και ιδιωτικό με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά μισθωτών και συνταξιούχων, καθώς και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κλήθηκαν να πληρώσουν την λυπητερή των δανεισμών υπέρ των τραπεζών, ενώ ταυτόχρονα έγιναν τροφοδότες περιουσίας για τις τράπεζες λόγω και της ανικανότητάς τους να πληρώσουν τα δάνειά τους,
η μείωση των φτωχών και μεσαίων εισοδημάτων και η ταυτόχρονη αύξηση της ανεργίας, της φορολογίας και τα νέα χαράτσια περιόρισαν δραματικά τα εισοδήματα της πλειοψηφίας των ελλήνων και απαξίωσε την περιουσία τους,
τα λεφτά που λαμβάνουν οι τράπεζες για την αναχρηματοδότηση δεν πέφτουν στην αγορά, αλλά σε ιδιώτες που έχουν πρόσβαση στους κύκλους της κυρίαρχης πολιτικής και της ολιγαρχίας.
η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους που σημαίνει ότι το κόστος αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, λογικά και ιστορικά, μετακινείται από την χρηματοδότησή του από το σύνολο της κοινωνίας, στους μη έχοντες και μη κατέχοντες. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζει το Σύστημα Παρακμής ότι μπορούν να μετακινούνται κονδύλια από το κοινωνικό κράτος για τους δανειστές και τους συστημικούς επιχειρηματίες,
ο μηχανισμός χρηματοδότησης των ΜΜΕ-Καναλαρχών/Διαπλοκής με πολλαπλά δάνεια, ώστε να στηρίζουν τους υπόλοιπους μηχανισμούς ανακατανομής και τέλος
η τρόικα επιδιώκει να πωλήσει τις ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες σε τιμές εξευτελιστικές σε τρίτους επιχειρηματίες. Οι πολίτες, δηλαδή, υφίστανται τις συνέπειες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αλλά η κυβέρνηση ετοιμάζεται να χαρίσει στους τραπεζίτες τα λεφτά αυτών των δανείων που θα πληρώνει ο ελληνικός λαός για δεκαετίες. Θα πρόκειται για το σκάνδαλο του αιώνα.
Το συμπέρασμα είναι ότι όταν οι μνημονιακοί μιλούν για μονόδρομο, εννοούν ότι πρέπει να αποδεχτούμε τους πιο πάνω μηχανισμούς και διαδικασίας άγριας ανακατανομής υπέρ των Ολίγων. Οι αναστροφές των σημερινών ανακατανομών από μια κυβέρνηση της Αριστεράς, αυτόματα θα αποτελέσουν συστατικό ενός άλλου δρόμου. Πέρα από την ανάγκη νέων πόρων και διασφάλισης της ρευστότητας, η δίκαιη αξιοποίηση του υπάρχοντος πλούτου μπορεί να αποτελέσει μηχανισμό μιας άλλης πολιτικής και βάση χρηματοδότησης μιας κοινωνικά δίκαιης και παραγωγικής ανασυγκρότησης του τόπου.
Η απάντηση λοιπόν στο ερώτημα «που θα βρείτε τα λεφτά», σε εθνικό επίπεδο απαντιέται με την μη αποδοχή των παραπάνω μηχανισμών ως μονοδρόμων.
Να μια δεύτερη πηγή χρηματοδότησης
γ) Σε περιφερειακό επίπεδο
Στη Θεσσαλία, οφείλουμε να ξαναδούμε το ζήτημα της αναχρηματοδότησης της δικής μας ανάπτυξης με ίδιους πόρους και με δικά μας εργαλεία. Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, θα απαιτηθεί η ανάπτυξη περιφερειακού μηχανισμού χρηματοδότησης, με συνεταιριστικές τράπεζες και πιστωτικούς συνεταιρισμούς, θεσμούς χρηματοδότησης από το πλήθος (crowd-funding) και μικρό-πίστωσης καθώς και δίκτυα συνεργασίας. Σε αυτή την κατεύθυνση μπορούμε να αξιοποιήσουμε τόσο τους Ευρωπαϊκούς πόρους (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ανταγωνιστικά προγράμματα και διαπεριφερειακές συνεργασίες) όσο και νέες πηγές χρηματοδότησης (ηθικές τράπεζες και ταμεία κοκ). Το άμεσο πρόβλημα της ρευστότητας της αγοράς απαιτεί περιφερειακές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισή του αλλά και νέα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και υπηρεσίες που δεν μπορούμε να τις περιμένουμε από τις ιδιωτικές τράπεζες και οφείλουμε να επικεντρωθούμε στις υπάρχουσες Συνεταιριστικές Τράπεζες της Θεσσαλίας. Έτσι α)η δημιουργία ενός Περιφερειακού Οργανισμού Μικροπιστώσεων στοχεύει στην παροχή πιστώσεων χωρίς εμπράγματες εγγυήσεις σε άτομα που δεν έχουν τη δυνατότητα να λάβουν τραπεζικά δάνεια με πρωτοβουλία των Συνεταιριστικών Τραπεζών και την υποστήριξη και εγγύηση των ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ και της ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, β)η διεκδίκηση του Ταμείου Επιχειρηματικότητας για τη Θεσσαλία με στόχο την ενίσχυση των κεφαλαίων για νέες επενδυτικές προτάσεις μέσω της δημιουργίας Περιφερειακού Επιχειρηματικού Κεφαλαίου Θεσσαλίας, γ)η αναπροσαρμογή των χρηματοδοτήσεων από ένα σύστημα επιδοτήσεων (ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΝΟΜΟΣ και άλλες ενισχύσεις) σε ένα νέο σύστημα ενισχύσεων που να κατευθύνονται μόνο στις επιχειρήσεις και στους παραγωγούς που υιοθετούν ένα Κόκκινο – Πράσινο ISO δηλαδή να σέβονται τις εργασιακές και περιβαλλοντικές ρυθμίσεις. Και δ)η ενδυνάμωση της Συνεταιριστικής Τραπεζικής Πίστης με νέα Θεσσαλικά χρηματοπιστωτικά εργαλεία με έμφαση στην επιχειρηματικότητα των νέων και των μικρών επιχειρήσεων και στη καινοτομική επιχειρηματικότητα, αποτελούν εργαλεία περιφερειακής μόχλευσης οικονομικών πόρων και εγγυήσεων και στοχευμένης επενδυτικής διοχέτευσης στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της Θεσσαλίας.
Να μια Τρίτη πηγή χρηματοδότησης
Συμπερασματικά το ερώτημα δεν είναι «που θα βρείτε τα λεφτά», αλλά εάν έχουμε μια διαφορετική αντίληψη για την ανάπτυξη και τα εργαλεία για την χρηματοδότησή της.
.