Υποδομές – Ανοικτά Δεδομένα – Υπηρεσίες – Παραχώρηση – Οικολογία
Οι πόλεις σε όλο τον κόσμο, παραδοσιακά ανταγωνίζονται μεταξύ τους στην προσέλκυση πολιτών, επισκεπτών και επενδύσεων. Σήμερα, έχουν έναν πρόσθετο λόγο να ανταγωνίζονται: την τεχνολογία και την ευφυΐα. Αυτό αποδεικνύεται με τη σημασία που δίδεται στην έννοια των έξυπνων πόλεων από τη διεθνή αγορά και την Ευρωπαϊκή πολιτική που στρέφεται έντονα σε αυτή την κατεύθυνση.
Η πόλη μας πρέπει να αποφασίσει αν τη χαμένη ευκαιρία του 2004 της «ψηφιακής πόλης», θα τη μετατρέψει σε πλεονέκτημα απέναντι στον περιφερειακό, εθνικό και διεθνή ανταγωνισμό, αλλά και θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και την πολιτική διαφάνεια στην περιοχή μας.
Χωρίς την πρόθεση να κουράσω τον αναγνώστη, παρουσιάζω στη συνέχεια έναν σύντομο οδηγό 5 βημάτων, που μπορεί να βοηθήσει στο μετασχηματισμό μιας πόλης (άρα και των Τρικάλων) σε έξυπνη (smartcity):
Βήμα 1ο:Οπτικές ίνες προς επιχειρήσεις και αξιόπιστο ασύρματο δίκτυο προς πολίτες.Τα παραδείγματα σε Γενεύη, Ζυρίχη, Ντουμπάι κ.α. επιβεβαιώνουν ότι το δίκτυο οπτικών ινών έχει αξία πρώτιστα για την επιχειρηματικότητα και βοηθά στην προσέλκυση επενδύσεων. Το ασύρματο δίκτυο από την άλλη πλευρά, επιτρέπει την αύξηση της κοινωνικής συνεισφοράς (crowdsourcing) και της συμμετοχής των πολιτών. Σήμερα, το δίκτυο των οπτικών ινών στα Τρίκαλα περιορίζεται σε δημόσια και δημοτικά κτήρια και είναι αβέβαιη η λειτουργία του. Το δε ασύρματο δίκτυο, δεν φαίνεται να έχει πείσει τους πολίτες. Πρέπει να επανεκκινηθούν!
Βήμα 2ο: Ανοικτά δεδομένα. Το σύνολο των δημοτικών δεδομένων, δαπανών και αποφάσεων, είναι διαθέσιμα με απτό τρόπο στους πολίτες μέσα από διαδικτυακά παρατηρητήρια. Τα παραδείγματα τουΤάμπερε (Φινλανδία), του Κουίνσλαντ, της Κοπεγχάγης -και όχι μόνο- αποδεικνύουν τη σημασία της διαφάνειας για την ανάπτυξη της τοπικής καινοτομίας.Στα Τρίκαλα δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, ενώ δομές του Δήμου δεν φαίνεται να χρησιμοποιούν ούτε τη Διαύγεια. Πρέπει να διατεθούν!
Βήμα 3ο: Απλές και φθηνές υπηρεσίες προς πολίτες και επιχειρήσεις. Απλές υπηρεσίες του Δήμου (π.χ. αιτήματα για περισυλλογή σκουπιδιών, για θέση στάθμευσης καταγγελίες κλπ.) είναι διαθέσιμες ψηφιακά προς όλους. Το αποδεικνύουν τα παραδείγματα της Βοστώνης, του Μπέρμινχαμ και όχι μόνο. Επιπλέον, ευφυείς μεταφορές διευκολύνουν την κινητικότητα και περιορίζουν το κυκλοφοριακό εντός της πόλης. Σήμερα, υπολειτουργούν περισσότερες από πολλές διαφορετικές ιστοσελίδες, που δεν προσφέρουν σχεδόν καμία ηλεκτρονική υπηρεσία. Το δε δίκτυο ευφυών μεταφορών, βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Πρέπει να αξιολογηθεί η βιωσιμότητά τους και να επανεκκινηθούν!
Βήμα 4ο: Παραχώρηση δομών και κοινωνική ευθύνη.Δημόσιοι χώροι και υποδομές, μπορούν να μισθωθούν από επιχειρήσεις ή και να διατεθούν προς νέους επιχειρηματίες, που στη συνέχεια αναπτύσσονται με τη συμβολή της επιχειρηματικότητας. Το αποδεικνύει το παράδειγμα της Λαβάσα (Ινδία), όπου κατασκευαστική επιχείρηση και τοπική αυτοδιοίκηση ανέπτυξαν μοναδικά τον τουρισμό. Επιπλέον, αισθητήρες για έλεγχο στάθμευσης –και όχι μόνο- προστατεύουν την τήρηση της κοινωνικής ευθύνης. Το παράδειγμα της Μελβούρνης το αποδεικνύει. Στα Τρίκαλα, υπάρχουν ανάλογες ευκαιρίες. Μένει να αξιοποιηθούν!
Βήμα 5ο: Οικολογία.Η διαχείριση της ενέργειας, των υδάτωνκαι των απορριμμάτων (πχ. Σεούλ), η παρακολούθηση της μόλυνσης με αισθητήρες (π.χ. Σανταντέρ Ισπανίας), η τηλεθέρμανση (πχ. Στοκχόλμη) και η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας με smartgrids(π.χ. Βιέννη, Άμστερνταμ κ.α.) είναι ορισμένες μόνο από τις απτές εφαρμογές που μπορεί να εντοπίσει κανείς στις ιστορικές έξυπνες πόλεις και στις πόλεις του μέλλοντος.
Τα παραπάνω βήματα, δεν είναι τα μόνα, αλλά μπορούν να συγκροτήσουν έναν γρήγορο «οδικό χάρτη» που θα ενισχύσει την υφιστάμενη «ευφυΐα»σε ανθρώπους, επιχειρήσεις και δομές στην πόλη μας και θα τη μετατρέψει σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Χρειάζεται η αποτελεσματική συνεργασία δημοτικών δομών, πολιτών και επιχειρήσεων.
Απομένει η πρόθεση και η αξιοποίηση των ευκαιριών!
Δρ Λεωνίδας Ανθόπουλος
Επίκουρος Καθηγητής
ΤΕΙ Θεσσαλίας
Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με το συνδυασμό «Επανεκκίνηση Τώρα» του Δημήτρη Παπαστεργίου
.