Ηρακλής Φίλιος : Η ασθένεια της ψυχής

photo 15

H εκκλησία ως «σώμα Χριστού» και φανέρωση της χάριτος του Τριαδικού Θεού είναι ξένη προς κάθε αλλοίωση της όντως φύσεως. Δηλαδή δεν μπορεί να είναι ασθενής η φύση της, ούτε κακή, ούτε να πάσχει. Για να γίνει κατανοητή η σημερινή προσέγγιση, να σημειωθεί πως εκείνο που πάσχει είναι ο άνθρωπος.

Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί πλέον να αποποιηθεί τη δύναμη της αμαρτίας με τις δικές του αδύναμες χωμάτινες δυνάμεις. Δυνάμεις φθοράς και πτώσης. Με μία σημαντική επισήμανση. Ο άνθρωπος σαν μία ασθενής πλέον φύση που βέβαια εκ συνειδήσεως και φύσεως έχει την ροπή προς την αρχική εικόνα της δημιουργίας, με τη δική του ελευθερία αλλά και κίνηση προς την Α ή την Β επιλογή, διαμορφώνει και την κάθε φορά ιδιαίτερη πνευματική του κατάσταση. Μία κατάσταση που περιγράφει τον άνθρωπο, αλλά ποτέ δεν τον καταδικάζει. Αλλά και πάλι σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, κάθε χρονική στιγμή που δεν είναι δεδομένη αλλά σε ερεθίζει να την κυνηγήσεις, η φύση του διαρκώς μεταβάλλεται. Ελευθερία, κίνηση, τρεπτότητα των πολυσήμαντων κοινωνικών εκφάνσεων και των ψυχοσωματικών μεταβολών. Έτσι λοιπόν «η φύση του ανθρώπου δεν είναι ομοιογενής για όλους τους ανθρώπους και σε όλους τους καιρούς» όπως θα μας πει ο Antonio Gramsci.

Αν και ο άνθρωπος όταν δημιουργήθηκε είχε την ελευθερία να επιλέξει με δική του θέληση την αναφορά ή μη της εικόνας του στο αρχέτυπο και να κινείται αντίστοιχα προς την τελειωτική δημιουργία ή τον εκμηδενισμό του, παρόλα αυτά συνηθίζει ο ίδιος να έχει εγωιστικά κίνητρα στη ζωή του. Από την γέννηση του ρέπει προς τη φθορά όπως σημειώνει ο άγιος Μάξιμος Ομολογητής. Κάνει τον εαυτό του θεό, επικρατώντας έτσι η φιλαυτία κατά τον ίδιο ιερό Πατέρα. Πρόκειται δηλαδή για μία αναφορά της ελευθερίας του ανθρώπου στον ίδιο του τον εαυτό. Δηλαδή μία αυτοαναφορά. Και η τάση αυτής της ύπαρξης του θείου χαρίσματος στην οριοθέτηση ενός έως και εωσφορικού εγκλωβισμού του προσώπου στην χαοτική εικόνα της δικαίωσης μου ως «θεό του εαυτού μου», αποτελεί τάση με αυξητικές δυνάμεις. Με τον Μάξιμο Ομολογητή, θα συμφωνούσε μέχρι ενός σημείου πιστεύω και ο διανοητής της πολιτικής φιλοσοφίας ThomasHobbesμε αυτή την εγωιστική συμπεριφορά, σύμφωνα με τον οποίο το κύριο γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης είναι ο εγωισμός (selfishsystem).

Έτσι γίνεται λόγος για μία φύση που χαρακτηρίζεται από ηθική φυσιοκρατία και ο εγωισμός λειτουργεί ως αυτοάμυνα, αυτοσυντήρηση και αυτοδικαίωση, μέσα από την απομυθοποίηση ενός εαυτού που γνωρίζει να ασθενεί περισσότερο, αρέσκεται μάλιστα στη συνήθεια αυτή και επιμένει να κυριαρχεί στο πείσμα της θέλησης για αντι-αναφορά κι όχι οικείωση με το σώμα της αγιαστικής φύσεως της εκκλησίας.Όταν λέμε πως η ψυχή ασθενεί, εννοούμε ακριβώς αυτή την ασθένεια του ανθρώπου που προβληματίζει τον Μάξιμο Ομολογητή και απογοητεύει τον ThomasHobbes. Νοσεί η θέληση μου, η σκέψη μου, αφού η ελευθερία μου έχει ως αρχή και τέλος τις επιθυμίες του εαυτού μου. Σαν μία αρχή Α’ που δεν κινείται προς τη δημιουργία και τελείωση της αρχέτυπης εικόνας Α, αλλά εμμένει στην ανάλωση εντός ορίων της δημιουργώντας έτσι μία εικόνα Β.

