Κάποτε ένας φίλος είχε πει «Υπάρχουν δυο κατηγορίες ανθρώπων. Οι άνθρωποι και οι γονείς με μικρά παιδιά»…
Το κείμενο που ακολουθεί είναι αυστηρώς ακατάλληλο για όσους επιθυμούν να τεκνοποιήσουν σύντομα. Παρόλα αυτά ας το κρατήσουν κάπου φυλαγμένο για να το επαναφέρουν στη μνήμη τους όταν έρθει αυτή η δύσκολη στιγμή.
Εξοπλίσου με υπομονή
Στο μεγάλωμα το παιδιών υπάρχουν πράγματι πολλές δύσκολες στιγμές.
Αν δεν είσαι εξοπλισμένος με περισσότερη υπομονή κι από αυτή που μπορείς να φαντασθείς τότε μην το επιχειρήσεις. Εκτός κι αν έχεις από τώρα καβάτζα να στα μεγαλώσουν άλλοι. Το έχω δει κι αυτό να συμβαίνει πολλές φορές. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα όρια στα παιδιά τα βάζουν οι γονείς και κανένας άλλος. Και όταν έρθει η ώρα της εφηβείας, κάθε γονιός νιώθει ανυπεράσπιστος μπροστά στο θηρίο που μεγάλωσε εν αγνοία του.
Ένα σημαντικό θέμα που καλείται να αντιμετωπίσει κάθε γονιός που μεγαλώνει κυρίως κατ’ αποκλειστικότητα τα παιδιά του είναι το θέμα του φαγητού. Αν τα μεγαλώνει άλλος τότε δεν υπάρχει κανένα θέμα. Συνήθως τρώνε ότι θέλουν και σπάνια μπορεί να βρεθεί κάποιος να τους χαλάσει το χατίρι…
Ένα από τα θέματα που θεωρώ ότι αξίζει να μεταφέρω την εμπειρία μου έχει να κάνει με το φαγητό πριν και μετά το μπάνιο στη θάλασσα. Εικόνες όπως αυτές που πηγαίνει η οικογένεια στην ταβέρνα και τα πιτσιρίκια τσακίζουν το ψωμί που έρχεται με το στρώσιμο του τραπεζιού χορταίνοντας προκαταβολικά αφήνοντάς σε μετά να αναρωτιέσαι γιατί παρήγγειλες τόσα πιάτα, αποτελεί μέρος της καλοκαιρινής καθημερινότητας.
Η καλή μέρα ξεκινά απ’ την ζεστή πρωινή λιακάδα
Οι καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για να κάτσει στο τραπέζι η οικογένεια να φάνε όλοι μαζί το πρωινό τους.
Χωρίς την πίεση του ασφυκτικού ωραρίου μπορούν γονείς και παιδιά να δοκιμάσουν νέες γεύσεις. Με έμφαση στα πολλά φρούτα του καλοκαιριού αλλά και την άνεση του χρόνου μπορούν να δοκιμάσουν πολλά και διαφορετικά πρωινά. Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περισσότερο σε αυτό το κομμάτι. Μέσα από το www.diatrofi.gr πολλοί συνάδελφοι έχουν καταθέσει εξαιρετικές ιδέες. Στο βιβλίο μου «Σεφ στο παρά πέντε…» επίσης έχω δώσει δεκάδες διαφορετικές γευστικές επιλογές για το πρωινό γεύμα.
Γενικά η κατανάλωση ενός καλού και θρεπτικού πρωινού αποτελεί ουσιαστικής σημασία. Όχι μόνο για την σχολική καθημερινότητα των παιδιών αλλά και για τις ώρες που θα ακολουθήσουν στη θάλασσα. Τα παιδιά συνήθως μπαίνουν στην θάλασα με την άφιξη και βγαίνουν με την αναχώρηση από την παραλία. Η διαρκής δραστηριότητα και το κολύμπι μέσα σε δυο τρεις ώρες θα εξαντλήσουν όλα τα ενεργειακά αποθέματα τους. Όσο παίζουν δεν θα σας παραπονεθούν. Όταν όμως αργότερα θα έρθουν αντιμέτωπα με τη θέα του φαγητού, θα γίνουν πραγματικά θηρία.
Νερό νεράκι
Πριν όμως μιλήσουμε για το φαγητό υπάρχει κάτι εξίσου σημαντικό. Συνήθως το ξεχνούν οι περισσότεροι και αυτό δεν είναι άλλο από το πολυτιμότατο νερό.
Έχει υπολογισθεί ότι για κάθε 30 λεπτά φυσικής δραστηριότητας υπό συνθήκες αυξημένης θερμοκρασίας, απαιτούνται περίπου 250 -500 ml νερού. Αυτό μεταφράζεται σε τουλάχιστον 2 ποτήρια νερό ή ένα μικρό μπουκαλάκι νερό για κάθε μια ώρα δραστηριότητας στον ήλιο. Το γεγονός αυτό αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα ενυδάτωσης κάθε ανθρώπου για την προστασία του από φαινόμενα θερμοπληξίας και εξάντλησης. Ακόμα και για την μεγάλη μας ανησυχία για την πιθανότητα εγκαυμάτων, ένας καλά ενυδατωμένος οργανισμός μπορεί να προστατεύσει εξίσου καλά με οποιοδήποτε αντηλιακό.
Όσον αφορά την προσωπική μου άποψη για τα αντηλιακά καλό είναι να γνωρίζουμε ότι αν είμαστε διαρκώς με ένα μπουκάλι αντηλιακό πάνω από το παιδί του στερούμε τη δυνατότητα να συλλέξει μέσω της έκθεσης των ηλιακών ακτινών στο γυμνό δέρμα την πολύτιμη βιταμίνη D που θα το βοηθήσει να αναπτύξει ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα. Μισή ώρα πριν φτάσουμε στην παραλία, μια ώρα μετά, και όσο γίνεται αποφυγή της έκθεσης τις πιο επικίνδυνες ώρες μεταξύ 13:00-15:00 το παιδικό κορμί θα συνηθίσει να παράγει σε ικανές ποσότητες την δική του ποσότητα μελανίνης και σύντομα δεν θα χρειάζεται ούτε σταγόνα αντηλιακού.
Από την θεωρία ας περάσουμε στην πράξη
Αφήνοντας τα «πρέπει», τα «οπωσδήποτε» και τα «επιβάλλεται» θα σου περιγράψω τι κάνω εγώ με τα δικά μου παιδιά.
Συνήθως ξεκινάμε για την παραλία κατά τις 11:00 για να προλάβουν να έχουν απολαύσει τη θάλασσα μέχρι τις 14:00. Είναι πραγματικά δύσκολο να τα σταματήσεις από το παιχνίδι για τους δώσεις νερό. Φροντίζουμε να έχουν πιει τουλάχιστον από τρία με τέσσαρα ποτήρια νερό πριν ξεκινήσουμε για την παραλία. Φροντίζουμε επίσης, το τελευταίο από αυτά είναι πριν μπούμε στο αυτοκίνητο, φορτωμένοι με όσα μάλλον μπορείς να φανταστείς και εσύ.
Παρόλα αυτά προσπαθούμε να έχουμε από ένα ατομικό μπουκαλάκι νερό. Έτσι ελέγχουμε την ποσότητα νερού που θα πιούνε. Στη συνέχεια, τους δίνουμε κι άλλο αν έρθουν να το ζητήσουν από μόνα τους. Τέλος, λίγο πριν ετοιμασθούμε για την επιστροφή τους δίνουμε να φάνε κάποιο φρούτο. Θα συμβάλει ακόμα περισσότερο στην ενυδάτωσή τους αλλά και να μετριάσει την πείνα τους γι αργότερα.
