Σκουλήκια από την Εποχή των Παγετώνων που ανασύρθηκαν από τον μόνιμο παγετό της Σιβηρίας, επαναφέρθηκαν στη ζωή μετά από 46.000 χρόνια σε αναστολή, με αποτέλεσμα να γίνουν τα παλαιότερα ζωντανά γνωστά πλάσματα που έχουν υπάρξει στη Γη.
Τα στρογγυλά σκουλήκια ανακαλύφθηκαν από Ρώσους επιστήμονες μέσα σε ένα απολιθωμένο λαγούμι σκίουρου κοντά στον ποταμό Kolyma το 2018, αλλά δεν ήταν σαφές τι ήταν ή πόσο καιρό είχαν παγιδευτεί στον πάγο.
Τώρα, η γενετική αλληλουχία έχει δείξει ότι πρόκειται για ένα εξαφανισμένο είδος νηματωδών σκουληκιών που λέγεται Panagrolaimus Kolymaensis, το οποίο παρέμεινε αδρανές από την τελευταία Εποχή των Παγετώνων.
Στην πραγματικότητα δεν ήταν νεκρό αλλά παγωμένο για τόσες χιλιάδες χρόνια σε μια κατάσταση που ονομάζεται ως «κρυπτοβίωση» στην οποία αναπαύονται για να μην ανιχνευτούν οι σωματικές τους διεργασίες.
Σύμφωνα με την έρευνα οι επιστήμονες πίστευαν πως αυτή η κατάσταση μπορούσε να επιτευχθεί μέχρι και 40 χρόνια, αλλά μετά από την χρονολόγηση φυτών με ραδιενεργό άνθρακα μέσα στον παγετώνα που βρέθηκαν τα σκουλήκια, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι βρίσκονται εκεί για περίπου 46.000 χρόνια.
Η μορφολογία του P. Kolymaensis, (Shatilovich et al., PLOS Genetics, 2023/CC-BY 4.0)
Τα σκουλήκια αναζωογονήθηκαν δίνοντάς τους τροφή και νερό. Επέζησαν για λιγότερο από ένα μήνα, αλλά έκτοτε έχουν γεννήσει περισσότερες από 100 γενιές νέων σκουληκιών.
Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες γνωρίζουν ελάχιστα ζώα ικανά να διατηρούνται εν ζωή γι μεγάλο χρονικό διάστημα σε δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες.
Ο καθηγητής Teymuras Kurzchalia, ανώτερος συγγραφέας μιας μελέτης για τα σκουλήκια που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS Genetics, καθώς και ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Κυτταρικής Βιολογίας και Γενετικής Max Planck στη Γερμανία, δήλωσε το εξής:
«Αυτό το μικρό σκουλήκι θα μπορούσε τώρα να είναι στη σειρά για ένα παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες, έχοντας παραμείνει σε κατάσταση αναστολής για πολύ περισσότερο από όσο νόμιζε κανείς ότι ήταν δυνατό.
«Το ότι θα μπορούσε να αναζωογονηθεί μετά από 46.000 χρόνια με άφησε απολύτως έκπληκτο. Μοιάζει με το παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης, αλλά για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», σημείωσε ο ίδιος, σύμφωνα με το Skynews.com.
Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί και αυτό με βακτηριακά σπόρια που επανήλθαν μετά από έως και 40 εκατομμύρια χρόνια στο κοιλιακό περιεχόμενο εξαφανισμένων μελισσών που διατηρήθηκαν σε θαμμένο κεχριμπάρι.
Το νέο αποτέλεσμα όμως είναι το καλύτερο μεταξύ των ελάχιστων μικροσκοπικών πλασμάτων, τα οποία μπορούν να εισέλθουν σε κατάσταση αναστολής και αργότερα να επανέλθουν.