Μαθηματικά και Λογοτεχνία: μια σχέση απροσδόκητα στενή

DSC00152

 

 

 

 

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη, φιλολόγου-ιστορικού, Δ/ντριας 3ου Γυμνασίου Τρικάλων 

Το 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων, στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλει για την προώθηση της ενδοσχολικής επιμόρφωσης, πραγματοποίησε την 8η συνάντηση των επιμορφωτικών σεμιναρίων που διοργανώνει για να αισθητοποιήσει  την ιδέα της Δια Βίου Μάθησης, με το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα: «Μαθηματικά και Λογοτεχνία: μια σχέση απροσδόκητα στενή ». Εισηγητές στο σεμινάριο  ήταν οι κ.κ. Μπλούνα Καλλιόπη και Τσαγκαδόπουλος Χαράλαμπος, καθηγητές Μαθηματικών του 3ου Γυμνασίου, οι οποίοι και μας άφησαν κυριολεκτικά έκθαμβους, αποκαλύπτοντάς μας τη μαγεία, τη γοητεία των μαθηματικών και την εσωτερική τους σχέση με το λόγο και κατ’ επέκταση με τη λογοτεχνία. Η εκδήλωση έλαβε χώρα  στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Σχολείου, την  Πέμπτη 22 Μαρτίου και ώρα 6:30 μ.μ.

Οι εισηγητές μας ώθησαν να αναρωτηθούμε δημιουργικά για το αν έχουν τα Μαθηματικά σχέση με τη Λογοτεχνία.  Η πρώτη απάντηση για τους περισσότερους είναι ΟΧΙ. Οι μαθηματικοί, βασιζόμενοι στο απολυτοκρατικό πνεύμα της μόρφωσής τους, στέκονται με  επιφύλαξη απέναντι σε κάθε ιδιοσυγκρασιακή μορφή έκφρασης αλλά και στο  συναισθηματικό και συγκινησιακό τρόπο  γραφής των λογοτεχνικών έργων. Από την άλλη μεριά, ο κόσμος αποστασιοποιείται από τον ομιχλώδη κόσμο των μαθηματικών συμβόλων και σχέσεων, ίσως και λόγω των δύσκολων έως και τραυματικών σχολικών εμπειριών .Όμως κάτι που εμφανίζεται παντού, όπως συμβαίνει με τα μαθηματικά,  είναι δυνατόν να απουσιάζει από την Λογοτεχνία; Οι κ.κ. Τσαγκαδόπουλος και Μπλούνα μας έδειξαν με τρόπο συστηματικό, αποδεικτικό και άρα απτό ότι Γράμματα και αριθμοί, γραφή και αρίθμηση είναι τα πρώτα που μαθαίνει ένα παιδί στο σχολείο αλλά και στο σπίτι. Τόσο η γραφή με την ανάγνωση, όσο και η αρίθμηση με τις αριθμητικές πράξεις, εξυπηρετούν στην αρχή καθημερινές πρακτικές ανάγκες, σταδιακά όμως μπορούν να περάσουν σε ένα άλλο, ανώτερο επίπεδο όπου πλέον μετατρέπονται σε πνευματικές δημιουργίες. Κορύφωση της γραφής είναι η Λογοτεχνία και της αρίθμησης τα Μαθηματικά.

Στη Λογοτεχνία, εξάλλου, υπάρχουν με διάφορες μορφές και αναφορές Μαθηματικά. Σήμερα μάλιστα, η ακμή της μαθηματικής λογοτεχνίας, διαπίστωσαν οι εισηγητές μας, σηματοδοτεί μια αναθέρμανση του ενδιαφέροντος, ενδεχομένως και μια μεταστροφή της κοινής γνώμης για τον παραδοσιακό μπαμπούλα της σχολικής μας ηλικίας, με ό,τι καλό ή κακό μπορεί αυτό να υποκρύπτει: Ένα καλύτερο επίπεδο στη γνώση των μαθηματικών που ενδεχομένως να οφείλεται στη διαπίστωση ότι τελικά πίσω απ’ όλα υπάρχουν μαθηματικά. Οι δημιουργοί αυτών των έργων είναι συχνά κορυφαίοι μαθηματικοί που διακρίνονται είτε στον τομέα της έρευνας (Stewart – Παπαδημητρίου) είτε στον τομέα της διδασκαλίας (Guedj). Άλλοι πάλι (Δοξιάδης, Crumey, Schogt) παρόλο που δεν ασκούν αυτή τη στιγμή το επάγγελμα του μαθηματικού, έχουν μια βαθιά μαθηματική παιδεία, συχνά σε επίπεδο διδακτορικού από κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Συμπερασματικά, κι αφού προηγουμένως οι εισηγητές κκ. Μπλούνα και Τσαγκαδόπουλος μας ταξίδεψαν στον κόσμο της Μαθηματικής Επιστήμης του Λόγου και της Τέχνης, αξιοποιώντας πλούσιο εικονογραφικό υλικό και εύστοχα σχόλια, κατέληξαν πως τα Μαθηματικά ως διεθνές φαινόμενο αποτελούν μεγάλη πολιτιστική δύναμη που αναπτύχθηκε και αναπτύσσεται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, αποτελώντας βασικό συνδετικό κρίκο μεταξύ τους. Εν τούτοις, τόσο τα μαθηματικά όσο και η διδασκαλία τους διαφοροποιούνται σε διαφορετικές κοινωνίες. Αρκετοί ερευνητές, γι αυτό το λόγο, θεωρούν ότι πρέπει να αναγνωριστεί η φύση της μαθηματικής εκπαίδευσης ως μιας κοινωνικής, ανθρώπινης και διαπροσωπικής διαδικασίας.

(Ενδεικτική Ιστογραφία: el.wiktionary.org, users.auth.gr , www.mathsfinder.gr, www.thalesandfriends.org/gr , stavrochoros.pblogs.gr,  www.clickatlife.gr, el.wikipedia.org/wiki/ , jetbeth.blogspot.com, www.justquotes.org, http://srvdide.tri.sch.gr/sxsymboyloi/?page_id=306)