Αν υπάρχει ένας κλάδος που σήμερα συνοψίζει το χάσμα ανάμεσα στην εκάστοτε κυβερνητική ρητορική και την πραγματικότητα της περιφέρειας, αυτός είναι ο αγροτικός. Οι αγρότες δεν ζουν σε κάποιο μύθο· όμως η καθημερινότητά τους μοιάζει πράγματι με πορεία μέσα από «Λαιστρυγόνες»: ασταθές κόστος παραγωγής, ακριβή ενέργεια, καταστροφές από ακραία φαινόμενα, γραφειοκρατία που καταπίνει χρόνο και εισόδημα. Και όταν ζητούν έναν ορίζοντα προοπτικής, αυτό που συχνά βρίσκουν είναι μια «Ιθάκη» καμένη — όχι από φυσικές φωτιές, αλλά από πολιτικές καθυστερήσεις και έλλειψη στρατηγικής.
Η αλήθεια είναι ότι η ελληνική γεωργία δεν μπορεί να συνεχίσει να αντιμετωπίζεται ως πεδίο διεκπεραίωσης ή ως ζήτημα που ανασύρεται μόνο όταν φτάνουν οι κινητοποιήσεις. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για “ανάπτυξη” χωρίς να εξασφαλίζουμε ότι ο πρωτογενής τομέας έχει σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο λειτουργίας. Δεν γίνεται να απαιτούμε εξωστρέφεια, αλλά να αφήνουμε τις εκμεταλλεύσεις εκτεθειμένες σε ευρωπαϊκές ανακατατάξεις, σε ενεργειακό σοκ ή σε θεομηνίες που πλέον επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο.
Η πολιτική ευθύνη —κυβέρνησεων και αντιπολίτευσης— δεν εξαντλείται στις εξαγγελίες. Απαιτείται ένα πραγματικό αναπτυξιακό συμβόλαιο για την ελληνική ύπαιθρο:
- με φορολογική σταθερότητα και σαφείς κανόνες δεκαετίας,
- με σύγχρονο σύστημα αποζημιώσεων που να λειτουργεί πριν καταρρεύσει ο παραγωγός,
- με επενδύσεις σε νερό, υποδομές και τεχνολογία,
- με υποχρεωτική στήριξη σε συλλογικά σχήματα που αυξάνουν την ισχύ διαπραγμάτευσης,
- και με διοίκηση που θα λειτουργεί με ψηφιακή ταχύτητα αντί για χρονοκαθυστέρηση.
Το πολιτικό διακύβευμα είναι καθαρό: η χώρα δεν μπορεί να σηκώσει άλλον έναν κύκλο απογοήτευσης στην ύπαιθρο. Αν η Ιθάκη της αγροτικής ανάπτυξης μοιάζει ακόμη καμένη, είναι επειδή δεν υπήρξε σχέδιο — ούτε συνέπεια — να τη διαφυλάξουμε. Το ερώτημα πλέον δεν είναι τι φταίει· αυτό το γνωρίζουν καλά όσοι ζουν και εργάζονται στην περιφέρεια. Το ερώτημα είναι ποιος θα τολμήσει να αλλάξει πραγματικά την πορεία.
Και ίσως εκεί να κρίνεται τελικά όχι μόνο η αγροτική πολιτική, αλλά και η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος συνολικά.
Ο Βασίλης Τσιούτσιας είναι φαρμακοποιός, Δημοτικός Σύμβουλος Τρικκαίων, υπεύθυνος για θέματα ΑμΕΑ