Το τελευταίο διάστημα γίνεται μια συστηματική προπαγάνδα για τις δήθεν δυνατότητες χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ σε πολλά επίπεδα της πολιτικής και οικονομικής ζωής του τόπου μας. Ιδιαίτερα, από την αρχή του β’ εξαμήνου του 2011 και με αφορμή την μεταφορά της διαχείρισης των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ από την κρατική Περιφέρεια στην αιρετή, υπερτονίζονται οι δυνατότητες του ΕΣΠΑ και, μάλιστα, οι κυβερνώντες και οι άλλοι «υμνητές» του, ισχυρίζονται ότι, τάχα, «θα μπορούσε, με την κατάλληλη αξιοποίηση των πόρων, να συμβάλλει στο ξεπέρασμα της κρίσης»!
Βεβαίως, όλα αυτά δεν τ’ ακούμε για πρώτη φορά. Έχουν περάσει περίπου 30 χρόνια από την εποχή που δρομολογήθηκαν στη χώρα μας τα Ευρωπαϊκά Κοινοτικά Πλαίσια στήριξης με κοινοτικές και κρατικές συγχρηματοδοτήσεις και ο λαός μας χόρτασε από υποσχέσεις και στόχους του τύπου «θα έχουμε περιορισμό κοινωνικών και περιφερειακών αντιθέσεων», «θα επιτευχθεί άμβλυνση της ανισόμετρης ανάπτυξης» και άλλα παρόμοια.
Ομως, κάθε άλλο παρά υπέρ μιας ανάπτυξης για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών λειτούργησαν όλα αυτά τα προγράμματα κι αδιάψευστος μάρτυρας είναι η σημερινή τραγική οικονομική κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα.
Λένε, εν γνώσει τους, ψέμματα και υπερβολές αυτοί που ισχυρίζονται πως το ΕΣΠΑ θα δώσει λύσεις σε λαϊκά προβλήματα, θα έρθει ως «μάνα εξ ουρανού» να σώσει την Ελλάδα από την κρίση.
Η αλήθεια είναι ότι και το ΕΣΠΑ, όπως και τα προηγούμενα, ανάλογα, προγράμματα, έρχεται να συμβάλλει σε μια ανάπτυξη υπέρ των συμφερόντων του κεφαλαίου. Εντάσσεται σε έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για τον συντονισμό όλων των αντιλαϊκών πολιτικών της Ε.Ε. στα πλαίσια της Στρατηγικής της Λισσαβόνας, μέσω της οποίας επιδιώκεται η επιτάχυνση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, η απελευθέρωση των αγορών, η πιο γρήγορη εφαρμογή των ιδιωτικοποιήσεων, η ένταση της επίθεσης στις εργασιακές σχέσεις και τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων.
Όπως και στα προηγούμενα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης έτσι και, τώρα, με το ΕΣΠΑ, τα κόμματα του ευρωμονόδρομου, (ΠΑ.ΣΟ.Κ., Ν.Δ., ΛΑ.Ο.Σ., ΣΥ.ΡΙΖ.Α), η Τοπική Διοίκηση και οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες ανάγουν σαν βασικό ζήτημα το μέγεθος των κονδυλίων που διαθέτει, το ποσοστό της κρατικής συμμετοχής, τους ρυθμούς και το ύψος απορρόφησης.
Κανένας απ’ αυτούς δεν θέτει το απλό, αλλά θεμελιώδες ερώτημα: «Ανάπτυξη για ποιόν;» Κανένας τους δεν αναφέρει – πολύ δε περισσότερο δεν αποκαλύπτει – ότι τα κονδύλια αυτά χρησιμοποιούνται και υπηρετούν την κερδοφορία του κεφαλαίου και την εδραίωση της εξουσίας του. Και, φυσικά, αυτό δεν αποτελεί «παράλειψη», ούτε και οφείλεται σε άγνοια.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η πολιτική ηγεσία της αιρετής Περιφέρειας Θεσσαλίας, η οποία, με πρόσφατες δηλώσεις της, υπογραμμίζει ότι η αναθεώρηση που προετοιμάζει στοχεύει:
* Στην ενίσχυση αναπτυξιακών δράσεων με αιχμή την επιχειρηματικότητα.
* Στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διογκούμενης ανεργίας.
* Στην αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στις δράσεις και στα έργα του ΕΣΠΑ.
Παραπλανά, εν γνώσει της, καθώς δε λέει ότι:
* Η ανάπτυξη με αιχμή την επιχειρηματικότητα αφορά στην ενίσχυση του κεφαλαίου, στην αύξηση των κερδών του. Και η αύξηση του καπιταλιστικού κέρδους συνδέεται και συνδυάζεται με μείωση εργατικών μισθών, καταπάτηση εργατικών δικαιωμάτων, διόγκωση της φτώχειας της εργατικής – λαϊκής οικογένειας.
* Τα προγράμματα που έχουν αναγγελθεί για την «αντιμετώπιση» της ανεργίας δε λύνουν κανένα πρόβλημα – η μείωση των δεικτών που μπορεί να παρουσιάσουν θα είναι πλασματική – και στοχεύουν απλώς στη χειραγώγηση της λαϊκής αγανάκτησης.
* Η υλοποίηση δημοσίων έργων με ΣΔΙΤ, ωφελεί τα επιχειρηματικά συμφέροντα και βλάπτει τα λαϊκά βαλάντια. Τα παραδείγματα πολλά, με πιο χαρακτηριστικό την παράδοση των εθνικών οδών στους επιχειρηματίες, οι οποίοι, με τις συνεχείς αυξήσεις στα διόδια, λεηλατούν τις τσέπες του λαού.
Μερικά ακόμα χαρακτηριστικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τις παραπάνω εκτιμήσεις μας:
1. Σε περιόδους αιματηρών περικοπών στο λαϊκό εισόδημα και με εκτίναξη της επίσημης ανεργίας, (828.000 τώρα με πρόβλεψη ότι σύντομα να ξεπεράσουν το 1 εκατομμύριο), η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μέσω του ΕΣΠΑ, θα διαθέσει σε Μ.Κ.Ο., Ιδρύματα, Εταιρίες Αστικού Δικαίου, Συνδικαλιστικές και Επαγγελματικές Οργανώσεις, 2,7 δις €, (για την Θεσσαλία 17,4 εκατ. €, για 5.300 άτομα στους 4 νομούς), για να προσλάβουν ανέργους με χρόνο απασχόλησης μόλις 5 μήνες και μηνιαίες καθαρές αποδοχές ύψους 625 € για παροχή κοινωφελούς εργασίας (!!!)
Μέσω αυτής, της λεγόμενης «κοινωφελούς εργασίας», η κυβέρνηση επιδιώκει να διαχειριστεί το πρόβλημα της ανεργίας που παίρνει σήμερα εκρηκτικές διαστάσεις. Γνωρίζουν οι κυβερνώντες ότι τέτοια μέτρα σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα, απλά επιδιώκουν να μειώσουν πλασματικά τους δείκτες της ανεργίας και να χειραγωγήσουν την αγανάκτηση και τη δυσαρέσκεια που παίρνουν διαστάσεις. Δημιουργούν, όμως, και με αυτό τον τρόπο μια ακόμη κατηγορία εργαζομένων που θα δουλεύουν χωρίς να λαμβάνουν τον κατώτερο μισθό, τον οποίο προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις, δημιουργούν το μοντέλο αυτό που θέλουν τα επόμενα χρόνια να γίνει ο κανόνας.
