Όχι σε ηγέτες που μας παραμυθιάζουν

Μητροπολίτης Ναυπάκτου

Παρακολουθούμε ό­λοι τις συ­ζη­τή­σεις για την πέ­μπτη δό­ση του δα­νεί­ου που θέ­λου­με να ει­σπρά­ξου­με α­πό την Τρό­ϊ­κα, προ­κει­μέ­νου να μη κα­ταρ­ρεύ­ση η οι­κο­νο­μί­α της Πα­τρί­δας μας. Κατ’ αρχάς, παρατηρούμε ευ­χά­ρι­στα ό­τι ό­λοι μι­λούν για την Πα­τρί­δα και την σωτηρία της, μια έν­νοια που τον τε­λευ­ταί­ο και­ρό εί­χε α­το­νί­σει χά­ριν της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης και των α­γα­θών της. Χωρίς να παραμελούμε την οικουμενικότητα, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε την αξία της Πατρίδος.

Έπειτα, τα σχε­τι­κά με την πέ­μπτη δό­ση του δα­νεί­ου μου υ­πεν­θύ­μι­σαν τη δό­ση του «ναρ­κω­τι­κού» που α­να­μέ­νει με πο­λύ με­γά­λη ε­πι­θυ­μί­α ο ε­ξαρ­τη­μέ­νος, την ο­ποί­α δό­ση πρέ­πει να λαμ­βά­νει κα­τά δια­στή­μα­τα για να μήν εμ­φα­νι­σθούν τα συ­μπτώ­μα­τα της στέ­ρη­σης, αλ­λά αυ­τό τον α­φή­νει μέ­σα στόν κλοι­ό της δου­λεί­ας. Ο κα­θη­γη­τής Α­ντώ­νιος Κου­τσε­λί­νης δί­νο­ντας τον ο­ρι­σμό της ε­ξάρ­τη­σης γρά­φει ό­τι ως ε­ξάρ­τη­ση «νο­εί­ται μια κα­τά­στα­ση ψυ­χι­κή ή και φυ­σι­κή («σω­μα­τι­κή») που εμ­φα­νί­ζε­ται ως α­πο­τέ­λε­σμα της ε­πί­δρα­σης ε­νός φαρ­μά­κου σ’ έ­να ζω­ντα­νό ορ­γα­νι­σμό και χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται α­πό μια ποι­κι­λί­α εκ­δη­λώ­σε­ων, μέ­σα στίς ο­ποί­ες πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται πά­ντο­τε η διά­θε­ση για την συ­νέ­χι­ση λή­ψης του φαρ­μά­κου, με σκο­πό την ε­πα­νεκ­δή­λω­ση των φαρ­μα­κο­λο­γι­κών ε­νερ­γει­ών του ή α­ντί­θε­τα την α­πο­φυ­γή δυ­σά­ρε­στων συ­μπτω­μά­των που μπο­ρεί να εκ­δη­λω­θούν, ό­ταν δεν λη­φθεί».

Δε­δο­μέ­νου ό­τι η ε­ξάρ­τη­ση εί­ναι σω­μα­τι­κή, ψυ­χο­λο­γι­κή και ι­δε­ο­λο­γι­κή, σκέ­φθη­κα ό­τι η ελ­πί­δα και η ε­πι­δί­ω­ξη της λή­ψης της πέ­μπτης δό­σης θυ­μί­ζει έ­ναν ε­ξαρ­τη­μέ­νο ορ­γα­νι­σμό, που εί­ναι ε­θι­σμέ­νος στα ψευ­δαι­σθη­σιο­γό­να-πα­ραι­σθη­σιο­γό­να «ναρ­κω­τι­κά», τα ο­ποί­α «προ­κα­λούν δια­τα­ρα­χές της α­ντί­λη­ψης του ε­πι­πέ­δου συ­νεί­δη­σης και του θυ­μι­κού». Έ­τσι, η α­να­με­νό­με­νη οι­κο­νο­μι­κή δό­ση υ­πεν­θυ­μί­ζει την κα­τά­στα­ση ε­νός λα­ού που εί­ναι ε­ξαρ­τη­μέ­νος, που έ­χει ε­θι­σθεί στο φάρ­μα­κο και ό­ταν του το παίρ­νουν α­ντι­με­τω­πί­ζει τα συ­μπτώ­μα­τα της στέ­ρη­σης. Για να θυμηθώ τον Μαρκούζε, αυτό παραπέμπει στόν «μονοδιάστατο άνθρωπο» και τη «μονοδιάστατη κοινωνία», η οποία παραθεωρεί το «ουσιώδες» του βίου που έχει σχέση με το νόημα ζωής, που δεν στηρίζεται στην πλαστικότητα των αναγκών και την δουλοπρέπεια.

