Τα τελευταία χρόνια η ανακύκλωση έχει γίνει μέρος της ζωής μας ακόμη και αν δεν γνωρίζουμε όλοι μας, πώς να την κάνουμε σωστά, τουλάχιστον προσπαθούμε ώστε να καταλήγουν πολλές από τις συσκευασίες που χρησιμοποιούμε στους μπλε κάδους, που βρίσκονται στις γειτονιές μας.
Αλήθεια όμως, τι γίνεται με την ανακύκλωση των ηλεκτρικών μας συσκευών; Οφείλω να ομολογήσω πως πρόκειται για ένα θέμα που δεν με είχε απασχολήσει όσο έπρεπε μέχρι προσφάτως και για την ακρίβεια, μέχρι που έτυχε να βρεθώ σε ένα κατάστημα Praktiker στον Ταύρο για τις φθινοπωρινές αγορές για το σπίτι μου.
Λίγο προτού μπω στο κατάστημα και μερικά λεπτά αφότου είχα παρκάρει το αυτοκίνητό μου, αντίκρισα μια εικόνα που με ξάφνιασε και σε πρώτο στάδιο, με προβλημάτισε. Μέσα σε έναν κάδο απορριμμάτων γεμάτο σακούλες σκουπιδιών κάποιος είχε αποφασίσει να ρίξει μία τηλεόραση.
«Και πού είναι το παράξενο;», θα διερωτάστε, αναλογιζόμενοι πως δεν είναι όλοι στη χώρα μας εξοικειωμένοι με την ανακύκλωση συσκευών και δεν έχουν αποκτήσει ακόμη περιβαλλοντική συνείδηση. Το παράδοξο στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν πως η τηλεόραση που βρισκόταν μέσα σε εκείνον τον κάδο, ήταν αναμμένη.
Πράγματι, κάπου ανάμεσα σε ένα παλιό παπούτσι, σε μία ξεφούσκωτη μπάλα και μία σπασμένη γλάστρα, υπήρχαν πεταμένα κάποια ηλεκτρικά είδη, ανάμεσά τους και μία τηλεόραση, η οποία συνέχιζε να παίζει. Η εικόνα που αντίκρισα, με έκανε να νιώσω έντονη ενόχληση, αλλά παράλληλα με παραξένεψε. «Πώς μπορούν κάποιοι να μην έχουν την παραμικρή ιδέα για το πώς πρέπει να κάνουν ανακύκλωση ή το πού πρέπει να πετούν τα απορρίμματά τους; Αλλά και από την άλλη, πώς γίνεται αυτή η τηλεόραση να δουλεύει;» σκέφτηκα. Καθώς πλησίασα περισσότερο τον κάδο όμως, είδα πως η τηλεόραση δεν έπαιζε κάποιο πρόγραμμα, αλλά έδειχνε ένα πολύ σημαντικό μήνυμα: Ότι κάποια αντικείμενα δεν ανήκουν στον κάδο σκουπιδιών, γιατί έχουν τη δική τους θέση.
Δεν χρειάστηκε να περάσει πολλή ώρα για να συνειδητοποιήσω πως η εικόνα, που είδα εκείνο το απόγευμα στον Ταύρο, ήταν μέρος μίας ιδιαίτερα έξυπνης ενέργειας, που σκοπό έχει να μας αφυπνίσει, να κινήσει το ενδιαφέρον μας, σε ό,τι αφορά στην καλύτερη διαχείριση των παλιών ηλεκτρικών μας συσκευών και να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε ότι ανήκουν στην ανακύκλωση.
Καθώς στεκόμουν, λοιπόν, μπροστά σε εκείνον τον κάδο, κοίταξα γύρω μου και συνειδητοποίησα πως και άλλοι επισκέπτες, είχαν παραξενευτεί και είχαν πλησιάσει στο σημείο, προκειμένου να δουν τι συνέβαινε. Μόλις είδαν και εκείνοι το μήνυμα της τηλεόρασης, πολλοί από αυτούς στράφηκαν στα κινητά τους τηλέφωνα και όχι μόνο άρχισαν να φωτογραφίζουν το ομολογουμένως ξεχωριστό αυτό art installation που δημιουργήθηκε για καλούς και δη, περιβαλλοντικούς σκοπούς, αλλά αρκετοί άρχισαν να πληκτρολογούν στα smartphone τους, κάτι που έσπευσα να κάνω κι εγώ. Διότι εκτός από το να μας υπενθυμίσει ότι κάποια αντικείμενα ανήκουν στην ανακύκλωση, εκείνη η τηλεόραση, μας καλούσε επίσης να μπούμε στο valtostithesitou.gr και να βάλουμε ό,τι έπρεπε, στη θέση του. Μάλιστα, την όλη δράση υπέγραφε η Ανακύκλωση Συσκευών.