2. Με πόρους του ΕΣΠΑ κι ενώ, θεωρητικά, μιλάνε για παράταση του προγράμματος, ουσιαστικά δρομολογούν τη μετεξέλιξη του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», ώστε να αποτελέσει το πρότυπο πάνω στο οποίο θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα η πολιτική των λεγόμενων «κοινωνικών επιχειρήσεων». Έτσι το κράτος θα απαλλάσσεται από την ευθύνη του να παρέχει δωρεάν κοινωνική και προνοιακή πολιτική προωθώντας απόφαση όπου το μοντέλο που θα κυριαρχεί θα είναι η εμπορευματοποίηση, η επιχειρηματικότητα, η υποβάθμιση και η κατηγοριοποίηση αυτών των υπηρεσιών.
Πολύ σύντομα 4.000 εργαζόμενοι στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» και 100.000 ηλικιωμένοι, ανήμποροι, ΑΜΕΑ, άνθρωποι που έχουν μεγάλες ανάγκες θα βρεθούν όλοι τους στον αέρα με τη λήξη της φετινής χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ. Οι Δήμοι που υλοποιούν το πρόγραμμα θα καλέσουν τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα με την απειλή της απόλυσης – ανεργίας τους να συστήσουν μια δική τους «κοινωνική επιχείρηση» για την παροχή της φροντίδας στα άτομα που εξυπηρετούν.
Οι ίδιοι θα πρέπει να αναζητήσουν τρόπους χρηματοδότησης της «επιχείρησης» πράγμα που θα είναι πολύ δύσκολο να το πετύχουν στα πλαίσια ανταγωνισμού με ιδιωτικές εταιρίες που ήδη δραστηριοποιούνται στον ίδιο τομέα. Οι εταιρίες είτε ανταγωνιζόμενες είτε απορροφώντας τις νέες «κοινωνικές επιχειρήσεις» αυτές τελικά θα κυριαρχήσουν στο χώρο, θα παρέχουν υπηρεσίες που πλέον θα κοστίζουν στους ωφελούμενους και η δωρεάν κρατική κοινωνική πολιτική θα είναι μια ωραία ανάμνηση.
3. Ο τομέας της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στη χώρα μας αποτελεί στρατηγική επιλογή για μονοπωλιακούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Τα επόμενα χρόνια θα γίνουν επενδύσεις 8 δις € για την επεξεργασία των απορριμμάτων. Ο νόμος του «Καλλικράτη», (Ν. 3852/10), δίνει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στις αιρετές Περιφέρειες.
Σε πρόσφατο δημοσίευμα η Περιφέρεια Θεσσαλίας μας κάνει γνωστό ότι για τη διαχείριση των απορριμμάτων της περιοχής μας έχει δεσμευθεί το ποσό των 20 εκατ. € από το ΕΣΠΑ και όπως δηλώνεται είναι σε αναζήτηση επενδυτών π.χ. με ΣΔΙΤ, για να τους παραδώσει το φιλέτο της εκμετάλλευσης και με το πρόσχημα των εναλλακτικών μορφών διαχείρισης.
Πληθαίνουν οι φωνές Δημάρχων και Δημοτικών Αρχών, (του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ), για την ανάγκη ιδιωτικοποίησης της συγκέντρωσης και διάθεσης των απορριμμάτων με στόχο την διάλυση των Δημοτικών υπηρεσιών καθαριότητας γιατί το κόστος εργασίας των εργαζομένων στο χώρο αυτό είναι υψηλό.
Τα προβλεπόμενα έσοδα των Δήμων από τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας για το 2011 μέσω των λογαριασμών της Δ.Ε.Η. υπολογίζονται σε 1 δις 100 εκατ. €. Επομένως είναι λογικό να υπάρχει και εδώ μεγάλο ενδιαφέρον επιχειρηματικών ομίλων για το αντικείμενο.
Σε ό, τι αφορά στο ζήτημα των διαθέσιμων κονδυλίων – κάποιοι κάνουν λόγο για νέο «πακτωλό» χρημάτων» – πρέπει να πούμε ότι το ΕΣΠΑ, που υλοποιείται από 8 τομεακά, 5 περιφερειακά και 14 εδαφικής συνεργασίας προγράμματα, προβλέπει κοινοτική συμμετοχή 20,4 δις €. Ομως, με την έναρξη της εφαρμογής του, το 2007, η κοινοτική συμμετοχή παρουσιάζει μείωση σε σχέση με αυτή του Γ’ Κ.Π.Σ.. Ταυτόχρονα, με την πρόσφατη απόφαση για μείωση της Εθνικής Δημόσιας Συμμετοχής, θα έχουμε μείωση του συνολικού προγράμματος, (αφού η κοινοτική συμμετοχή δεν αυξάνεται για να καλύψει τη μείωση της εθνικής), με αποτέλεσμα να υπάρξουν μειώσεις σε προϋπολογισμούς ενταγμένων έργων αλλά κυρίως απεντάξεις.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, από αυτή την εξέλιξη, θα στερηθεί κονδύλια ύψους 32 εκατ. € περίπου για έργα που είχε προαναγγελθεί ότι θα χρηματοδοτηθούν. Υποχρεώνεται, λοιπόν, άμεσα, σε πρώτη φάση, να προχωρήσει σε αναθεώρηση – περικοπές του περιφερειακού της προγράμματος και σε δεύτερη φάση να γίνει συνολική αναθεώρηση του δικού της ΕΣΠΑ που από 148 εκατ. € θα πέσει στα 116 εκατ. €. Το ποσό αυτό θα μειωθεί, στο άμεσο μέλλον, άλλο τόσο περίπου, αφού ήδη έχει προαναγγελθεί και αναμένεται η τελική απόφαση τον άλλο μήνα για ακόμα μεγαλύτερη μείωση της Εθνικής Δημόσιας Συμμετοχής από το15% στο 5%. Η αναθεώρηση αυτή, που θα γίνει εντός του 2012, θα έχει κοινοτικές και κυβερνητικές οδηγίες για πολιτικές που θα υπηρετούν την συνεπή εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και του εφαρμοστικού νόμου.
Η Εργατική τάξη, οι μικρομεσαίοι αγρότες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι άνεργοι, οι νέοι, δεν πρέπει να προσδοκούν βελτίωση της θέσης τους από τους στόχους και τις επιδιώξεις του ΕΣΠΑ. Οι λαϊκές ανάγκες δεν μπορεί να έχουν καμία τύχη όσο λειτουργούν οι νόμοι του καπιταλιστικού κέρδους που υπηρετεί και το ΕΣΠΑ.
Ο τεράστιος κοινωνικός πλούτος που παράγεται σήμερα γεννά τη δυνατότητα και την κοινωνική αναγκαιότητα για σχεδιασμό της οικονομίας με γνώμονα τη λαϊκή ευημερία και όχι το καπιταλιστικό κέρδος. Για να ανοίξει ο δρόμος μιας διαφορετικής ανάπτυξης, όμως, απαιτούνται ρήξεις με τις επιλογές της Ε.Ε. των πολιτικών των κομμάτων της αστικής τάξης και των προγραμμάτων της Τοπικής Διοίκησης.
Η εκπρόσωποι της «ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ» στο Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας θ’ αγωνιστούμε, με κάθε μέσο, για να μάθει ο λαός της περιοχής μας την πραγματική αλήθεια για το ΕΣΠΑ και θα συμβάλλουμε, με όλες τις δυνάμεις μας, στην ανάπτυξη της λαϊκής πάλης για την αντιμετώπιση της συνεχούς και διαρκώς εντεινόμενης αντιλαϊκής επίθεσης που έχουν εξαπολύσει η κυβέρνηση, η ΕΕ, η τρόικα, το κεφάλαιο.
Ταυτόχρονα, προβάλλοντας ένα κοινό, διεκδικητικό αγωνιστικό πλαίσιο, που θα αγκαλιάζει το σύνολο των βασικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, σήμερα, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, παλεύουμε, μαζί με το ταξικό εργατικό κίνημα και τις αγωνιστικές λαϊκές συσπειρώσεις, για τη συγκρότηση του Λαϊκού Μετώπου που θ’ αγωνίζεται για τη λαϊκή εξουσία.