Ασθένεια της ανθρώπινης φύσης είναι κάθε κατάσταση που δεν υπάρχει στην προσέγγιση του Θεού στην κοινωνία μαζί Του, στη γεύση της χάριτος του και στο βίωμα των ανατάσεων μέσα από τις συνεχόμενες και λογικές πτώσεις. Το άλογο στοιχείο δαιμονοποιεί το ζήτημα και το προσαρτά στην άρνηση. Ο ληστής, ο υβριστής, ο δολοφόνος, ο εγκληματίας, η πόρνη, ο μοιχός, η μοιχαλίδα, ο άθεος, ο άπιστος, ασθενεί. Είναι ένας άνθρωπος που ασθενεί, αλλά δεν καταδικάζεται. Νοσεί και πάσχει από πάθη που δεν θέλει ή και δεν μπορεί να ξεπεράσει. Ίσως να έμαθε να ενεργεί έτσι. Ίσως οι καταστάσεις να τον οδήγησαν να σκέφτεται και να πράττει έτσι. Ίσως οι συνθήκες που μεγάλωσε να διαμόρφωσαν και τον ανάλογο χαρακτήρα. Ίσως να είναι διαστροφικοί.

Τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται. Και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κρίνει γιατί ποτέ δεν γνωρίζει για ποιο λόγο κάνει κάποιος κάτι. Ποιες είναι οι συνθήκες που μεγάλωσε, ποια είναι η οικογενειακή ατμόσφαιρα στην οποία γαλουχήθηκε και πως οδηγείται στο να ενεργεί άλλοτε έτσι κι άλλοτε αλλιώς. Σημαντικό είναι να ζεις τη ζωή σου στην ηλικία σου. Γι’ αυτό και ο παιδαγωγός Decrolyέλεγε πως το παιδί έχει σωστή αγωγή στη ζωή του όταν ζει στην ηλικία του αυτά που είναι της ηλικίας του.

Όταν νοσεί η ψυχή του ανθρώπου και εν τέλει ο όλος άνθρωπος, δεν νοσεί το «σώμα της εκκλησίας», η άκτιστη χάρη, η αγιαστική ενέργεια, ο Τριαδικός Θεός, ο σαρκωθείς Λόγος, η θεία και πατερική διδασκαλία, η αγιοπνευματική φύση της εκκλησίας και η αγιαστική φύση των ιερών της μυστηρίων. Ο άνθρωπος νοσεί. Και νοσεί ακόμη και με μία ασθένεια αθεράπευτη. Μία αθεράπευτα άθεη ασθένεια. Την υποκρισία.

Υποκρισία δεν είναι να μην ορκίζεσαι στο ευαγγέλιο γιατί έτσι έμαθες να πιστεύεις. Υποκρισία δεν είναι να χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου ως «αθεράπευτα άθεο» (Γ. Βαρουφάκης). Υποκρισία δεν είναι να λες «εγείρω εναντίον του χριστιανισμού τη δριμύτερη κατηγορία που δέχτηκε ποτέ» (F. Nietzsche)- (για όσους επιπόλαια κατηγορούν τον μεγάλο φιλόσοφο ως άθεο, παραθέτω την άποψη του αείμνηστου καθηγητή φιλοσοφίας Λιαντίνη: «Ο Nietzsche είναι όπως τα μυστήρια της αρχαίας Ελλάδας. Κρατάνε σε απόσταση τους αμύητους. Και μυημένοι είναι όσοι έχουν την αίσθηση της τραγικότητας της ζωής») .

Υποκρισία δεν είναι να απιστείς και να συνάπτεις άλλες σχέσεις. Υποκρισία δεν είναι να ασκείς το επάγγελμα της πόρνης. Υποκρισία δεν είναι να λες «δεν νηστεύω» ακόμη κι όταν «θεωρείσαι» ή είσαι άνθρωπος που θρησκεύει και εκκλησιάζεται. Υποκρισία δεν είναι να συμπεριφέρεσαι άσχημα επειδή οι καταστάσεις που ζεις είναι άγνωστες και απλησίαστες στους αδιάφορους. Υποκρισία δεν είναι να μην εξομολογείσαι. Υποκρισία δεν είναι να μην «τρως Χριστό» και να «πίνεις Χριστό». Υποκρισία δεν είναι να ερίζεις με τον Χριστό, να αμφισβητείς το θέλημα Του, να Τον αρνείσαι όταν οι περιφερόμενοι πρωταγωνιστές της ζωής σου αγνοούν τα «πως», τα «γιατί», τα «πότε». Υποκρισία δεν είναι να αρνείσαι τη ζωή. Αυτό είναι αυτοκτονία.

