Είναι απορίας άξιο γιατί ακόμα χρησιμοποιούμε τον όρο «ανθρωπιστικές επιστήμες» για επιστήμες όπως η Νομική ή η Φιλολογία και όχι ας πούμε για την Ιατρική ή τη Φαρμακευτική.
Η διαφοροποίηση στη μεθοδολογία των επιστημών που τοποθετούνται στα δύο μεγάλα αυτά επιστημονικά πεδία δεν αντικατοπτρίζεται στο διακριτικό τους υπερώνυμο, το οποίο προσδίδει μια σχεδόν ηθική χροιά στη μία από τις δύο πλευρές. Μάλισταέχω κατά καιρούς διακρίνει ψήγματα υπεροψίας των ανθρώπων των «ανθρωπιστικών επιστημών», που θαρρείς νομίζουν πως μονοπωλούν την ουμανιστική ευαισθησία έναντι ενός κόσμου ρομποτοποιημένου και τεχνοκρατικού, ο οποίος καθορίζεται από την ταχεία ανάπτυξη των λεγόμενων θετικών επιστημών.
Θα ήταν προτιμότερος ίσως ο ορισμός «επιστήμες που ασχολούνται με τον άνθρωπο», αλλά κι αυτός θα ήταν έωλος, αφού η ιατρική και η φαρμακολογία στον άνθρωπο βρίσκουν εφαρμογή και τελεσφορώντας αποδεικνύονται στην ουσία τους πιο ανθρωπιστικές λ.χ. από τη μελέτη κειμένων. Θα θεωρηθεί ίσως αιρετική η άποψή μου από τους εκλεκτούς συναδέλφους της Φιλολογίας, αλλά θεωρώ πως η κλασσική παιδεία, ο Όμηρος, ο Αισχύλος, ο Πίνδαρος και δε συμμαζεύεται δεν είναι παρά πολυτελείς ενασχολήσεις για το ανθρώπινο μυαλό όταν το σώμα δεν ασθενεί και δεν πονάει, όταν η ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο δεν το συρρικνώνει σε έναν ανώνυμο σβώλο σάρκας που υποφέρει, όταν δεν τοπλήττει πανδημία. Θα μπορούσε κάλλιστα να επιβιώσει κανείς χωρίς να ξαναδιαβάσει την αριστουργηματική «Οδύσσεια», τον «Άμλετ» ή το «Μαγικό Βουνό» (κείμενα που αγαπώ βαθύτατα και με έχουν καθορίσει) μέχρι να πεθάνει, αλλά η ζωή μας θα ήταν αναμφίβολα μία κόλαση χωρίς τη σύγχρονη ιατρική, τα πολυσυζητημένα εμβόλια, τα αντικαταθλιπτικά ή τα «απλά» παυσίπονα που προμηθευόμαστε από τα φαρμακεία.
Η μεγαλύτερη παρηγοριά για την καταδίκη της ύπαρξης, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι η τέχνη (ή μόνο η τέχνη), όπως πίστευε ο Σοπενχάουερ, αλλά μερικά τετράγωνα ή ορθογώνια εμβαλάγια λευκού ή πολύχρωμου περιεχομένου που κατασκεύασε η ίδια εξόχως ανθρώπινη ευφυϊα που έφτιαξε τον Παρθενώνα και το Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο….
Μαρία Αγναντή, φιλόλογος