Από πόλη σε πόλη, από συγκέντρωση σε συγκέντρωση, από κανάλι σε κανάλι, όλοι οι μίμοι, οι αρλεκίνοι, οι μπαλαρίνες, οι σχοινοβάτες, οι ταχυδακτυλουργοί και τα παχύδερμα μαζί, θα προσπαθήσουν να σας πείσουν πως το δικό τους νούμερο είναι το καλύτερο. Μην ψήνεστε, στο ίδιο τσίρκο δουλεύουν όλοι.
Για να αποκαταστήσω λίγο τα πράγματα, πρέπει να σας πω πόσο λατρεύω το αυθεντικό τσίρκο. Αυτό που ζούμε, όμως, δεν είναι ούτε αυθεντικό ούτε αληθινό, ακριβώς όπως και η πολιτική ζωή, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Επίσης, τα σπουδαία τσίρκο του κόσμου, όπως το cirque du soleil, δεν έχουν νούμερα με ζώα, το δικό μας έχει και νούμερα και ζώα.
Ας δούμε, λοιπόν, πώς κινείται προεκλογικά το αλαφιασμένο αυτό μπουλούκι που διψάει για ένα έδρανο μέσα στο πιο φασκελωμένο – μουντζωμένο κτίριο του πλανήτη.
Το μπουλούκι πάει τηλεόραση.
Η τηλεόραση είναι η μητέρα της προεκλογικής επικοινωνίας. Σύμφωνα με τις μπούρδες που κατά καιρούς ξαμολάνε σύμβουλοι επικοινωνίας, όπως και του λόγου μου, η τηλεόραση χτίζει αναγνωρισιμότητα μέσα σε λίγα λεπτά για τους νέους υποψηφίους, ενώ για τις παλιές καραβάνες τούς βελτιώνει το προφίλ και τους τοποθετεί πιο ψηλά από τους πρωτοκλασάτους ανταγωνιστές τους.
Τους διαφεύγει, βέβαια, πως για να πετύχει ή το ένα ή το άλλο πρέπει η εμφάνιση αυτή να πείθει και ο υποψήφιος να λέει κάτι. Η παρουσία και μόνο στο τηλεοπτικό πλατό δεν εξασφαλίζει την επιτυχία. Αντίθετα, μπορεί να τους καταποντίσει, που λίγο μας ενδιαφέρει, καταποντίζει όμως και το κόμμα τους, που επίσης λίγο μας ενδιαφέρει, αλλά να ‘χαμε να λέγαμε.
Τέτοια παραδείγματα ζούμε καθημερινά. Ειδικά οι υποψήφιοι των δύο «μεγάλων» κομμάτων (το «μεγάλων» σε εισαγωγικά από εδώ και πέρα) καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να γελοιοποιήσουν το κόμμα τους, αλλά κυρίως τον αρχηγό τους, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν τις επιλογές τους. Με εξαίρεση ελάχιστους έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους παλαιούς, οι υπόλοιποι και, κυρίως, οι πρωτοεμφανιζόμενοι δεν ξέρουν πού τους παν τα τέσσερα. Είναι αδιάβαστοι, αστοιχείωτοι, κουραστικά μονότονοι, με κακά ελληνικά και επαναλαμβάνουν μονότονα την κομματική γραμμή μέσα από πέντε φράσεις που ξεστόμισε κάποτε ο αρχηγός χωρίς να αντιλαμβάνονται τι λένε. Αρκεί να πούνε κάτι για να ξεπεράσουν τη δύσκολη τηλεοπτική στιγμή. Κάθε τέτοια τηλεοπτική εμφάνιση, αντί να βοηθήσει το ΠΑΣΟΚ ή τη Ν.Δ. φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Στο μπουλούκι μέσα βρίσκονται και οι πολιτικοί των υπολοίπων, αρκετών πλέον στον αριθμό, κομμάτων που αναπαράγουν μια ίδια και απαράλλακτη κασέτα μπουρδολογίας με μόνη διαφορά το περιεχόμενό της που είναι γενικώς και αόριστα ένα τεράστιο ΑΝΤΙ, δύο μεγαλειώδη ΚΑΤΑ, τρία γιγαντιαία ΟΧΙ και τέσσερα ΜΠΡΙΤΣ απέναντι σα δύο μεγάλα (sorry), «μεγάλα» κόμματα.
Σ’ αυτόν το σεμσελέ των «υπολοίπων», (που πλάκα – πλάκα μπορεί όλα μαζί να φτάσουν και το 60%, αλλά δεν θα ξέρουν τι να το κάνουν και πού να το βάλουν), ξεχωρίζουν για διαμετρικά αντίθετους λόγους το ΚΚΕ και ο Στέφανος Μάνος.
Το ΚΚΕ ξεχωρίζει για την απόλυτη συνέπεια των εκπροσώπων του. Σε όποιο κανάλι, όποια μέρα και όποια ώρα εμφανισθεί ο οιοσδήποτε κομμουνιστής σύντροφος, επαναλαμβάνει με μονότονο, παλιοκαιρίσιο, αγωνιστικό πάθος ακριβώς την ίδια απάντηση, ανεξάρτητα από το ποια ήταν η ερώτηση. Τα «επιχειρήματα» που χρησιμοποιούν ξεπερνούν κάθε λογική και, αν κάποιος προσπαθήσει να βρει μια λογική διαδρομή στη σκέψη του συντρόφου, το λογικότερο είναι να καταλήξει στο φρενοκομείο. Παρ’ όλα αυτά, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, οικονομολόγοι, επιστήμονες παντός τύπου, οπερατέρ, τεχνικοί, φωτιστές, παρακολουθούν live αυτούς τους λοβοτομημένους ανθρώπους να εκφράζονται επιθετικά για τη σωτηρία της πατρίδας και δεν υπάρχει ένας, ούτε ένας, ούτε μισός, να τον ρωτήσει: Μιλάς σοβαρά; Το εννοείς; Χρειάζεσαι ιατρική βοήθεια;Θέλεις να σε πάμε σ’ ένα κέντρο αποκατάστασης; Και η υποκρισία ζωγραφίζεται στα μούτρα των σοβαρών. Ένα τσίρκο είναι, θέλει και κονφερασιέ – κλόουν.
Στην άλλη άκρη βρίσκεται ο Στέφανος Μάνος. Δεν τον υποστήριξα ποτέ και ούτε τώρα θα το κάνω. Οφείλω, όμως, να παραδεχτώ πως εδώ και χρόνια μιλάει σωστά, με παραδείγματα, με αριθμούς, ρεαλιστικά. Μιλάει κατανοητά χωρίς ψιλά γράμματα. Αυτά που λέει, αρέσουν για τους λόγους που είπα, αλλά δεν κερδίζουν ψήφους και θα σας πω γιατί, με ένα παράδειγμα. Εδώ και πολλά χρόνια λέει να μειώσουμε τους δημοσίους υπαλλήλους που περισσεύουν, δίνοντας για 3 χρόνια το 70% των αποδοχών τους χωρίς να εργάζονται. Δεν χρειάζεται να εξηγήσω τα οφέλη από μια τέτοια κίνηση, αν μάλιστα είχε γίνει 3 χρόνια πριν. Κανένας άλλος πολιτικός δεν το υποστηρίζει αυτό και μάλιστα προεκλογικά, γιατί θα χάσει τα ψηφουλάκια των δημοσίων υπαλλήλων, που όπως είπαμε είναι ολίγον υπεράριθμοι, σχεδόν η μισή Ελλάδα εξαρτάται οικονομικά από έναν δημόσιο υπάλληλο. Ο Στέφανος Μάνος θα πληρώσει για την ορθή λογική του και το πείσμα του να την υποστηρίζει δημόσια.
Το μπουλούκι πάει συγκέντρωση.
Όταν δεν υπήρχε τηλεόραση οι πολιτικοί μας επικοινωνούσαν ζωντανά με συγκεντρώσεις σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Από τη στιγμή, όμως, που κάθε σπίτι στην Ελλάδα έχει τουλάχιστον μία τηλεόραση, οι πολιτικοί μας… εξακολουθούν να κάνουν συγκεντρώσεις.
Οι προεκλογικές συγκεντρώσεις των κομμάτων συμπυκνώνουν το πολιτικό ψεύδος και την προεκλογική υποκρισία πολιτικών και πολιτών σε μία κοινή παράσταση. Όλα γίνονται για τις εντυπώσεις. Για να φανεί ο αρχηγός δημοφιλής και το κόμμα δυνατό. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι πολίτες συμμετέχουν με το ζόρι. Πριν από κάθε συγκέντρωση γίνεται η επονομαζόμενη κινητοποίηση. Αυτό σημαίνει χιλιάδες τηλέφωνα σε οπαδούς του κόμματος, εκβιασμοί στους βουλευτές τύπου «αν δε φέρεις δύο πούλμαν από την Κοζάνη για τη συγκέντρωση του αρχηγού στην Αθήνα, δεν θα δεις υπουργείο». Γίνεται ακόμη και με ευτελή κίνητρα, όπως θα φάτε – θα πιείτε – θα πάτε και μια βόλτα στην αγορά.
Σε μια προεκλογική συγκέντρωση, σημασία έχει η είσοδος και η έξοδος του αρχηγού. Όλο το υπόλοιπο είναι μια σκέτη κούραση. Ο αρχηγός μιλάει, μιλάει, μιλάει και κανείς δεν μπορεί να τον ακούσει από το πανδαιμόνιο των μικροπωλητών, τις ντουντούκες της νεολαίας και την οχλοβοή των συζητήσεων. Ποτέ ένας αρχηγός δεν είπε τίποτε σημαντικό σε μια ανοιχτή συγκέντρωση. Ποτέ ένας οπαδός δε θυμάται τι είπε ο αρχηγός. Όλα γίνονται για το θεαθήναι. Αν οι πολιτικοί αρχηγοί ήθελαν να δείξουν ότι περνάμε σε μια άλλη εποχή θα καταργούσαν τις άσκοπες ανόητες συγκεντρώσεις σε γήπεδα δρόμους και πλατείες που αναστατώνουν πόλεις και πολίτες. Υπάρχει η τηλεόραση το ραδιόφωνο και φυσικά το internet. Ας μιλήσουν εκεί. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να επικοινωνήσουν με τον κάθε πολίτη.
Μάλιστα για τα δύο «μεγάλα» κόμματα θα πρότεινα ένα debate με Σαμαρά – Βενιζέλο και δημοσιογράφους και μια ελεύθερη ανοιχτή συζήτηση για δύο ώρες, οι δυο τους χωρίς περιορισμούς και χωρίς δημοσιογράφους, ανακρίνοντας ο ένας τον άλλον. Αυτό θα άξιζε τον κόπο να το παρακολουθήσουμε γιατί σ’ αυτόν τον αναπάντεχο και ελεύθερο χωρίς όρια αγώνα, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να αποκαλυφθεί η αλήθεια για τον καθένα.
Και στο τέλος της προεκλογικής περιόδου προτείνω μια ίδια ανοιχτή συζήτηση 8 ωρών (μεροκάματο) με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς όλων των κομμάτων, ελεύθερα, χωρίς ούτε ένα δημοσιογράφο, να δούμε αν θα καταφέρουν να κάνουν μια συζήτηση ως πολιτισμένοι άνθρωποι που είναι.
Φανταστείτε τους, όλους μαζί να ρωτάει ο ένας τον άλλον, να απαντούν όλοι μαζί, ένα όνειρο που δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα για να αποκαλύψει τον εφιάλτη που ζούμε.
Θα είχε ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα αν αυτήν την πολυσυζήτηση τη μετέδιδε ένα και μόνο κανάλι, αξιόπιστο και αδιάφθορο, το ALTER σε ένα φαντασμαγορικό come back. Τίτλος της συγκεκριμένης εκπομπής: Ελλάδα έχεις πακέτο.
Μέχρι να ξημερώσει η Δευτέρα 7 Μαΐου ας τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά σαν ένα παιχνίδι, ένα σκέρτσο της μοίρας μας, ένα ακροβατικό, μια ελεύθερη πτώση, και με ένα χαμόγελο σαν του κλόουν, ζωγραφιστό, για να κρύβει τα κατεβασμένα μας χείλη.
[Σύμβουλος δημοσίων θεαμάτων για γέλια και για κλάματα.]