Υποκρισία είναι όταν όλες οι παραπάνω καταστάσεις στα μάτια του κόσμου και χάριν της προσωπικότητας μας, κρύβονται για να μην στοχοποιηθούμε και τύχουμε μιας αρνητικής περιγραφής και συμπεριφοράς από τους άλλους. Και λέω περιγραφής διότι το δικαίωμα της κρίσης, ανήκει στον Θεό και σε κανέναν άλλον. Όταν λοιπόν οι παραπάνω πολεμούν αυτό που οι ίδιοι στην ουσία πράττουν, εν γνώσει τους και εν άγνοια των άλλων, όταν το προβάλλουν ως αμαρτία ενώ το επιδιώκουν, το βιώνουν και το αυξάνουν, όταν στα μάτια των άλλων κρύβουν αυτό που είναι και δείχνουν αυτό που δεν είναι, και μάλιστα όταν όλα αυτά μαζί εμπεριέχουν το προσωπείο της ευσέβειας και της ηθικής, δηλαδή τον ευσεβισμό και τον ηθικισμό.

Η υποκρισία έχει ως χώρο γέννησης το χώρο της εκκλησίας. Ανέκαθεν συναντάται στο χώρο αυτόαπό την εποχή των Φαρισαίων έως και σήμερα. Το λυπηρό είναι πως απλώνεται σαν πνευματικό καρκίνωμα σε ολοένα και περισσότερες ψυχές. Ιδίως όμως στις ψυχές ενός μέρους ανθρώπων που. Είναι λυπηρό να αναπτύσσεται μία υποκριτική στάση από ανθρώπους που άλλα πιστεύουν και άλλα πράττουν. Είναι τραγικό να γίνεσαι «θύμα» αυτής της υποκρισίας. Είναι τραγική ειρωνεία να υπάρχει υποκρισία στο ιερό. Η υποκρισία δεν είναι απλά μία αμαρτία, ένα πάθος, αλλά μία τραγική αθεράπευτη ασθένεια.

Ο π. Φιλόθεος Φάρος ένας ιερέας με σπουδές μεταξύ των άλλων και στην ποιμαντική ψυχολογία, με ειλικρίνεια και αυτοκριτική έχει πει για την υποκρισία σε συνέντευξη στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»: «Στις μέρες μας ο Θεός είναι νεκρός. Τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί… Ο Χριστός ήταν σαφής όταν είπε πως δεν ήρθε να κρίνει αλλά να σώσει τον κόσμο. Μην κρίνετε ίνα μην κριθείτε. Αντιθέτως, καταδικάζει ξεκάθαρα συγκεκριμένες συμπεριφορές όπως την υποκρισία…Οι δικές μας αμαρτίες είναι εκείνες που κυρίως καταδίκασε ο Ιησούς Χριστός. Πώς να το κάνουμε• δεν μίλησε για τις προγαμιαίες σχέσεις, αλλά είπε ξεκάθαρα πως δεν γίνεται να υπηρετεί κάποιος δύο Κυρίους, τον Θεό και τον Μαμωνά.

Είπε επίσης πως όποιος έχει δύο χιτώνες να δίνει τον ένα…Πιστεύω ότι οι αυστηρότεροι από εμάς τους κληρικούς στα θέματα της σεξουαλικής ηθικής είναι είτε πιο νευρωτικοί σε σχέση με τον ερωτισμό είτε κρύβουν τα περισσότερα και θέλουν να έχουν ένα άλλοθι. Εμφανίζονται δηλαδή αυστηροί για να μην επιτρέψουν στον απλό άνθρωπο να σκεφθεί πως αυτοί μπορεί να έχουν μια έντονη προσωπική ζωή, σχετική με αυτό που εξίσου έντονα καταδικάζουν. Αναμφισβήτητα, πάντως, όταν κάποιος ελέγχει τον ανθρώπινο ερωτισμό έχει στα χέρια του αλυσοδεμένους τους ανθρώπους…Οι περισσότεροι δεσποτάδες και παπάδες είναι ποιμαντικά ανύπαρκτοι και δεν έχουν σταθεί ποτέ στο πλευρό ενός ανθρώπου που έχει ανάγκη. Όχι να του δώσουμε ρετσέτες, αλλά απλά να σταθούμε πλάι του. Γιατί πολλές φορές αυτό που χρειάζεται ο άνθρωπος που έχει μια δυσκολία δεν είναι να του δώσουμε μια λύση, αλλά να δει ότι νοιαζόμαστε γι’ αυτόν…Αυτήν τη στιγμή η ελληνική οικογένεια βρίσκεται σε τρομερή κρίση. Σήμερα, ένα τεράστιο ποσοστό νέων είναι παροπλισμένοι με ψυχικές διαταραχές• πολλές από τις οποίες οφείλονται σε κάποιους παπάδες που είναι λαύροι κατά των σαρκικών αμαρτημάτων.

Εμείς οι παπάδες οδηγούμε τα παιδιά στους ψυχιάτρους…Κοιτάξτε, εμείς οι κληρικοί στο μεγάλο μας ποσοστό εσωτερικά είμαστε τενεκέδες ξεγάνωτοι. Και προσπαθούμε να καλύψουμε την αίσθηση της εσωτερικής μας ανεπάρκειας. Γιατί πολλοί από εμάς, αν μας βγάλετε τα γένια και τα ράσα, δεν είμαστε τίποτα. Θα ήμασταν σκέτα μηδενικά. Όμως με αυτά τα συμπράγκαλα που φοράμε αποκτάμε κύρος, μπορούμε να καθορίζουμε τις ζωές των άλλων, κρέμονται οι άλλοι από το στόμα μας, αποκτάμε εξουσία. Και έτσι νομίζουμε ότι θα αυξήσουμε την αυτοεκτίμησή μας.

Κούνια που μας κούναγε. Δεν αφορά βέβαια τους πολλούς ότι δεν αυξάνουμε την αυτοεκτίμησή μας…Τα λόγια που λέμε, τα μεγάλα, τα επουράνια, τα πνευματικά όχι μόνο δεν ακτινοβολούν πίστη, αλλά φανερώνουν την αγωνία μας να καλύψουμε την έλλειψη της πίστεώς μας. Γιατί η πίστη δεν μεταδίδεται με μπλα μπλα, αλλά ακτινοβολεί. Δεν λες εγώ πιστεύω, αλλά ο τρόπος που ζεις δείχνει ότι πιστεύεις. Σήμερα ο τρόπος ζωής όλων μας δείχνει ότι δεν πιστεύουμε. Προσεγγίζουμε την πίστη σαν ένα καταναλωτικό αγαθό. Έχουμε από αυτό, από εκείνο, τα έχουμε όλα και λέμε άντε τώρα να εξασφαλίσουμε και ένα οικοπεδάκι στον παράδεισο».

Ένα μεγάλο μέρος χριστιανών και ανθρώπων που θρησκεύουν και πιστεύουν στον Θεό, έχει δυστυχώς μεγαλώσει και ζει με πολύ συντηρητισμό. Έναν συντηρητισμό που τυφλώνει, παγώνει καρδιά και «σκοτώνει» ψυχή. Μία μανία για τον τύπο, για το γράμμα του νόμου που αντί να απελευθερώσει ως ουσία ζωής τον άνθρωπο, τον εγκλωβίζει στη δυστυχία και στη μιζέρια μιας θεολογίας της γκρίνιας. Στην πραγματικότητα αρκετοί χριστιανοί είναι μίζεροι, νευρωτικοί, καμία σχέση δηλαδή με τη χαρά της χριστιανικής ζωής. Ζουν τη ζωή τους αδειάζοντας τη ζωή των άλλων τους οποίους σταυρώνουν χωρίς έλεος. Άδειες ζωές ανθρώπων που σκόρπισαν δυστυχία σε κάθε φυσική και υγιή έκφραση έννοιας, συνοχής, αγάπης κι έρωτα. Άνθρωποι που τρομοκρατούν τις ζωές των άλλων, αφού δεν θέλουν ή αδυνατούν στην καλύτερη περίπτωση να δώσουν νόημα στη δική τους ζωή. Άνθρωποι που κρίνουν χωρίς να θέλουν να κριθούν. Θεολογίες που πλάθουν οι ίδιοι με τη φαντασία τους. Ανθρώπινες ιδεολογίες που μιλούν για Θεό, χωρίς Θεό. Παθογένειες αιώνων σε συμπεριφορές ανθρώπων που υποτίθεται ότι θρησκεύουν και πιστεύουν. Άνθρωποι ανέραστοι. Οι κατεξοχήν ανέραστοι.

Μία προσεκτικότερη όμως μελέτη των θεμάτων και των γεγονότων, με πνεύμα ελευθερίας και κατανόησης του καθενός και καθετί διαφορετικού από τη δική μας ιδιοσυγκρασία, σίγουρα ωριμάζει τον άνθρωπο και ιδίως τον χριστιανό, ο οποίος παύει να βλέπει παντού εχθρούς, σκιές, αμαρτίες, αντίχριστους και φαντάσματα. Αλλά αντίθετα ως ελεύθερος άνθρωπος, ως ελεύθερο δημιούργημα (αλήθεια δεν υπάρχει ωραιότερο δώρο του Θεού από την ελευθερία), κλείνει τα αυτιά του στις άθεες διακηρύξεις και ζει με Χριστό, για τον Χριστό, ενδιαφερόμενος για την πνευματική εργασία στο εργαστήρι της ψυχής όπου με θεία νάματα ποτίζει την ολότητα της ύπαρξης με Θεό.

Αναφερόμενος λοιπόν ο π. Φιλόθεος σε ένα άλλο ζήτημα όπου τίθεται κι εκεί θέμα υποκρισίας, πιστεύω πως πολύ σωστά τοποθετείται αναδεικνύοντας τη διαφορετική φύση Πολιτείας και Εκκλησίας. Χαρακτηρίζει σωστή την απόφαση για το «σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης» αφού η Πολιτεία απευθύνεται σε πολίτες και όχι σε πιστούς. Χαρακτηρίζει «φαρισαίους» και «υποκριτές» ιεράρχες και κληρικούς που έσπευσαν να μιλήσουν για «πορνεία» και «κουσούρια», υποστηρίζοντας ότι όσοι εμφανίζονται αυστηροί στην πραγματικότητα αναζητούν «άλλοθι» για να αποπροσανατολίσουν από δικές τους «αμαρτωλές» πράξεις.
Ας δούμε τι αναφέρει ένας άλλος κληρικός της εκκλησίας για το ζήτημα της υποκρισίας. Θα χρησιμοποιήσω τις εύστοχες σημειώσεις του Μητροπολίτη Χαλκηδόνος κυρού Μελίτωνος που στο βιβλίο του «Λόγοι και Ομιλίαι» γράφει για την υποκρισία τα παρακάτω: «Αδελφοί μου, τίποτε δεν καυτηρίασε ο Κύριος τόσο πολύ, όσο την υποκρισία. Και ορθώς, εις αυτήν είδεν, ότι υπάρχει πάντοτε ο μεγαλύτερος παραπλανητικός κίνδυνος, δηλαδή το εωσφορικόν αγγελοφανές φως. Είναι πράγματι φοβερή η δύναμις της υποκρισίας. Τόσο γι’ αυτόν που τη ζή και την ασκεί, όσο και γι’ αυτούς που την υφίστανται. Και είναι επικίνδυνη ή υποκρισία, γιατί ανταποκρίνεται προς βαθύτατον ψυχολογικόν αίτημα του ανθρώπου. O άνθρωπος θέλει να φανή αυτός πού δεν είναι. Ακόμη και ενώπιον του εαυτού του και ενώπιον του θεού. Και έτσι ξεφεύγει από την αλήθεια και την απλότητα και φυσικά και από την μετάνοιαν και την σωτηρίαν».

Η υποκρισία είναι στάση ζωής. Είναι συνήθεια. Άρρωστη συνήθεια. Και όπως διαβάσαμε στο παραπάνω απόσπασμα, Ο Κύριος δεν καυτηρίασε τίποτε τόσο πολύ, όσο την υποκρισία. Την υποκρισία των Φαρισαίων, των Νομοδιδασκάλων, του Φαρισαίου στη γνωστή παραβολή του Τελώνη και Φαρισαίου. Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ νηστεύεις; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ προσεύχεσαι δύο και τρεις φορές τη μέρα. Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ κάνεις ελεημοσύνη και στις εφημερίδες επιδιώκεις να φαίνεται το όνομα σου; Και τι τον νοιάζει τον άλλον τι είπε ο Γέροντας και τι είπε ο άλλος ο Γέροντας και τι είπε ο παραπέρα Γέροντας;

Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ πας κάθε Κυριακή στην εκκλησία, αλλά και στις άλλες εορτές; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ έχεις πληθώρα πνευματικών παιδιών; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν δεν τρως λάδι Τετάρτη και Παρασκευή, αλλά βγάζεις το λάδι των άλλων; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν έχεις μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και κοινωνικό στην ενορία σου και πασχίζεις να το διαφημίσεις; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ σαν ιερέας βγάζεις κηρύγματα τις Κυριακές, αλλά στην ενορία σου μιλάς με τόσο θράσος και αναίδεια στους πιστούς; Και τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ δείχνεις στους πιστούς ότι είσαι ευσυνείδητος χριστιανός, αλλά όταν ως ιερέας κοινωνείς με Σώμα και Αίμα τους χριστιανούς τους φωνάζεις και τους μιλάς με απαράδεκτο και θρασύτατο τρόπο; Τι τον νοιάζει τον άλλον αν εσύ φέρεσαι σωστά στον κοινωνικό περίγυρο και στους άλλους, τη στιγμή που έχεις σταυρώσει εκείνον που σε ευεργέτησε και σε ανέδειξε;

Έχω την ισχυρή πεποίθηση πως η αμαρτία είναι ευλογία. Πώς οι δρόμοι του γκρεμού, το σώμα και η ψυχή του αίματος, τα δάκρυα των σιωπών, οι κατηφόρες της αυτοκαταστροφής, αναδύουν ευλογία. Αλλά εδώ υπάρχει ένα μυστικό. Ο «τακτοποιημένος» και αναίσθητος χριστιανός δεν γνωρίζει τι σημαίνει αυτό για τη ζωή του. Πόσο μάλλον ένας ιερέας που δεν μπορεί να κατευθύνει τους άλλους στο δρόμο προς το Γολγοθά.

Γιατί όμως δεν μπορεί; Δεν είναι θέμα πείρας. Δεν είναι θέμα ηλικίας. Είναι θέμα εμπειρίας. Μάλλον εμπειριών. Και οι πνευματικές κατολισθήσεις στον ανθρώπινο βίο, ενεργοποιούν την άμεση προστασία της ψυχής από κάθε τι ξένο που θέλει μόνο να την απομακρύνει από τη ζωή της εκκλησίας, τη ζωή του Χριστού. Είναι τεράστιο το όφελος της συνεχούς ρήξης με τον εωσφόρο που αν και δυστυχώς αρκετοί πιστεύουν στην ανυπαρξία του, εκείνος δεν σταματά δευτερόλεπτο να χτυπά τον άνθρωπο. Τον κάνει έρημο, μόνο, αποξενωμένο από τη γνώση του εαυτού του, την επίγνωση της σχέσης κοινωνίας με τον Θεό και τους συνανθρώπους του και εν τέλει αφού τον απογυμνώσει πνευματικά και ηθικά τον εγκαταλείπει να ζήσει μόνος. Και φυσικά υπενθυμίζοντας του πως δεν υπάρχει για εκείνον σωτηρία. Και πρώτος υποκριτής είναι ο εωσφόρος. Και ιδίως για όσους δεν πιστεύουν ότι υφίσταται. Τότε το έργο της ανομίας είναι πιο άνετο για εκείνον.

Δεν υπάρχει πιο ευχάριστη ομορφιά από το αν σου υπενθυμίζει ο Χριστός πως η σωτηρία είναι διαρκής αγώνας. Δεν σταματάει σε δεδομένη χρονική στιγμή, δεν υπάρχει για δεδομένο και απόλυτο χώρο. Δεν εγκλωβίζεται, δεν ξεγελιέται, δεν αναλώνεται. Η σωτηρία της ψυχής είναι μία πάλη μέχρι να συνεχίσουμε στη χώρα της αληθινής και ποθητής ζωής. Αλήθεια είναι πως ο Θεός εργάζεται για τη σωτηρία των ανθρώπων. Αλήθεια είναι πως κάθε ασθένεια έχει ίαση. Κάθε πνευματικό καρκίνωμα έχει το δικό του πνευματικό φάρμακο. Κάθε παρεκτροπή έχει το δικό της σωτήριο δρόμο. Κάθε λάθος τη διόρθωση του. Κάθε απομάκρυνση από τον Θεό, τη δική της επιστροφή.

Όμως η υποκρισία είναι θάνατος. Είναι αυτοκτονία. Ψυχονευρωτική εμμονή στην επιβίωση του αντι-εαυτού. Άρνηση του εαυτού που δεν θέλει Θεό. Άρνηση του άλλου. Άρνηση του Θεού. Άρνηση της ζωής.

Ηρακλής Αθ. Φίλιος
([email protected])

.