Στην περίπτωση που διερωτάστε τι είναι το valtostithesitou.gr, πρόκειται για ένα ψηφιακό παιχνίδι με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, που δημιούργησε η Ανακύκλωση Συσκευών για να μας ευαισθητοποιήσει με έναν ιδιαίτερα διαδραστικό τρόπο. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο χρήστης, είναι να σύρει τα αντικείμενα που θα βρει από τον κάδο σκουπιδιών στα κατάλληλα σημεία ανακύκλωσης και αν καταφέρει να ολοκληρώσει τη διαδικασία σωστά και σε συγκεκριμένο χρόνο, τότε μπαίνει σε κλήρωση.
Αφού μπήκα και εγώ στο παιχνίδι και έβαλα τα αντικείμενα στη θέση τους, άφησα πίσω μου τον ξεχωριστό εκείνον κάδο και κατευθύνθηκα προς το εσωτερικό του καταστήματος, εκεί όπου και πάλι, μία από τις πρώτες εικόνες που αντίκρισα, είχε να κάνει με το θέμα της ανακύκλωσης των παλιών συσκευών, αφού υπήρχε τοποθετημένος ένας ειδικός κάδος ακριβώς για αυτόν τον σκοπό. Όπως ενημερώθηκα, υπάρχουν κάδοι ανακύκλωσης μικροσυσκευών και λαμπτήρων σε όλα τα καταστήματα Praktiker καθώς και σε συνολικά 3.000 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Αυτή η πληροφορία με έκανε πραγματικά να προβληματιστώ για το πόσες παλιές ηλεκτρικές συσκευές δεν καταλήγουν στην ανακύκλωση, ενώ υπάρχουν τόσα σημεία που μπορούμε να τις παραδώσουμε.
Περνώντας από τη θεωρία στην πράξη με «οδηγό» έναν κάδο
Η ευρηματική ενέργεια της Ανακύκλωσης Συσκευών, λοιπόν, στάθηκε η αφορμή να πάρω πιο σοβαρά το θέμα της ανακύκλωσης των παλιών ηλεκτρικών συσκευών. Ψάχνοντας περισσότερο το συγκεκριμένο ζήτημα, έμαθα πολλά. Θα σταθώ όμως, σε αυτά που θεωρώ αξιοσημείωτα. Τα μέταλλα και κυρίως ο σίδηρος αποτελούν συνολικά το μεγαλύτερο ποσοστό των παραγόμενων υλικών και χρησιμοποιούνται πλήρως στη βιομηχανία μετάλλων. Είναι εντυπωσιακό ότι την χρονιά που πέρασε, από τους περίπου 58.000 τόνους ηλεκτρικών συσκευών που συλλέχθηκαν, ανακτήθηκαν πάνω από 32.000 τόνοι καθαρού σιδήρου, που σημαίνει ότι ο πλανήτης μας γλύτωσε την εξόρυξη 50.000 τόνων μεταλλεύματος. Δηλαδή αν δεν είχαμε ανακυκλώσει καμία ηλεκτρική συσκευή στη χώρα μας, αυτός θα ήταν ο όγκος μεταλλεύματος που θα είχε εξορυχτεί κάπου στον πλανήτη!
Εκτός, βέβαια, από την ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών, πολύ σημαντικός είναι και ο ρόλος της επαναχρησιμοποίησής τους, μιας και επιμηκύνει τη ζωή των προϊόντων και προλαμβάνει τη δημιουργία αποβλήτων. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να αναφέρουμε πως η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ, πέτυχε μέσα στο 2020 τα πρώτα αποτελέσματα στην προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση των ηλεκτρικών αποβλήτων. Για εκείνους που δεν το γνωρίζουν, η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ συνεργάζεται με δύο εξειδικευμένα κέντρα σε Αττική και τη Θεσσαλονίκη, στα οποία μεταφέρει μέρος των συσκευών που αφήνουμε στους κάδους ανακύκλωσης ή που αποσύρουν οι επιχειρήσεις και στη συνέχεια, οι συσκευές αυτές ελέγχονται και προετοιμάζονται για επαναχρησιμοποίηση, ενώ αν δεν κριθούν κατάλληλες για χρήση, μεταφέρονται για επεξεργασία.
Το σίγουρο είναι πως στην εποχή που η λέξη «βιωσιμότητα» αποτελεί το «κλειδί» για μία καλύτερη ποιότητα ζωής και ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας, δεν γίνεται να μην προσπαθούμε να κάνουμε την ανακύκλωση μέρος της ζωής μας, τόσο σε ό,τι αφορά στα καθημερινά μας απορρίμματα, όσο και στις ηλεκτρικές μας συσκευές. Ας ελπίσουμε να δούμε σύντομα και άλλους δημιουργικούς τρόπους επικοινωνίας, όπως αυτόν της Ανακύκλωσης Συσκευών και για άλλα περιβαλλοντικά θέματα. Διότι κάποιες φορές, αρκεί μία πρωτότυπη ιδέα, μία αναμμένη τηλεόραση μέσα σε έναν κάδο απορριμμάτων ή ένα ψηφιακό παιχνίδι, για να δώσει σε κάποιον την ώθηση να κάνει μία καλή πράξη για τον πλανήτη, «για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους».