π. Ηρακλής Φίλιος: Γιατί δεν πρέπει να κατακρίνουμε και να κατηγορούμε…

Ο Χριστός γράφει στο χώμα. 

Ο λόγος του Χριστού υπάρχει σαφής. Δεν υφίστανται παρερμηνείες και δεν έχει το δικαίωμα ο πιστός να αλλοιώνει τους λόγους αυτούς. Είναι ξεκάθαρο το μήνυμα του ευαγγελίου, ο Χριστός μίλησε για θέματα που αφορούν την πίστη, την σχέση μας με τους συνανθρώπους μας κ.ά.

Κατακρίνοντας και κατηγορώντας κάποιον για τα αμαρτήματα του ή για κάτι που ακούσαμε να λένε για εκείνον αλλά δεν έχουμε γνώση εμείς οι ίδιοι, διαπράττουμε μείζονα αμαρτία. Χωριζόμαστε με τον τρόπο αυτό από τον Θεό, αλλά και από τον συνάνθρωπο μας. Όσοι είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί γνωρίζουμε πως η σιωπή είναι ωφέλιμη, διδακτική, ευεργετική. Ο χριστιανός σιωπά εκεί που χρειάζεται και δεν μπαίνει στην διαδικασία της αντιπαράθεσης να αποδείξει πως έχουν τα πράγματα.

Λέει ο Χριστός: ‘’Μην κατακρίνετε για να μην κατακριθείτε, διότι με το κριτήριο που κρίνετε, θα κριθείτε και με το μέτρο που μετράτε θα μετρηθείτε. Γιατί βλέπεις την αγκίδα που είναι στο μάτι του αδελφού σου, ενώ το δοκάρι που είναι στο μάτι σου, δεν το παρατηρείς;… Υποκριτά, βγάλε πρώτα από το δικό σου μάτι το δοκάρι και τότε θα δεις καθαρά για να βγάλεις την αγκίδα από το μάτι του αδελφού σου’’ (Ματθ. 7, 1-5). Ο άνθρωπος όμως δεν μένει στην κατάκριση. Διαπράττοντας διπλή αμαρτία, πολλές φορές κατηγορεί τον συνάνθρωπο του σε άλλους, σκανδαλίζοντας έτσι τους αδελφούς του. Αυτό είναι άδικο και ανήθικο. Δεν χωράει στον πιστό χριστιανό κατάκριση, μήτε κατηγορίες κατά των αδελφών του.

Κάποτε οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι έφεραν ενώπιον του Χριστού μία γυναίκα που είχε συλληφθεί για μοιχεία με σκοπό να την λιθοβολήσουν. Τον ρώτησαν σχετικά κι ο Χριστός χωρίς να μιλήσει έσκυψε κάτω και έγραφε με το δάκτυλο του στη γη. Εκείνοι συνεχίζοντας να ρωτούν τον Χριστό για τις συνέπειες της μοιχείας της γυναίκας αυτής, πήραν από τον Ίδιο την εξής απάντηση: ‘’Ο αναμάρτητος από εσάς ας ρίξει πρώτος την πέτρα εναντίον της’’ (Ιω. 8,8). Όλοι αυτοί ήθελαν να την λιθοβολήσουν την γυναίκα αυτή. Την κατέκριναν και μάλιστα την κατηγόρησαν μπροστά στο πλήθος, ξεγυμνώνοντας με τα λόγια και τις πράξεις τους την αξιοπρέπεια της και με ασέβεια προς το ανθρώπινο πρόσωπο. Αυτό δεν κάνουν πολλοί χριστιανοί σήμερα;

Τί έγραφε όμως ο Χριστός κάτω στο χώμα; Η σιωπή του έγινε τόσο ηχηρή όταν με το δάκτυλο Του έδινε την απάντηση στους κατηγόρους της, σύμφωνα με όσα μας λέει ο άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς. Σύμφωνα με τον άγιο, ο Χριστός γράφοντας στο χώμα αποκάλυψε την ανομία των κατηγόρων της. Έγραφε λοιπόν ο Χριστός, σύμφωνα με τον άγιο στο χώμα: ‘’Ο Μεσουλάμ έκλεψε θησαυρό από το ναό. Ο Ασήρ διέπραξε μοιχεία με τη γυναίκα του αδελφού του. Ο Σαλούμ έχει κάνει ψευδομαρτυρίες. Ο Έλεντ έχει δείρει τον πατέρα του. Ό Αμαρίς είναι σοδομίτης. Ο Ιωήλ έχει προσκυνήσει τα είδωλα’’.

Ποιος λοιπόν έχει το ηθικό πλεονέκτημα να διδάξει τον συνάνθρωπο του και να τον διαπομπεύει στην κοινωνία; Ποιος έχει την ηθική καθαρότητα έτσι ώστε να διορθώσει τους άλλους πρώτα; Και σήμερα ο Χριστός αν ερχόταν, με τον ίδιο τρόπο θα έγραφε. Θα ντρόπιαζε τους κατηγόρους ανθρώπων, αλλά υπάρχει η αίσθηση και ο φόβος συνάμα πως κι αυτό δεν θα αρκούσε, γιατί όπως έγραφε σε επιστολή προς τους γονείς του ο π. Σεραφείμ Ρόουζ: ‘’Αν ο Χριστός ερχόταν σήμερα σ’ αυτόν τον κόσμο, ξέρετε τί θα Του συνέβαινε; Θα Τον έκλειναν σε ψυχιατρείο και θα Τον υπέβαλαν σε ψυχοθεραπεία και το ίδιο θα έκαναν στους άγιους Του. Ό κόσμος θα Τον σταύρωνε σήμερα ακριβώς όπως το έπραξε πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, διότι ό κόσμος δεν έχει μάθει τίποτα πέρα από το να κατεργάζεται ακόμη δολιότερες μορφές υποκρισία’’.

 

Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (Βαλκανιολόγος, Θεολόγος)

Εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Διάβας