Η αρχαία Ελλάδα δεν ήταν μόνο «μητέρα» της Δημοκρατίας στον κόσμο, αλλά, όπως αποκαλύπτει νέα επιστημονική μελέτη, και ρύπανσης από μόλυβδο.
Ειδικότερα, ερευνητές και ερευνήτριες που μελέτησαν πυρήνες ιζημάτων που ανακτήθηκαν από την ηπειρωτική Ελλάδα και το Αιγαίο Πέλαγος εντόπισαν τα παλαιότερα στοιχεία ρύπανσης από μόλυβδο στο περιβάλλον που χρονολογούνται πριν από περίπου 5.200 χρόνια.
Η προηγούμενη παλαιότερη καταγεγραμμένη ρύπανση από μόλυβδο είχε εντοπιστεί 1.200 νωρίτερα σε τύρφη στη Σερβία.
Στην αρχαιότητα, ο μόλυβδος είχε απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα ως υποπροϊόν της τήξης μεταλλεύματος για χαλκό και ασήμι. Το τοξικό μέταλλο αργότερα συμπυκνώθηκε ως σκόνη και κατακάθισε στο έδαφος.
«Το ασήμι χρησιμοποιήθηκε για κοσμήματα, για ειδικά αντικείμενα, δεν ήταν όμως καθαρό, αλλά εξορύχθηκε σε μετάλλευμα σε συνδυασμό με μόλυβδο, δήλωσε ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης Τζόσεφ Μαράν, που είναι ένας από τους συγγραφείς της σχετικής μελέτης που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη (30/1) στο περιοδικό Communications Earth and Environment.
Κοντά στη Θάσο τα πρώτα σημάδια μόλυνσης από μόλυβδο
Η τοποθεσία με τα πρώτα σημάδια μόλυνσης από μόλυβδο βρίσκεται στη βορειοανατολική Ελλάδα, κοντά στο νησί της Θάσου. Προηγούμενα αρχαιολογικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η Θάσος ήταν ένας από τους σημαντικότερους χώρους της περιοχής για εξόρυξη αργύρου και μεταλλουργία, σημείωσε ο Μάραν.
«Ο μόλυβδος που απελευθερώνεται από την τήξη είναι η πρώτη μορφή τοξικής ή βιομηχανικής ρύπανσης στον κόσμο» δήλωσε ο ιστορικός του Γέιλ Τζόζεφ Μάνινγκ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα μόλυνσης από μόλυβδο παρέμειναν αρκετά χαμηλά και εντοπίστηκαν στην αρχαία Ελλάδα, που θεωρούνταν το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, σε όλη την Εποχή του Χαλκού, την Κλασική περίοδο και την Ελληνιστική περίοδο. Η κλασική περίοδος είναι γνωστή για την αθηναϊκή Δημοκρατία, τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα, και η ελληνιστική περίοδος είδε την ελληνική πολιτιστική επιρροή να κορυφώνεται στην Μεσόγειο.
Όμως, πριν από περίπου 2.150 χρόνια, οι επιστήμονες εντόπισαν «μια πολύ ισχυρή και απότομη αύξηση» στις εκπομπές μολύβδου που προκαλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλη την Ελλάδα, δήλωσε ο Ανδρέας Κουτσοδένδρης από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, ένας ακόμη από τους συγγραφείς της έρευνας.
Ο ρόλος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Εκείνη την εποχή, το 146 π.Χ., ο ρωμαϊκός στρατός κατέλαβε την ελληνική χερσόνησο, μεταμορφώνοντας την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής. Καθώς το ρωμαϊκό εμπόριο, οι αποικίες και η ναυτιλία επεκτάθηκαν στη Μεσόγειο Θάλασσα και στη Μαύρη Θάλασσα, η ζήτηση για ασημένια νομίσματα αυξήθηκε γρήγορα, απαιτώντας την τήξη του απελευθερωμένου μολύβδου, εξήγησε ο κ. Κουτσοδένδρης.
Αργότερα η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χρησιμοποίησε μόλυβδο για επιτραπέζια σκεύη και για κατασκευές και σωλήνες.