Στην ταβέρνα ή στο σπίτι
Αν στη συνέχεια πάμε σε κάποια ταβέρνα, από μόνα τους θα πιούν τουλάχιστον ένα με δυο ποτήρια νερό μόλις δουν το δροσερό μπουκάλι να έρχεται στο τραπέζι. Πριν παραγγείλουμε συνεννοούμαι με το σερβιτόρο να ΜΗΝ φέρει ψωμί στο τραπέζι πριν έρθουν τα πρώτα πιάτα. Διαφορετικά θα χορτάσουν με το ψωμί και θα περιφρονήσουν το φαγητό τους. Στην παραγγελία περιλαμβάνονται και τουλάχιστον δυο διαφορετικές σαλάτες.
Αν μετά την παραλία επιστρέψουμε στο σπίτι, μέχρι να κάνουν μπάνιο τους προσφέρω από ένα ποτήρι νερό. Λίγο πριν καθίσουμε στο τραπέζι τους δίνω από ένα επιπλέον ποτήρι νερό ώστε να μη το ζητάνε συνέχεια κατά τη διάρκεια του γεύματος. Άλλωστε, οι γνώστες περί της σωστής διατροφής έχουν υπόψη τους ότι οι μεγάλες ποσότητες υγρών κατά τη διάρκεια του γεύματος δυσχεραίνουν τη χώνεψη. Γεμίζουν επίσης το στομάχι μειώνοντας την επιθυμία των παιδιών να ολοκληρώσουν σωστά το γεύμα τους.
Πολλά παιδιά έχουν μια δυσκολία στο να καταναλώσουν λαχανικά. Συνήθως μέχρι να ετοιμασθεί το τραπέζι τους προσφέρω μικρά μπαστουνάκια από αγγουράκι και ροδέλες με πιπεριά αλατισμένες με φυσικό μη ραφιναρισμένο θαλασσινό αλάτι. Τα τρώνε πολύ ευχάριστα και μετριάζει κάπως την πείνα τους. Τους παρέχει επίσης μια επιπλέον φυσική ενυδάτωση. Στη συνέχεια, είτε είμαστε στην ταβέρνα είτε στο σπίτι σερβίρουμε στο πιάτο τους μια μικρή ποσότητα σαλάτα. Ο σκοπός είναι πριν ξεκινήσουν να τρώνε το φαγητό να έχουν καταναλώσει μια μικρή αλλά σημαντική ποσότητα λαχανικών που θα έχει καλύψει επάξια τις ανάγκες του από αυτή την ομάδα τροφών.
Τι κάνουμε με το ψωμί
Το ψωμί ανεξαιρέτως αποτελεί από τις πιο αγαπημένες λιχουδιές των παιδιών στο τραπέζι. Φροντίζουμε λοιπόν να υπάρχει κομμένη από μια φέτα στον καθένα ώστε να εξασφαλίσουμε να χορτάσουν κυρίως με το φαγητό τους.
Στη δική μου οικογένεια πάντως προτιμάμε αντί για ψωμί να έχουμε στο τραπέζι μικρά κρίθινα Κρητικά παξιμάδια. Χορταίνουν καλύτερα αλλά κυρίως έχουν μεγαλύτερη θρεπτική αξία.
Όσον αφορά τα γεύματα της εβδομάδος έχουμε τουλάχιστον δυο φορές τη βδομάδα φασολάκια ή μπάμιες. Ως πρωτεΐνη τα συνοδεύουμε με τυρί φέτα. Μια φορά ψάρι, μια φορά κοτόπουλο. Μια φορά κάποιο κρέας που συνήθως είναι κατσικάκι στο φούρνο, μια φορά ζυμαρικά και ακόμα και το καλοκαίρι μια φορά όσπρια.
Ύπνε που παίρνεις τα παιδιά το απόγευμα
Τα μεσημέρια μετά το φαγητό υπάρχει υποχρεωτικός ύπνος για όλους.
