Τιμή στην Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, την «Ψυχή» του χορωδιακού τραγουδιού

Terpsixori

Μια ξεχωριστή μελωδική βραδιά, εξαιρετικά αφιερωμένη στην μεγάλη μαέστρο  πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα  στην αίθουσα συνεδρίων του ΚΚΕ, στον Περισσό.

Ο Ψυχαγωγικός Όμιλος Σιδηροδρομικών και η αξιόλογη μεικτή χορωδία του, την οποία επί 23 χρόνια διηύθυνε η Τ. Παπαστεφάνου, τίμησαν την αφοσιωμένη μουσικό για τη μεγάλη προσφορά της, τόσο στη χορωδία τους, όσο και στο χορωδιακό τραγούδι γενικότερα.

Δημιουργός ενός μυθικού χορωδιακού συνόλου, της περίφημης Χορωδίας Τρικάλων μέσα στη δεκαετία του ’50, η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, με την ίδια υπευθυνότητα και την ίδια θέρμη της νιότης της επί δεκαετίες συνέχισε να διδάσκει χορωδιακά σύνολα.

«Στη μελαγχολική ατμόσφαιρα της δεκαετίας του ’50 στις θεσσαλικές πόλεις, για άτομα της δικής μου ευαισθησίας, υπήρχαν δύο επιλογές» σημειώνει η ίδια στο βιβλίο της «Ο μύθος μιας χορωδίας» (εκδόσεις «Προσκήνιο»). «’Η θα βούλιαζες μέσα στην κατάθλιψη και στην αδράνεια, ή θα οπλιζόσουνα με δύναμη για κάτι δημιουργικό. Διαλέγοντας τη δεύτερη επιλογή, δημιουργήθηκε με πολλή προσπάθεια το θαύμα της Χορωδίας Τρικάλων. Παράδειγμα και ερέθισμα και για άλλες μικρές ή μεγάλες πόλεις. Με τις χορωδιακές μου διασκευές στα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη γεννήθηκε κάτι καινούριο. Η μεταφορά του έντεχνου τραγουδιού σε χορωδιακή μορφή. Έτσι άρχισε ο μύθος της Χορωδίας Τρικάλων».

Η Τ. Παπαστεφάνου υπήρξε η πρώτη που μετέφερε το έντεχνο ελληνικό τραγούδι σε χορωδιακή μορφή και η πρώτη που τολμά να το συνοδέψει με λαϊκά όργανα. «Ήταν ένα “θαύμα” κοιταγμένο πολύπλευρα», γράφει η Τ. Παπαστεφάνου, αναφερόμενη στην περίφημη, ιστορική – και καλλιτεχνικά και κοινωνικοπολιτικά – «Χορωδία Τρικάλων». «Πάντοτε, έλεγε, θυμάμαι με συγκίνηση τις παγωμένες αυτές βραδιές, που ορισμένοι χορωδοί ερχόντουσαν κατ’ ευθείαν από την κουραστική δουλειά τους, κρατώντας στο παγωμένο χέρι τους ένα γιαούρτι, μοναδικό γεύμα για να πάρουν λίγη δύναμη. Όμως η πρόβα όλους τους εμψύχωνε. Ποτέ δεν παρουσιάστηκαν προβλήματα στην απόδοσή τους… Οι χορωδοί αυτοί, παιδιά άσχετα σε κάθε έννοια μουσικής γνώσης, ρούφαγαν σαν σφουγγάρι και μάθαιναν, με το αυτί που λένε, έργα κλασικά πολύ δύσκολα… και φολκλορικά όλων των χωρών, καθώς και νέγρικα… Ήταν μια τεράστια προσπάθεια, που, ξεκινώντας την, έμπαινες όλο σε νέους δύσκολους δρόμους».

Στην εκδήλωση  – δώρο καρδιάς στην επίτιμη, σήμερα, μαέστρο της χορωδίας, η οποία και ήταν παρούσα, μίλησαν ο πρόεδρος του Ψυχαγωγικού Ομίλου Σιδηροδρομικών Π. Αναστασόπουλος, ο οποίος και ευχαρίστησε το ΚΚΕ για τη βοήθειά του στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης, η εκπρόσωπος της χορωδίας Ρία Καπετανίδη και ο μαέστρος Αιμίλιος Γιαννακόπουλος, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην πνοή που έδωσε η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου στη χορωδία τους, αλλά και στο μουσικό της έργο. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, υπεύθυνη του Πολιτιστικού Τμήματος της ΚΕ, ο Σπ. Χαλβατζής, μέλος της  ΚΕ και πλήθος κόσμου.

Η χορωδία και οι αξιόλογοι σολίστ (Σεβαστή Μωραϊτίνη, Νενέ Ανδριανού και Νίκος Κάνδηλας) με τη συνοδεία οκτώ μουσικών παρουσίασαν τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και της Τ. Παπαστεφάνου σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, Μ. Βρεττάκου, Οδ. Ελύτη, Γ. Σεφέρη και άλλων, απήγγειλε ο Κρατερός Κατσούλης. Αποκορύφωμα της βραδιάς η απόδοση της τιμητικής πλακέτας στην μεγάλη δασκάλα που κλήθηκε στη σκηνή να διευθύνει τη χορωδία στο «Λίγο ακόμα να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα».