Δίνουμε την ψυχή μας για τα παιδιά και το σχολείο και όχι για το Υπουργείο και την αντιεκπαιδευτική πολιτική
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι,
Η πανδημία του κορωνοϊού διαμορφώνει νέα, πρωτόγνωρα δεδομένα στις ζωές μας, στην εργασία μας, στην καθημερινότητά μας. Η αύξηση των κρουσμάτων οδήγησε στο κλείσιμο όλων των σχολείων της χώρας. Σε αυτή τη δύσκολη μάχη που έχουμε μπροστά μας θα είμαστε όλες και όλοι μαζί, συλλογικά, αλληλέγγυα κι αγωνιστικά. Το κλείσιμο των σχολείων για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, οι δύσκολες συνθήκες εργασίας μιας σειράς κλάδων (ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, υπάλληλοι σούπερ-μάρκετ, φαρμακείων, κλπ.), τα χτυπήματα που δέχεται η λαϊκή οικογένεια στο εισόδημα και την εργασία της λόγω της κυβερνητικής πολιτικής και της εργοδοτικής αυθαιρεσίας, το γενικότερο περιβάλλον των περιορισμών και των αυστηρών μέτρων, έχουν ανυπολόγιστες ψυχολογικές, μορφωτικές, κοινωνικές συνέπειες στους μαθητές και τις μαθήτριές μας, ιδιαίτερα στα παιδιά των φτωχών λαϊκών οικογενειών.
Μέσα σε αυτό το πρωτοφανές, δυστοπικό κοινωνικό και εκπαιδευτικό τοπίο, οι (έτσι κι αλλιώς μη υποχρεωτικές) εγκύκλιοι και οι οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση αντί να δώσουν ουσιαστικές και άμεσα εφαρμόσιμες απαντήσεις στο πραγματικό πρόβλημα που βιώνουν οι μαθητές και οι οικογένειές τους, αποτελούν μια επικοινωνιακή επιχείρηση που στόχο έχει να μετατεθούν οι ευθύνες της κυβέρνησης στους εκπαιδευτικούς.
Τα επικοινωνιακά τεχνάσματα της κυβέρνησης και η απλόχερη κάλυψη που της παρέχουν τα ΜΜΕ δεν μπορούν να κρύψουν την πραγματικότητα: απαρχαιωμένες πλατφόρμες που σέρνονται πριν καν χρησιμοποιηθούν, κανένα οργανωμένο πλαίσιο, δημόσιο λογισμικό στα σπάργανα, υλικοτεχνική υποδομή ανύπαρκτη, διαδικτυακές ταχύτητες για κλάματα, καμία μέριμνα για εκπαιδευτική τηλεόραση, παντελής ανυπαρξία κεντρικού οργανωμένου, αξιόπιστου εκπαιδευτικού διαδικτυακού υλικού. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το Υπουργείο Παιδείας ζητά από τους εκπαιδευτικούς να στήσουν μόνοι και αβοήθητοι δίκτυα ασύγχρονης εκπαίδευσης με σεμινάρια που θα οργανώσουν οι συντονιστές, οι οποίοι και αυτοί με τη σειρά τους καμία αντίστοιχη επιμόρφωση ή επαρκή γνώση δεν έχουν. Ο στόχος είναι προφανής: η κοινή γνώμη πρέπει να πειστεί ότι οι σειρήνες τύπου Τέλογλου που συκοφαντούν ως τεμπέληδες τους εκπαιδευτικούς πρέπει να δικαιωθούν.
Το Υπουργείο Παιδείας και όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, ενώ θα έπρεπε να έχουν διασφαλίσει τις υποδομές και τη διαμόρφωση του απαραίτητου υλικού για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είχαν και έχουν άλλες προτεραιότητες. Ασχολούνται με την προώθηση του ελέγχου και της αξιολόγησης, με το εκπαιδευτικό management, με την κατηγοριοποίηση σχολείων, εκπαιδευτικών και μαθητών, με την αριστεία και την σκληρή ταξική επιλογή μέσα από εξεταστικούς φραγμούς, με την προώθηση των αντιεκπαιδευτικών πολιτικών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Γι’ αυτό και τεράστια πακέτα χρηματοδότησης διατέθηκαν για τις ΤΠΕ με τόσο πενιχρά αποτελέσματα. Τόσο η σιδερένια φτέρνα του κράτους όσο και το αόρατο χέρι της αγοράς απέτυχαν παταγωδώς εδώ και πολλά χρόνια, παρά τα τεράστια πακέτα που δαπανήθηκαν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες δομές και το ποιοτικό εκπαιδευτικό υλικό. Οι σημερινές υποκριτικές εξαγγελίες για άμεση εφαρμογή της εξ αποστάσεως έρχονται σε πλήρη αντίφαση με τις πλατφόρμες του Υπουργείου που σέρνονται με ταχύτητες χελώνας.
Να ξέρουν όμως, οι γονείς και οι μαθητές μας ότι εμείς είμαστε εδώ για εκείνους και ότι με δική μας πρωτοβουλία θα ξαναμπούμε με όποιο τρόπο μπορέσουμε, στα σπίτια τους. Είμαστε δίπλα, όσο περισσότερο μπορούμε και με όποιον τρόπο αυτό γίνει δυνατό ως αλληλέγγυοι εκπαιδευτικοί στη δύσκολη αυτή περίοδο. Διεκδικούμε από την κυβέρνηση και το Υπουργείο να πάρουν όλα εκείνα τα μέτρα πραγματικής στήριξης των μαθητών και των οικογενειών τους. Βρίσκουμε τρόπους να επικοινωνήσουμε, να συμβάλλουμε με ιδέες και σκέψεις, να υλοποιήσουμε «μικρά πειράματα», να ανταλλάξουμε και να προτείνουμε ποιοτικές και μορφωτικές δραστηριότητες, ταινίες, βιβλία, θεατρικές παραστάσεις, μουσειακές περιηγήσεις. Ό,τι κάνουμε, λοιπόν, θα το κάνουμε με προσοχή και παιδαγωγική ευθύνη, με τα μάτια στραμμένα στην πληττόμενη πλειοψηφία των μαθητών μας και των λαϊκών οικογενειών τους χωρίς να εντείνουμε τους ταξικούς φραγμούς που ήδη υπάρχουν.
Εμείς κρατάμε την εκπαιδευτική διαδικασία ανοιχτή και όχι το Υπουργείο, εμείς κρατάμε την επαφή με τους μαθητές μας, εμείς αναζητούμε τρόπους και μέσα επικοινωνίας, εμείς επιδιώκουμε να έχουν τα παιδιά ποιοτικό μορφωτικό και ψυχαγωγικό χρόνο αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι η σημερινή πραγματικότητα αποδεικνύει:
- Ότι αυτό που συμβαίνει μέσα στην τάξη είναι μοναδικό και αναντικατάστατο, δεν είναι μια μονοδιάστατη μετάδοση πληροφοριών ή μια αλληλουχία διδακτικών για τη μετάδοση δεδομένων αλλά είναι μια πολυδιάστατη διαδικασία αλληλεπίδρασης και κοινωνικής σχέσης. Γι΄ αυτό μέσα στην τάξη μπορούν να πραγματοποιούνται παιδαγωγικά θαύματα που διαμορφώνουν συνειδήσεις και στάσεις ζωής. Γι΄ αυτό καμιά τεχνική διαδικασία εξ αποστάσεως δεν μπορεί να υποκαταστήσει την παιδαγωγική επίδραση της ζωντανής εκπαιδευτικής λειτουργίας.
- Τις τρομακτικές ανισότητες στην πρόσβαση στη γνώση αλλά και στην πληροφορία, αποτέλεσμα του εκμεταλλευτικού κοινωνικού μοντέλου, που στην πράξη σημαίνουν ότι σημαντικό μέρος των μαθητών μας βρίσκονται χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο, χωρίς υπολογιστές ή με ελλιπή τεχνολογικό εξοπλισμό, άρα αποκλεισμένοι από τις μεθόδους της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Οι παραπάνω δυσκολίες σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι πρέπει να σηκώσουμε τα χέρια μας ψηλά κάτω από τις σημερινές δύσκολες συνθήκες και να αφήσουμε τα παιδιά στη μοίρα τους, απομονωμένα στο σπίτι, αντιμέτωπα με τη μοναξιά τους, βορρά στην αυθαιρεσία της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Στο παραπάνω πλαίσιο προτείνουμε:
- Το Υπουργείο Παιδείας, άμεσα να οργανώσει πρόγραμμα προβολής μορφωτικών εκπαιδευτικών εκπομπών στη δημόσια τηλεόραση. Να οργανώσει κεντρική ιστοσελίδα με εκπαιδευτικό υλικό ανά τάξη και μάθημα για τη στήριξη της δουλειάς των εκπαιδευτικών. Να διασφαλίσει τη δωρεάν παροχή σύνδεσης στο διαδίκτυο στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Να επιλύσει με άμεση χρηματοδότηση τις ελλείψεις σε υποδομές και υλικό.
- Καλούμε τους συναδέλφους να οργανώσουν τη δουλειά τους με τον τρόπο που εκείνοι θεωρούν καταλληλότερο και πιο αποτελεσματικό. Κάθε σχολείο θα επιλέξει τα μέσα, τα εργαλεία, τους τρόπους αλλά και το περιεχόμενο που θα αξιοποιήσει γνωρίζοντας καλύτερα τις ανάγκες και τις δυνατότητες των μαθητών της. Σε αυτή την κατεύθυνση μπορούν να αξιοποιηθούν για παράδειγμα, οι ιστοσελίδες των σχολείων, οι ιστοσελίδες των τάξεων, διάφορες δωρεάν εφαρμογές τηλεπικοινωνίας, η επικοινωνία με email κλπ.
- Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να αξιοποιηθεί για κάλυψη της ύλης. Είναι σαφές πως, όταν ξανανοίξουν τα σχολεία, απαιτείται, για όλες τις τάξεις και ιδιαίτερα για την Α΄ Δημοτικού, μικρότερος αριθμός μαθητών ανά τμήμα, εκτεταμένα προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας, αναπροσαρμογή των διδακτικών στόχων, αναδιάταξη και μείωση της ύλης, στήριξη και ίδρυση νέων τμημάτων ένταξης. Τα παραπάνω μέτρα πρέπει να στοχεύουν στην επανεκκίνηση της εκπαίδευσης από το χρονικό σημείο του κλεισίματος των σχολείων.
- Καμία εμπλοκή, άμεση ή έμμεση ιδιωτικών ομίλων στις διαδικασίες της εκπαίδευσης. Κάθε πρωτοβουλία πρέπει να στηρίζεται αποκλειστικά από δημόσιους φορείς και να παρέχεται δωρεάν χωρίς την εμπλοκή ιδιωτών ή χορηγών.
- Θα μας βρει κάθετα αντίθετους, κάθε προσπάθεια επιβολής της αξιολόγησης, κάθε αυθαίρετη ή αυταρχική κίνηση του Υπουργείου και της διοίκησης, κάθε απόπειρα να κατηγοριοποιηθούν οι εκπαιδευτικοί ανάλογα με τις επιλογές τους σε αυτή την περίοδο.
Συνάδελφοι, συναδέλφισσες
Οι κυρίαρχες πολιτικές, στη χώρα μας και διεθνώς, εδώ και αρκετά χρόνια, οικοδομούν την κοινωνία-φρούριο, όπου εντός θα είναι οι ελεγχόμενοι και εκτός θα επικρατεί ο νόμος της ζούγκλας. Με αφορμή τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οι κυβερνήσεις και οι κυρίαρχοι κύκλοι προωθούν μια ριζική συντηρητική στροφή, φιλοδοξούν να μονιμοποιήσουν τους αποκλεισμούς, την στέρηση δικαιωμάτων, τις απαγορεύσεις, την απομόνωση στην ατομικότητα, την υποταγή και τη συναίνεση.
Είμαστε στην απέναντι όχθη. Ακόμα και στις σημερινές δύσκολες συνθήκες, υπό το βάρος των απαραίτητων περιορισμών που επιβάλλει η πανδημία, βρίσκουμε τα μέσα και τους τρόπους για να σπάσουμε την ατομικότητα και την απομόνωση, να εκφράσουμε έμπρακτα την κοινωνική αλληλεγγύη, την επικοινωνία, τις κοινωνικές σχέσεις, τη συλλογικότητα. Να σταθούμε στο πλευρό των μαθητών μας και των οικογενειών τους.
Η αλληλεγγύη και ο αγώνας είναι όπλο των εκπαιδευτικών και όλων των εργαζομένων για την επιβίωσή μας!