Για τη ζωή και τη δράση του γιατρού και πολιτικού (Υπουργού) Σταμάτη Μανούση μίλησε ο συγγραφέας και πρώην Υπουργός και Βουλευτής Σωτήρης Χατζηγάκης, ο οποίος εκτός των άλλων εξέφρασε τα εξής.
Από την εμπειρία μου, ως πολιτικού που διακόνησε στο χώρο της πολιτικής επί μια τεσσαρακονταετία περίπου, διέκρινα δύο σχολές πολιτικής. Η πρώτη σχολή θέλει την πολιτική να λειτουργεί μηχανικά και επικοινωνιακά, χωρίς δηλαδή εμβάθυνση στην ιδεολογία, στην πολιτική σκέψη και φιλοσοφία. Με βάση τη λογική αυτής της πολιτικής σχολής τα προβλήματα προσεγγίζονται ad hoc και επικοινωνιακά. Αντιμετωπίζονται, δηλαδή, επιφανειακά, διότι η πολιτική στην περίπτωση αυτή στοχεύει αποκλειστικά στο πεδίο των εντυπώσεων. Επί πλέον το είδος αυτό της πολιτικής στηρίζεται -αλλά και προωθείται- σε ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Επίσης, ρυμουλκείτε από τις συμβουλές επιτηδείων επικοινωνιολόγων.Κομψά χαρακτηρίζεται ως ‘’ρεαλιστική’’. Πολλές φορές μάλιστα ‘’φτιασιδώνεται’’ με τη ‘’μασκαράτα’’ του λεγόμενου ‘’εκσυγχρονισμού’’.
Η πολιτική αυτή που διαπλάσσεται μέσα στα γρανάζια της σύγχρονης επικοινωνίας δημιουργεί στρεβλώσεις.Εκτρέπει μάλιστα την κοινωνία και τους πολίτες της από τα πραγματικά ενδιαφέροντα και τις ανάγκες τους και τους οδηγεί σε σκιρτήματα της στιγμής και του συρμού. Συγχρόνως κατασκευάζει -και στη συνέχεια προωθεί- ορισμένες αλαζονικές και αρπαχτικές ελίτ. Έτσι η πολιτική καταντάει σκιά των μεγάλων επιχειρήσεων, όπως προσφυώς την περιγράφει ο κορυφαίος Αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος Τζων Ντιούι.
Η δεύτερη σχολή πολιτικής, είναι εκείνη της προσφοράς και της ανιδιοτελούς δράσης του προσωπικού της. Η επιδίωξή της, είναι η δημιουργία ενός πραγματικού έργου, που θα ανακουφίζει τους πολίτες και θα βελτιώνει την κατάσταση της χώρας.
Οι πολιτικοί της στόχοι είναι κατ’ εξοχήν η στήριξη του συνόλου της κοινωνίας. Συγχρόνως επιδιώκει να προσφέρει ένα παιδευτικό μοντέλο στους πολίτες. Δηλαδή: Να τους νουθετεί με το παράδειγμά της και να τους κατευθύνει στην υιοθέτηση ενός συνόλου αρχών, αξιών και ιδεών αναγκαίων για την εύρυθμη και ηθική λειτουργία του κοινωνικού συνόλου. Η σχολή αυτή δεν επικεντρώνεται απλώς σε ευκαιριακές λύσεις. Σε λύσεις δηλαδή της μόδας και του συρμού, ούτε αρέσκεται σε επιφανειακές κινήσεις. Και βέβαια δεν χαϊδεύει ταπεινές λαϊκές επιθυμίες, ούτε υπακούει σε εντολές κάποιων ισχυρών κέντρων εξουσίας. Μια τέτοια πολιτική δεν μπορεί να τελεσφορήσει, αν και το προσωπικό της δεν εμφορείται από ένα πνευματικό περιεχόμενο υψηλού επιπέδου.Οξυγόνο της πολιτικής αυτής είναι η ιδεολογία. Όλες της οι επιδιώξεις εκπορεύονται από ένα σύνολο αρχών.
Συχνά διερωτώμαι: Πως μερικοί πολιτικοί ζουν πλουσιοπάροχα και ως μεγιστάνες οι ίδιοι και οι οικογένειές; Δηλώνουν μάλιστα εισοδήματα μικρομεσαίας αστικής οικογένειας. Άλλοι ωστόσο πολιτικοί -κυρίως οι παλαιότεροι πολιτευόμενοι- αναγκάστηκαν αρκετές φορές να πουλήσουν μέρος της περιουσίας τους για να είναι ανεξάρτητοι από συμφέροντα και αδέσμευτοι από οποιεσδήποτε οικονομικές προκλήσεις.
Εδώ προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα. Γιατί άραγε δεν νομοθετείται ένα πραγματικό ‘’πόθεν έσχες’’ για όλους τους κρατικούς λειτουργούς;Δηλαδή να περιλαμβάνει η ρύθμιση, όχι μόνο το ‘’έσχες’’ αλλά και το ‘’πόθεν’’.
Αλλά αυτή είναι μια άλλη πολύ πονεμένη ιστορία.
Αν επιχειρούσε κάποιος να κατατάξει το Σταμάτη Μανούση σε κάποιο ιδεολογικό ρεύμα, θα τον κατέτασσε σε εκείνο του λεγόμενου ‘’πατριωτικού κοινωνισμού’’. (Νεολογισμός). Είναι πατριωτισμός σε συνδυασμό με τον κοινωνικό φιλελευθερισμό. Το ιδεολογικό αυτό ρεύμα δέσποζε στην Ελλάδα κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Αλλά και στην μεταπολεμική Ευρώπη.Την καθημαγμένη από το αίμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.Το κοινωνικό ζήτημα καθ’ όλη αυτή την περίοδο ήταν το απολύτως κυρίαρχο λογικό πρόταγμα.
Μέσα, λοιπόν, από την προσπάθεια ανοικοδόμησης της χώρας από τα χαλάσματα, γεννήθηκε στην Ελλάδα μια γενιά φιλολαϊκών πολιτικών. Η γενιά αυτή των πολιτικών είχε τάξει ως σκοπό της ζωής της, την αναγέννηση της Ελλάδας. Συγχρόνως στόχευε στην ενίσχυση των μεσαίων και αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων. Σ’ αυτή την κατηγορία των πολιτικών που αγωνίστηκαν για την ηθική και κοινωνική ανόρθωση της πατρίδας μας, υπάγονται πολλοί από τους παλιούς πολιτικούς ή άλλοι από τους πολιτικούς ‘’παλιάς κοπής’’, που ορισμένοι από αυτούς πέθαναν στην ‘’ψάθα’’….
Του Σωτήρη Χατζηγάκη
Πρώην Βουλευτή και Υπουργού