Πριν δύο περίπου χρόνια, κανένας/καμία δεν μπορούσε να φανταστεί πώς
ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι καταρρακτώδεις βροχές θα μπορούσαν να
πλήξουν το περιβάλλον με τρόπο ανεπανόρθωτο.
Η κακοκαιρία Ντάνιελ, τον Σεπτέμβρη του 2023, έπληξε ολοκληρωτικά [και]
τον Νομό Τρικάλων και κυρίως τις περιοχές των Δημοτικών Ενοτήτων Κλεινοβού,
Ασπροποτάμου και Φαρκαδόνας. Το τοπίο στις ορεινές περιοχές άλλαξε εντελώς, που
ανθρώπου νους δεν το χωρούσε. Πράγματι, μετά από τόσο καιρό, ακόμα και σήμερα,
οι καταστροφές της κακοκαιρίας Ντάνιελ προκαλούν δέος.
Από τα μέρη/τοπία που επλήγησαν βάναυσα ήταν και οι ποταμιές, ιδιαίτερα
στον Ασπροπόταμο και στη Δημοτική Ενότητα Κλεινοβού. Τοιχία και γέφυρες
καταστράφηκαν, πλατάνια ξεριζώθηκαν και μεταφέρθηκαν με μανία σε μακρινές
αποστάσεις, παρακείμενοι δρόμοι [σχεδόν] εξαφανίστηκαν, ολόκληρες κοτρόνες
μεταφέρθηκαν στις όχθες των ποταμιών η ροή των ποταμιών άλλαξε. Μια λέξη μόνο
θα μπορούσε να περιγράψει την κατάσταση: χάος.
Η καταστροφή που υπέστησαν τα παραποτάμια πλατάνια από την κακοκαιρία
φαίνεται ότι δεν ήταν «αρκετή». Ήρθε να τα αποτελειώσει η ασθένεια των πλατάνων
εξαιτίας ενός μύκητα. Στην αρχή το φαινόμενο δεν ήταν ιδιαίτερα αισθητό. Έγιναν
κάποιες παρεμβάσεις (κόψιμο πλατάνων που είχαν ασθενήσει) αλλά αυτές είτε δεν
ήταν αρκετές είτε/και δεν έγιναν με όλη την απαιτούμενη δεοντολογία (πχ.,
απολύμανση μηχανήματων, απομάκρυνση κομμένων πλατάνων, κ.λπ.) με
αποτέλεσμα την ταχεία εξάπλωση της ασθένειας. Σήμερα η καταστροφή από το
μύκητα είναι παραπάνω από εμφανής. Ντάνιελ και ασθένεια έπληξαν ανεπανόρθωτα
τα πλατάνια και τις ποταμιές.
Πράγματι, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, η αλλαγή πριν και μετά τον
Ντάνιελ και την ασθένεια των πλατανιών είναι εμφανής στην ποταμιά Αηδόνας-
Παλαιοχωρίου Δήμου Μετεώρων. Τα δέντρα στην ποταμιά μειώθηκαν και τα ξερά
(αρρωστημένα) πλατάνια ξεχωρίζουν, από τα υπόλοιπα πράσινα. Μετά από δύο χρόνια περίπου, δηλαδή αυτό το καλοκαίρι, ξεκίνησαν οι αποκαταστάσεις των ζημιών από τον Ντάνιελ. Πολλά μηχανήματα είναι στις ποταμιές και εργάζονται. Δεν γνωρίζω αν οι εργασίες αυτές αποσκοπούν μεταξύ άλλων και στην αναδιαμόρφωση των ποταμιών (ποταμών και περιβάλλοντος χώρου/ποταμιάς). Αυτό που είναι εμφανές είναι ότι το παραποτάμιο τοπίο αλλάζει ριζικά, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία.
Ελπίζω, όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες των μηχανημάτων να φυτευτούν και κάποια δέντρα και η όλη αναδιαμόρφωση να θυμίζει κάτι από τις ποταμιές πριν την καταστροφή του Ντάνιελ και της ασθένειας των πλατάνων.
ΥΣ. Ίσως θα ήταν χρήσιμη η εταιρεία (ή εταιρίες αν πρόκειται για πολλές), που έχει/ουν αναλάβει την αποκατάσταση των καταστροφών (και έχουν στο δυναμικό τους ειδικούς επιστήμονες όπως μηχανικούς περιβάλλοντος, περιβαλλοντολόγους, κ.λπ.) να συνεργαστεί με το δασαρχείο κάθε περιοχής για την αποκατάσταση και της χλωρίδας και ιδιαίτερα των πλατανιών (ίσως με άλλη ποικιλία πλατανιών ή άλλων δέντρων).
Θεόδωρος Θάνος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημότης Δήμου
Μετεώρων