Τα ε­ρω­τή­μα­τα εί­ναι πολ­λά: τό­σα χρό­νια, λοι­πόν, ως λα­ός και ως κοι­νω­νί­α έ­χου­με υ­πο­στεί ε­ξάρ­τη­ση σε τέ­τοι­ες ανούσιες «ου­σί­ες» που προ­κα­λούν ψευ­δαι­σθή­σεις και χρεια­ζό­μα­στε αλ­λε­πάλ­λη­λες δό­σεις; Και θα πε­ρι­μέ­νου­με πά­ντο­τε α­πό τους πα­γκό­σμιους ε­μπό­ρους των «ναρ­κω­τι­κών ου­σι­ών» να μας δί­νουν τις δό­σεις για να μήν υ­πο­στού­με τις συ­νέ­πει­ες της στέ­ρη­σης; Το πρό­βλη­μα εί­ναι οι δό­σεις ή η α­πε­ξάρ­τη­ση και η θε­ρα­πεί­α α­πό την α­να­ζή­τη­ση ψευ­δαι­σθή­σε­ων, πα­ραι­σθή­σε­ων μι­άς ευ­τυ­χι­σμέ­νης ζω­ής; Τε­λι­κά, χρεια­ζό­μα­στε «ευ­τυ­χί­α ή ε­λευ­θε­ρί­α»;

Βλέ­πω την α­ντί­δρα­ση των «α­γα­να­κτι­σμέ­νων», αλ­λά και «ε­ξα­γρι­ω­μέ­νων» πο­λι­τών και δεν θέ­λω να την ερ­μη­νεύ­σω μέ­σα α­πό την δια­δι­κα­σί­α της στέ­ρη­σης, αλ­λά μέ­σα α­πό την δια­δι­κα­σί­α της ε­λευ­θέ­ρω­σης α­πό ποι­κί­λες ε­ξαρ­τή­σεις που μας ε­πι­βάλ­λουν ξέ­να και ντό­πια οι­κο­νο­μι­κά κέ­ντρα συμ­φε­ρό­ντων και ποι­κι­λό­μορ­φοι μη­χα­νι­σμοί. Νο­μί­ζω ό­τι α­να­ζη­τεί­ται η ε­λευ­θε­ρί­α α­πό τον φαύ­λο κύ­κλο του ψεύ­δους, των υ­πο­σχέ­σε­ων μι­άς ευ­τυ­χι­σμέ­νης ζω­ής, που και αυτή δεν έρχεται. Έ­χει κου­ρα­σθεί ο κόσμος α­πό την α­πό­κρυ­ψη της α­λή­θειας που γί­νε­ται α­πό αυ­τούς που έ­πρε­πε να ε­νη­με­ρώ­νουν πλή­ρως τον λα­ό, αλλά και από την ανεργία και την στέρηση των αναγκαίων για την βιολογική ζωή.

Πάσχει, όμως, και η κοινωνία μας. Η δια­φθο­ρά έ­γι­νε μέ­ρος του κοι­νω­νι­κού και οι­κο­νο­μι­κού συ­στή­μα­τος και δεν φαί­νε­ται ελ­πί­δα δι­όρ­θω­σης. Γνω­ρί­ζω ό­τι στο μέ­σον της οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης δεν γί­νο­νται οι­κο­νο­μι­κοί έ­λεγ­χοι, οι ο­ποί­οι έ­χουν δια­τα­χθεί προ πολ­λών ε­τών, δεν κα­τα­βάλ­λο­νται ο­φει­λό­με­να-πρό­στι­μα στο Κρά­τος, μη­νύ­ο­νται στα δι­κα­στή­ρια έ­ντι­μοι υ­πάλ­λη­λοι που τόλ­μη­σαν να α­πο­δώ­σουν ευ­θύ­νες, ε­νώ άλ­λοι υ­πάλ­λη­λοι που έ­κα­ναν τα πά­ντα να μήν ε­πι­στρα­φεί στο Κρά­τος ΦΠΑ ε­πι­βρα­βεύ­ω­νται με θέ­σεις για να ει­σπρά­ξουν τους φό­ρους α­πό τον λα­ό! Ζού­με σε μια κοι­νω­νί­α που κο­λυ­μπά­ει στο ψέ­μα και την υ­πο­κρι­σί­α. Τι­μω­ρού­νται α­πλοί πο­λί­τες που ο­φεί­λουν ε­λά­χι­στα πο­σά και πα­ρα­μέ­νουν α­τι­μώ­ρη­τοι και ε­λεύ­θε­ροι ό­σοι υ­πήρ­ξαν αι­τί­α να δα­πα­νη­θεί το δη­μό­σιο χρή­μα. Α­πό την άλ­λη πλευ­ρά με­ρι­κοί πο­λι­τι­κοί σκέ­πτο­νται α­κό­μη το πο­λι­τι­κό κό­στος. Ε­δώ κα­ταρ­ρέ­ει ο οι­κο­νο­μι­κός και κο­νω­νι­κός ι­στός της Πα­τρί­δας μας και α­κό­μη οι πο­λί­τες υ­πο­λο­γί­ζο­νται ως ψή­φοι.

Σκέ­πτο­μαι, ό­μως, με α­πλό­τη­τα και, εν­δε­χο­μέ­νως, με α­φέ­λεια: Για­τί η υ­πεύ­θυ­νη κυ­βέρ­νη­ση δεν κα­λεί σε συ­να­γερ­μό ό­σους γνω­ρί­ζουν την οι­κο­νο­μι­κή κα­τά­στα­ση της χώ­ρας, δη­λα­δή τους πρώ­ην πρω­θυ­πουρ­γούς, τους πρώ­ην υ­πουρ­γούς Οι­κο­νο­μι­κών, τους πρώ­ην δι­ευ­θυ­ντές τρα­πε­ζών, τους ει­δή­μο­νες κα­θη­γη­τές, ε­πι­τυ­χη­μέ­νους ε­παγ­γελ­μα­τί­ες κλπ., ώ­στε να βρε­θεί δι­έ­ξο­δος α­πό την κρί­ση με γνώ­ση, α­πο­φα­σι­στι­κό­τη­τα, δι­καιο­σύ­νη και ρε­α­λι­σμό; Στην πε­ρί­πτω­ση του πο­λέ­μου γί­νο­νται ε­πι­στρα­τεύ­σεις ό­σων μπο­ρούν να φέ­ρουν ό­πλα. Στην δι­κή μας πε­ρί­πτω­ση δεν πρέ­πει να γί­νει το ί­διο;

Ε­πει­δή άρ­χι­σα το άρ­θρο αυ­τό με το πα­ρά­δειγ­μα του ε­ξαρ­τη­μέ­νου στίς ε­ξαρ­τη­σιο­γό­νες ου­σί­ες μπο­ρώ να το κλεί­σω με την σκέ­ψη ό­τι η ε­ξάρ­τη­ση δεν α­ντι­με­τω­πί­ζε­ται με δό­σεις, αλ­λά με μέ­τρα κα­τα­στο­λής που πρέ­πει να λη­φθούν ε­να­ντί­ον των ε­μπό­ρων των «ναρ­κω­τι­κών», που αφιονίζουν τον λαό με στόχους ευημερίας, με τη συ­νε­χή θε­ρα­πεί­α α­πε­ξάρ­τη­σης των ε­ξαρ­τη­μέ­νων από πλαστικές και ψεύτι­κες ανάγκες και με τον α­γώ­να για δικαιοσύνη και κοι­νω­νι­κή ε­πα­νέ­ντα­ξή τους, δηλαδή την δημιουργία μιάς κοινωνίας που στηρίζεται στην αλήθεια, την ελευ­θερία και την δικαιοσύνη. Και, κυ­ρί­ως, α­παι­τεί­ται προ­σπά­θεια α­πο­μά­κρυν­σης ό­λων α­πό ποι­κι­λό­μορ­φες πα­ραι­σθή­σεις και ψευ­δαι­σθή­σεις, έ­στω και αν αυ­τό κο­στί­ζει.

Πά­ντως, σή­με­ρα υ­πάρ­χει α­γω­νί­α στόν λα­ό, ό­χι μό­νον α­πό τις ε­πι­πτώ­σεις της κρί­σης, αλ­λά και α­πό την α­πό­κρυ­ψη της α­λή­θειας. Άν κάποιος παρακολουθεί όλες τις δηλώσεις των πολιτικών και τις καταγράφει ισχυρώς στην μνήμη του, θα διαπιστώσει ότι πάσχουν από αλήθεια, γιατί λέγονται εντελώς αντίθετα πράγματα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Γι’ αυτό σήμερα χρειά­ζο­νται η­γέ­τες που με θάρ­ρος να λένε την α­λή­θεια στόν λα­ό και όχι να τον παραμυθιάζουν και να τον εμπαίζουν, να προ­τεί­νουν λύ­σεις με ε­ντι­μό­τη­τα και να α­ντι­με­τω­πί­σουν με γεν­ναι­ό­τη­τα τα θέ­μα­τα που συν­δέ­ο­νται με την κρί­ση. Ι­σχύ­ει και ε­δώ το ρη­τό: «η α­λή­θεια με­γά­λη και ι­σχυ­ρο­τέ­ρα πα­ρά πά­ντα» (Α’  Έσ­δρα, δ’, 35).–