Παναγιώτης Παναγιώτου
Αντιλαμβανόμεθα τη δυσκολία των βουλευτών κατά την ψήφιση του Mεσοπρόθεσμου στη Βουλή. Το πραγματικό δίλημμα περιέγραψε με πολύ εύστοχο και γλαφυρό τρόπο ο πολύ γνωστός αρθρογράφος των “Financial Times” Βόλφγκανγκ Μινχάου: “Οι Ελληνες βουλευτές καλούνται να επιλέξουν μεταξύ ενός ψέματος και μίας καταστροφής”! Το “ψέμα” είναι, κατά τον αρθρογράφο, ότι τα μέτρα λιτότητας του Μεσοπρόθεσμου θα αποτύχουν όπως στο παρελθόν και δεν θα φέρουν κανένα αποτέλεσμα. Και η “καταστροφή” είναι ότι χωρίς διαθέσιμο εξωτερικό δανεισμό, τα μέτρα λιτότητας που θα πρέπει να πάρει η χώρα θα είναι ακόμα χειρότερα από εκείνα του Μεσοπρόθεσμου… Κατά το ελληνικότερον, “μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα”. Οπως γράφει ο Μινχάου, “το πρόγραμμα, ως έχει, δύσκολα μπορεί να δικαιολογηθεί οικονομικά και ηθικά. Ο μόνος λόγος για να ψηφίσει κανείς ”ναι”, θα ήταν να αναβληθεί η χρεοκοπία”.
Και συμπληρώνει: “Η στρατηγική της ΕΕ ουσιαστικά συρρικνώνει τις επιλογές των Ελλήνων στο πότε θα χρεοκοπήσουν. Τον επόμενο μήνα ή τον επόμενο χρόνο”! Αλλά και ο Αλεξ Βέμπερ, ο μέχρι πρότινος επικεφαλής της “Μπούντεσμπανκ”, τάχθηκε σε συνέντευξή του στη “Wall Street Journal” υπέρ μιας συνολικής ευρωπαϊκής λύσης με χρηματοδότηση ολόκληρου του ελληνικού χρέους, καθώς τα επιμέρους “πακέτα στήριξης” οδηγούν την Ελλάδα σε χρεοκοπία και την Ευρωζώνη σε διάλυση… Το συμπέρασμα είναι ότι συνειδητοποιείται όλο και ευρύτερα ότι η “συνταγή” που μας επιβάλλεται δεν οδηγεί από μόνη της πουθενά. Ούτε ο “δανεισμός” και η “μετακύλιση” του προβλήματος για αργότερα. Απλώς επιδεινώνεται και το πρόβλημα της Ελλάδας και της Ευρωζώνης. Δεν μπορεί να υπάρξει θετική λύση με την “πολτοποίηση” μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας και μιας οικονομίας του ευρώ. Χρειάζονται ευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα και μια ριζική ευρωπαϊκή στρατηγική για τα χρέη της Ελλάδας και των άλλων χωρών του Νότου.
Το “πρόβλημα” πρέπει να αντιμετωπιστεί από τις ηγέτιδες δυνάμεις της Ευρωζώνης, με συστημική λογική και όχι ως “τιμωρία των άτακτων παιδιών του Νότου”. Δυστυχώς, σ’ αυτά τα ζητήματα η Ευρώπη δεν “ωριμάζει” με τους ρυθμούς που θέλουμε και τους οποίους επιβάλλει ο χαρακτήρας της κρίσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται οι απαραίτητες “εσωτερικές ζυμώσεις”. Οφείλουμε να δείξουμε “αντοχή”. Υπάρχουν πράγματα (διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις) που έτσι κι αλλιώς έπρεπε να κάνουμε. Δοκιμάζονται, παράλληλα, και οι “αντοχές” της Ευρωζώνης, ενώ “ζυμώνονται” και οι αλλαγές στη στρατηγική της. Προς το παρόν, πάντως, ας αποφύγουμε την καταστροφή, έστω και με ένα “προσωρινό ψέμα”…