Με το νέο μνημόνιο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τα συνεπακόλουθα μέτρα, επιχειρείται η κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης. Στη συμφωνία αυτή προβλέπονται αυξήσεις στη φορολογία, νέες μειώσεις στους μισθούς, παραπέρα ξεχαρβάλωμα των εργασιακών σχέσεων, επιπλέον αντιδραστικές ρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό, επιτάχυνση κατασχέσεων και πλειστηριασμών, επιτάχυνση της μονοπώλησης της αγοράς. Από το σύνολο των μέτρων αυτών, ξεχωρίζουμε ορισμένα που αφορούν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο τους αυτοαπασχολούμενους και μικρούς ΕΒΕ. Θα μπορούσαμε να τα κατατάξουμε σε τέσσερις άξονες.
— Ο πρώτος είναι το Φορολογικό. Στη συμφωνία που υπογράφτηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ προβλέπεται «…ο εξορθολογισμός του συστήματος ΦΠΑ και η διεύρυνση της φορολογητέας βάσης, με σκοπό την αύξηση των εσόδων…». Ήδη, μέχρι σήμερα νομοθετήθηκαν αυξήσεις στον ΦΠΑ που, πέρα από την επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων για βασικές ανάγκες, πλήττουν αρκετούς κλάδους των αυτοαπασχολούμενων, με πιο σημαντικούς την εστίαση, με μετάταξη από το 13% στο 23%, τα ταξί, όπου επίσης υπήρξε αύξηση του ΦΠΑ από το 13% στο 23%, και άλλους. Οι μικροεπιχειρήσεις και οι επαγγελματίες των κλάδων αυτών θα υποχρεωθούν να απορροφήσουν μέρος της αύξησης της τιμής των τελικών προϊόντων, ή να αυξήσουν τις τιμές. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα… Προβλέπεται επίσης αύξηση της προκαταβολής φόρου, που σταδιακά θα φτάσει το 100%, ενώ στα σκαριά βρίσκεται και η αύξηση της φορολογίας όλων των αυτοαπασχολούμενων στο 29% από το 26% που είναι σήμερα.
— Δεύτερος άξονας είναι το Ασφαλιστικό. Στη συμφωνία προβλέπονται «προκαταβολικά μέτρα για τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος ως μέρος ενός προγράμματος συνολικής αναμόρφωσης του συνταξιοδοτικού συστήματος…». Τι σημαίνει αυτό; Τα μέχρι τώρα μέτρα το ξεδιαλύνουν. Νομοθετήθηκαν ήδη η αύξηση των εισφορών Υγείας για τους συνταξιούχους από 4% σε 6% και το πάγωμα της κρατικής χρηματοδότησης μέχρι το 2021. Επίσης, η περικοπή της κρατικής χρηματοδότησης αν δεν επιτυγχάνονται πρωτογενή πλεονάσματα. Προαναγγέλλεται, δηλαδή, μείωση της κρατικής επιχορήγησης στον ΟΑΕΕ, που σήμερα απορροφά πάνω από 1,5 δισ. ετησίως για την καταβολή των συντάξεων. Οι συντάξεις κινδυνεύουν με περαιτέρω δραστική μείωση, που θα εξαρτάται από την «εισπραξιμότητα» των εισφορών και τις δυνατότητες επίτευξης «πρωτογενών πλεονασμάτων» στον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος των καταβαλλόμενων συντάξεων κάθε μήνα θα μπει σε ένα είδος χρηματιστηρίου, που θα υπολογίζει τις συντάξεις με βάση τα παραπάνω κριτήρια και βέβαια πάντα προς τα κάτω. Στα σκαριά βρίσκονται επίσης η κατάργηση του ΕΚΑΣ και η σύνδεση των εισφορών των αυτοαπασχολούμενων με το εισόδημα, δηλαδή, χαμηλές εισφορές για όσους δυσκολεύονται να πληρώσουν και αντίστοιχα συντάξεις – «φιλοδωρήματα».
–Τρίτος άξονας είναι τα χρέη. Η διευθέτηση των χρεών αποτελεί παράγοντα εξυγίανσης των τραπεζών, μείωσης των κρατικών ελλειμμάτων, «εξυγίανσης» του ασφαλιστικού συστήματος, όπως την εννοούν κυβέρνηση και εργοδοσία, και ενισχύει τη μονοπώληση με την επιτάχυνση της καταστροφής των μικροεπιχειρήσεων. Με αυτά τα δεδομένα, θα επιταχυνθούν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί. Ήδη νομοθετήθηκε η «υιοθέτηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η οποία (…) μπορεί να επιταχύνει σημαντικά τη δικαστική διαδικασία και να μειώσει τα κόστη…», ή, σε απλά ελληνικά, κατασχέσεις – «εξπρές». Επίσης, μειώθηκαν τα όρια των ακατάσχετων λογαριασμών, κάτι που αποτελεί σφίξιμο της θηλιάς σε βάρος των αυτοαπασχολούμενων, που δεν θα μπορούν να αγοράζουν και να πωλούν, αφού θα κατάσχεται κάθε χρηματικό έμβασμα που διακινείται, προς εξυπηρέτηση των χρεών τους. Και βέβαια, τροποποίηση των 100 δόσεων προς το χειρότερο. Ήδη μπήκαν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και αυξήθηκε το επιτόκιο.
Τέταρτος άξονας είναι η παραπέρα απελευθέρωση της αγοράς. Με τον τελευταίο νόμο, ψωμί θα πουλά όποιος θέλει και εκπτώσεις και προσφορές θα κάνει όποτε θέλει. Και αυτά δεν γίνονται προς όφελος του καταναλωτή, αλλά για να επιταχυνθεί η μονοπώληση. Και έπεται συνέχεια: Η κυβέρνηση προτείνει «…να εφαρμοστούν όλες οι συστάσεις που βρίσκονται στην “εργαλειοθήκη” του ΟΟΣΑ και εκκρεμούν…». Αυτά υπέγραψε, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες. Επομένως, μια από τα ίδια, και από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, και ας πρωταγωνιστούσαν σε αντιμνημονιακούς δεκάρικους όσο ήταν στην αντιπολίτευση.
Τα μέτρα αυτά στόχο έχουν την εξασφάλιση των επενδύσεων και τη βελτίωση της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου και των μονοπωλίων, για τη διέξοδο από την οικονομική κρίση προς όφελός τους. Δεν έχουν όμως μόνο αυτόν τον χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, αποτελούν συνέχεια των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων που έχουν αφετηρία τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Είναι μέτρα γραμμένα στις σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι ας μιλάνε κάποιοι για «Ευρώπη των λαών», που μόνο στις φαντασιώσεις τους υπάρχει. Η επιτάχυνσή τους με αφορμή την οικονομική κρίση αποτελεί «συμβόλαιο» απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο, που εκτελείται με συνέπεια από όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων. Και γνωρίσαμε κάθε λογής κυβέρνηση, με τη συμμετοχή όλων των κόμματων του «ευρωπαϊκού τόξου». Τα μέτρα αυτά αποτελούν συνέχεια και συμπλήρωση του αντιλαϊκού νομοθετικού οπλοστασίου των προηγούμενων μνημονίων. Απόδειξη; Ποιος θεσμοθέτησε το τέλος επιτηδεύματος, την κατάργηση του αφορολογήτου στους αυτοαπασχολούμενους, το 26% φορολογία από το πρώτο ευρώ, την «απελευθέρωση των επαγγελμάτων», τις μειώσεις των συντάξεων, τις αυξήσεις στα όρια ηλικία συνταξιοδότησης κ.λπ.; Οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Ποιος «πατά» πάνω σε αυτά και τα ενισχύει; Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με το νέο μνημόνιο. Επομένως, κάθε μείγμα κυβερνητικής πολιτικής που ορκίζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μονοπώλια, μοιάζει με «ξαναζεσταμένο φαΐ» με τα ίδια αντιλαϊκά υλικά. Και η νέα συγκυβέρνηση δεν μπορούσε να ξεφύγει από την πεπατημένη, με βάση τις φιλοευρωπαϊκές της διακηρύξεις. Αυτό είναι ένα σημαντικό δίδαγμα που πρέπει να προβληματίσει κάθε αυτοαπασχολούμενο, που προβληματίζεται για το «πού πάνε τα πράγματα», ιδιαίτερα μπροστά στις εκλογές.
Πώς βλέπουν όμως οι συνδικαλιστικές ηγεσίες τα νέα μέτρα, τι λέει η ΓΣΕΒΕΕ; «Οφείλουμε να διαμορφώσουμε μέσα στην κοινωνία ένα συντεταγμένο σχέδιο ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας παρά τα εμπόδια που τίθενται διαρκώς από εξωτερικούς και εγχώριους παράγοντες…». Κάτι τέτοια δεν ισχυρίζεται και η κυβέρνηση; Η ΕΣΕΕ δίνει και συνταγές διακυβέρνησης: «Απαιτείται μια ελληνική κυβέρνηση “εθνικής σοβαρότητας” (…) για λιγότερα επιχειρηματικά εμπόδια και μικρότερες επενδυτικές καθυστερήσεις, καθώς και επαρκή οικονομική στήριξη των μικρομεσαίων της αγοράς, ώστε να πληρωθεί ο βαρύς λογαριασμός του νέου μνημονίου (…). Απαιτείται, επίσης, ένα “Αναπτυξιακό Σχέδιο με απασχόληση” από κοινού συμφωνημένο μεταξύ κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων, το οποίο όλοι μαζί θα κληθούμε να υπηρετήσουμε…». Στους «κοινωνικούς εταίρους» συμπεριλαμβάνεται, φυσικά, και το μεγάλο κεφάλαιο. Άλλωστε, τέτοιου είδους προτάσεις έχει καταθέσει και ο ΣΕΒ.Ένα είναι σίγουρο: Αυτές οι συνδικαλιστικές ηγεσίες θα βάλουν πλάτη για να περάσουν τα αντιλαϊκά μέτρα. Είτε με δήθεν «εποικοδομητικές» προτάσεις, είτε με «κοινωνικούς διαλόγους», θα προσπαθήσουν να σπείρουν εφησυχασμό και αυταπάτες στο συνδικαλιστικό κίνημα, ότι στη διέξοδο από την κρίση υπάρχει μερτικό και για τους αυτοαπασχολούμενους. Η πραγματικότητα δείχνει, όμως, ότι για την πολυθρύλητη οικονομική ανάκαμψη θα θυσιαστούν εκατοντάδες χιλιάδες μικροεπιχειρήσεις, πολλοί μικροί ΕΒΕ θα χάσουν τη δουλειά τους καταχρεωμένοι. Αυτά προωθούν όλα τα μνημόνια και το πρόσφατο. Καμιά εμπιστοσύνη λοιπόν σε αυτές τις ηγεσίες.
