Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), το επίσημο όργανο / φορέας που προτείνει στο Υπουργείο Παιδείας τη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής, εκτός των άλλων προτείνει κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ημέρες δράσεων στη σχολική κοινότητα . Εχει αναρτήσει δε στο site του και σχετικό ημερολόγιο: https://act.digitalschool.gov.gr/scholikes-imeres/
Ενδεικτικά:
21 Σεπτεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης
26 Σεπτεμβρίου- Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού-Ευρωπαϊκή Ημέρα Αθλητισμού
5 Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικού
10 Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας
20 Νοεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα του Παιδιού
3 Δεκεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία
27 Ιανουαρίου – Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος
9 Φεβρουαρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας
9 Φεβρουαρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης
18 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης
6 Μαρτίου – Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο
21 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού και των Φυλετικών Διακρίσεων
2 Απριλίου – Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου
19 Μαΐου – Ημέρα εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου
5 Ιουνίου – Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος …
Ελκυστικές πράγματι προτάσεις, σε κοινωνικό πρόσημο, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις καλλιέργειας «ενσυναίσθησης» στα παιδιά, που ανοίγει τα σχολεία στην κοινωνία, που φέρει σε επαφή τους μαθητές και μαθήτριες με τα σύγχρονα προβλήματα του καιρού μας. Πολλές από τις δράσεις αυτές εντάσσονται στο project της Ενεργού Πολιτειότητας (σύνολο 10 ωρών) και στο μάθημα των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων (ωριαίο μάθημα, με μέγιστο ωρών 30-32, όσες και οι εβδομάδες λειτουργίας ενός σχολείου). Κατά το ΙΕΠ «Τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων αποτελούν καινοτόμο, δυναμική, διδακτική, εκπαιδευτική δράση, με εστίαση στις δεξιότητες, στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού και του Γυμνασίου, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους μάθησης. Έχουν ως στόχο την καλλιέργεια τεσσάρων στοχευόμενων κύκλων δεξιοτήτων, οι οποίοι είναι: α. οι δεξιότητες του 21ου αιώνα (κριτική σκέψη, επικοινωνία, συνεργασία, δημιουργικότητα – 4Cs), β. οι δεξιότητες ζωής, γ. οι δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής και της επιστήμης και δ. οι δεξιότητες του νου και συνδέονται άμεσα με το ΠΣ Δράσεις Ενεργού Πολίτη».
Αλλά είναι έτσι? Πολλές από τις δράσεις για να έχουν σοβαρό εκπαιδευτικό περιεχόμενο και να μην είναι πομφόλυγες χρειάζονται τουλάχιστον δύο ώρες ανατροπής του Ωρ. Προγράμματος ενός σχολείου. Είναι δυνατόν να μιλήσεις για την ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος και να ενσκήψουν τα παιδιά στο τι, το πώς και το πότε χωρίς ένα φύλλο εργασίας, μια στοχευμένη προβολή μια αναφορά στις γενοκτονίες του καιρού μας, ώστε να καταλάβουν γιατί στην τάξη τους υπάρχει και σύριος μικρός πρόσφυγας που προσπαθεί να ενσωματωθεί στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα?
Παγκόσμια ημέρα κατά του Ρατσισμού και των Φυλετικών Διακρίσεων. Αλήθεια πάλι δεν θα ανατραπεί το Ωρ. Πρόγραμμα ώστε να παρουσιαστεί ο «άλλος», ο «ξένος». Θα εξηγηθεί στα παιδιά ότι στην Ελλάδα δολοφονούν με ρατσιστικά κίνητρα, ότι οδηγούνται οι «λαθρο»-μετανάστες σε κλειστές υποδομές / φυλακές, και ότι αν μιλήσουν και παρουσιάσουν θεατρικά δρώμενα εκπαιδευτικοί για την πολύπαθη Γάζα, οδηγούνται σε απολογία και ΕΔΕ?
Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο. Αφού ο εντεταλμένος εκπαιδευτικός ή ο δ/ντης αναγνώσει στην πρωινή συγκέντρωση τη σχετική εγκύκλιο, πως θα εξηγηθεί στους μαθητές ότι ο συνωστισμός σε 27 και 28ρια τμήματα ειδικά σε μεγάλες πόλεις δεν μπορεί να καλλιεργήσει την αποδοχή της διαφορετικότητας. Πως θα αιτιολογηθεί η ανέχεια της οικογένειας, που δημιουργεί το κατάλληλο υπόβαθρο παραβατικότητας μικρής μεν αλλά υπαρκτής που αργότερα μπορεί να πάρει άλλες διαστάσεις?
Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης. Πάλι χάσιμο ωρών διδασκαλίας. Να πληροφορηθεί ο αναγνώστης ότι στα περιβαλλοντικά προγράμματα που πολλοί εκπαιδευτικοί διαχειρίζονται στα σχολεία, πέραν του υποχρεωτικού τους ωραρίου(κάποιοι/ες έχουν δύο ώρες μείωση μέσω της εκπαίδευσης πολλών ταχυτήτων που καλλιεργεί το Υπ. Παιδείας), υπάρχουν εργασίες και δράσεις ακριβώς γι’ αυτό. Βέβαια πάνε και σε πλατείες, για να μαζέψουν σκουπίδια, φωτογραφίζονται και με τους δημάρχους και επιστρέφοντας στα σχολεία αναζητούν τους κάδους για πλαστικό, τους κάδους για το γυαλί, τους κάδους για το χαρτί! Πως είπατε ? που υπάρχουν?
Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα του Παιδιού. Αλήθεια για ποια δικαιώματα μιλάει το Υπ. Παιδείας. Για τα μαθήματα σε κοντέινερ, για χαμένες ώρες διδασκαλίας, για την απουσία σχολικών νοσηλευτών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών σε συγκροτήματα σχολείων, ωσάν τους παραπάνω να τους θέλουν μία ημέρα την εβδομάδα, όσες τους ορίζει η τοποθέτησή τους? Και αν τοποθετούνται ημέρα Τετάρτη στο τάδε σχολείο, τη Δευτέρα, την Τρίτη κλπ. δεν τους έχουν ανάγκη? Και οι της παράλληλης στήριξης για τα Παιδιά με Αναπηρία (υπάρχει σχετική αφιερωμένη ημέρα) υποστηρίζουν τα παιδιά αυτά μία ημέρα, δύο ημέρες? Τις υπόλοιπες τι γίνεται?
Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού-Ευρωπαϊκή Ημέρα Αθλητισμού. Εδώ γελά ο κάθε πικραμένος (εκπαιδευτικός). Την ώρα που προσπαθεί το σχολείο να ξεκινήσει η σχολική χρονιά, με τις αναθέσεις, με την πλήρωση των κενών, με τους εκπαιδευτικούς να προσπαθούν να βάλουν στο σχολικό κλίμα μελέτης τα παιδιά από τη ραστώνη του καλοκαιριού, έρχεται το Υπ. Παιδείας να ανατρέψει την όλη προσπάθεια. Αλήθεια όλα αυτά δεν μπορούν να καλλιεργηθούν στις ώρες της γυμναστικής με αντίστοιχες δράσεις ολοκλήρωσης του προγράμματος κατά Μάιο μήνα?
Προφανώς όλα τα παραπάνω είναι και ελκυστικά και αναγκαία για την εκπαίδευση των παιδιών. Γιατί δεν εντάσσονται πολλά από αυτά στα κλασσικά μαθήματα που διδάσκονται τα παιδιά? Γιατί η Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας δεν αφιερώνεται μέσω της συνεχούς διδασκαλίας στο μάθημα της Γλώσσας. Και τη μία χρονιά Σεφέρης, την άλλη Ελύτης, την άλλη Παπαδιαμάντης κλπ.? Η κοινωνιολογία δεν μπορεί να καλύψει πολλά από αυτά? Ξέχασα το αφαιρέσαμε το μάθημα γιατί κάνει τα παιδιά κομμουνιστές (Άδωνης)! Θέματα οικολογίας δεν μπορούν να καλυφθούν μέσω της Χημείας και της Γεωγραφίας? Θέματα Ιστορίας μέσω της τοπικής ιστορίας. Μάθημα, αγαπητοί αναγνώστες, κανονικό. Και σύγχρονο. Πότε τα παιδιά των Τρικάλων θα μάθουν για τις «περιπέτειες» του ταγματάρχη Κασλά ή ποιους τελικά κρέμασαν εκεί στην κεντρική πλατεία? Ή η τεχνική νοημοσύνη θα αφαιρεί κείμενα που δεν αρέσουν στους νέους πατρώνες μας «μα είναι φίλοι μας» όπως αναφωνούσαν σε ταινία του ελληνικού κινηματογράφου!
Δράσεις αποκομμένες από το καθημερινό εκπαιδευτικό γίγνεσθαι, δράσεις πυροτεχνήματα με ανατροπές των Ωρ. Προγραμμάτων, (ακόμη περιμένουμε τα νέα για 2025 έλεγαν, το 2026 πιθανόν ψηφιακά, άντε από 2027 και βλέπουμε με 30.000.000 ευρώ δαπανηθέντα από ΕΣΠΑ), δράσεις που δεν γνωρίζουμε ποια «μεταγνώση» έχουν προσφέρει στους μαθητές και τις μαθήτριες. Με τόσα οικολογικά και αντιρατσιστικά προγράμματα που έχουμε υλοποιήσει στα σχολεία, θα έπρεπε να είμαστε η πλέον πράσινη χώρα του κόσμου η πλέον ανεκτική κοινωνία στην υφήλιο.
Τελικά άνθρακες ο θησαυρός.
Βασίλειος Παππάς – πρώην δ/ντης γυμνασίου