Συνήθως τα ωθούμε με γκρίνιες και κλάματα στο κρεβάτι. Σύντομα όμως πέφτουν σε βαθύ ύπνο. Μετά δυσκολίας τα ξυπνάμε κατά τις 18:00 ώστε να κοιμηθούν μια λογική ώρα το βράδυ και να βρουν κι οι γονείς λίγο χρόνο για να τον περάσουν μόνοι τους.
Τα απογεύματα έχουμε κρατήσει μια συνήθεια από το χειμώνα. Τους αρέσει να φτιάχνουμε στο μπλέντερ ένα χυμό με φρέσκα φρούτα, φυσικό γιαούρτι και λίγο μέλι και που στη συνέχεια θα συμπληρώσουμε με κάποιο μικρό σπιτικό γλυκό όπως ένα κομμάτι κέικ ή ένα κουλουράκι ή ένα παγωτίνι. Αυτό θα τους δώσει την απαραίτητη ενέργεια για να παίξουν μέχρι αργά το απόγευμα.
Πριν το βραδινό και μέχρι να ετοιμασθούν για το βραδινό, τους δίνουμε από ένα μικρό πιάτο με διάφορα φρούτα και λίγους μουσκεμένους ξηρούς καρπούς. Η πείνα απ’ το παιχνίδι κάνει ακόμα και τα πιο δύσκολα παιδιά να μπουν στον πειρασμό να δοκιμάσουν και νέες γεύσεις.
Βραδινό
Το βραδινό τους συνήθως είναι κάτι πιο απλό. Μπορεί να είναι ένα με δυο καλαμάκια σουβλάκι με μια αλάδωτη πίτα ή μπορεί να τους ψήσουμε κάποια πιτάκια από αυτά που τα ψήνεις απευθείας από την κατάψυξη με βάσει τα λαχανικά και το τυρί. Ακόμη, μπορεί να τους φτιάξουμε μια σπιτική πίτσα ή μια ελαφριά ομελέτα με λαχανικά ή κάποιο τοστ με διπλό τυρί για να καλύψει τις ανάγκες τους σε ασβέστιο και πρωτεΐνη. Πάντα συνοδεία κάποιας μικρή σαλάτας ή ενός μικρού αγγουριού που έχει προηγηθεί ώστε να χορτάσουν καλύτερα.
Κλείνοντας με την εμπειρία μου
Ως γονιός αλλά και ως επιστήμονας στον τομέα της διατροφής και παρ’ όλες τις δυσκολίες που μπορεί να έχουν όχι μόνο τα δικά μου παιδιά αλλά και αρκετά που πέρασαν φιλοξενούμενα από τα σπίτι μας, θέλω να καταλήξω πως όταν τα παιδιά έχουν ένα σταθερό πρόγραμμα διατροφής και τρώνε με συγκεκριμένα ωράρια, μπορούμε όχι μόνο να καταφέρουμε να ρυθμίσουμε την πείνα τους αλλά και να τα μάθουμε να έχουν περισσότερες επιλογές όσον αφορά την ποικιλία των τροφών που δέχονται να καταναλώσουν.
Προσωπικά πιστεύω πως αν οι ίδιοι οι γονείς εφαρμόζουν σωστές διατροφικές συνήθειες και όταν μέσα στο σπίτι δεν υπάρχουν σε αφθονία τροφές όπως γλυκά, παγωτά και άλλα μη θρεπτικά τρόφιμα, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν σωστά το σώμα τους.
Αν παράλληλα έχουν και την αφοσίωση των γονέων μέσω της προσωπικής ενασχόλησης μαζί τους, φροντίζοντας να τους αφιερώνουν ολόψυχα τον ελεύθερο χρόνο που θα κερδίσουν από το χρόνο των διακοπών τους, τότε η οικογένεια προετοιμάζεται γεμάτη με πολλά ψυχικά εφόδια για να αντιμετωπίσει τη σχολική χρονιά που θα έρθει σύντομα.