Υπάρχει διέξοδος που να απαντάει στα συμφέροντα των ΕΒΕ σήμερα;
Η διέξοδος βρίσκεται στην αντίσταση, στην οργανωμένη πάλη ενάντια στα μνημόνια, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κυβερνήσεις των μονοπωλίων. Τα αντιλαϊκά μέτρα περνούν πιο εύκολα, όσο λιγότερες αντιστάσεις βρίσκουν από το συνδικαλιστικό κίνημα. Αυτή είναι μια παλιά αλήθεια που σήμερα αποκτά μεγάλη σημασία. Η αλλαγή των συσχετισμών δύναμης, η συμμετοχή περισσότερων αυτοαπασχολούμενων στα σωματεία και την οργανωμένη δράση, ο αντιμονοπωλιακός προσανατολισμός είναι βασικοί όροι για την ανάπτυξη της πάλης. Έτσι θα γίνουν πιο αποτελεσματικοί οι αγώνες, θα σπάσουν η αδράνεια και η μοιρολατρία.
Και δεν βρισκόμαστε στο μηδέν. Υπάρχουν οι ζωντανές αντιμονοπωλιακές δυνάμεις στο συνδικαλιστικό κίνημα που σήκωσαν όλο το βάρος της οργανωμένης δράσης τα προηγούμενα χρόνια και θα το κάνουν πιο έντονα το επόμενο διάστημα. Η ΠΑΣΕΒΕ έχει και την εμπειρία, και τις θέσεις, να βγάλει το συνδικαλιστικό κίνημα από το τέλμα και το συμβιβασμό. Το δυνάμωμα των γραμμών της, το ξεδίπλωμα της δράσης της, είναι το καλύτερο όπλο υπεράσπισης των συμφερόντων των αυτοαπασχολούμενων. Αποτελεί την πιο σίγουρη πηγή αισιοδοξίας για το μέλλον.
Και τελικά, ας σκεφτεί κάθε αυτοαπασχολούμενος: Του αξίζει τέτοια ζωή; Το μεροκάματό του να κινδυνεύει, η εφορία να τον ληστεύει, τα χρέη να τον κυνηγούν; Υπάρχει αξιοπρεπής διαβίωση στη ζούγκλα της καπιταλιστικής αγοράς, με τα μονοπώλια να τον στριμώχνουν, χωρίς σίγουρη Ασφάλιση, φροντίδα υγείας, σύγχρονη δημόσια Παιδεία; Πόση αξία έχουν τα μεγάλα λόγια για την «ευρωπαϊκή προοπτική» και τις δήθεν «ευκαιρίες της ελεύθερης αγοράς»; Αυτόν αφορούν ή τους μεγαλοεπιχειρηματίες; Τα ατέλειωτα μνημόνια και τα αντιλαϊκά μέτρα που του φορτώνουν, δεν δίνουν καμιά διέξοδο.
Ας σκεφτεί καλύτερα την πολιτική πρόταση του ΚΚΕ για λαϊκή οικονομία, όπου τα μονοπώλια δεν έχουν θέση, για λαϊκή εξουσία, που μπορεί να ανοίξει την πόρτα για την πλήρη ικανοποίηση των αυξανόμενων λαϊκών αναγκών.
Και επειδή εκλογές έρχονται, ας δει πιο σοβαρά και την ψήφο του, με οδηγό όσα είπαμε προηγούμενα και κριτήριο τις πραγματικές του ανάγκες. Η ψήφος στο ΚΚΕ είναι ψήφος εμπιστοσύνης στη δική του προοπτική για μια καλύτερη ζωή.
Τσιάμης Θανάσης , μέλος της ΤΕ Τρικάλων του ΚΚΕ ,Οικονομολόγος-Λογιστής
.