Ιωάννης Ξηρός: Δεν υπάρχει δωρεάν λαϊκισμός

Το σημείωμα αυτό αφιερώνεται στο -πράγματι αξιόλογο-13ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας που έλαβε χώρα από 29 Νοε. μέχρι 1 Δεκ. τρέχοντος στην Αθήνα και στο οποίο παρέστη και ο γράφων.
Ενα από τα θέματα του Συνεδρίου ήταν και το ερώτημα αν μπορεί να νικηθεί ο λα’ι’κισμός και μάλιστα σε μια χώρα όπως η Ελλάδα. Το ερώτημα- και οι σχετικές τοποθετήσεις των συνέδρων- ετέθη με δεδομένο οτι η νίκη της Ν.Δ. στις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 εθεωρήθη ως νίκη κατά του λα’ι’κισμού, ο οποίος μετά την στρατηγική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981 και την νίκη του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 ήταν στην αριστερή βεβαίως μορφή του η κυρίαρχη πολιτική αντίληψη στην χώρα. Το σημείωμα του γράφοντος αποτελεί μια ελάχιστη συνεισφορά στην προβληματική αυτή με όλον τον σεβασμό στις απόψεις και συμπεράσματα των κορυφαίων πολιτικών και επιστημονικών προσωπικοτήτων που έλαβαν τον λόγο.
Κατ’αρχήν απαιτείται μια ελάχιστη επεξήγηση του όρου λα’ι’κισμός. Ξεκαθαρίζω εξαρχής οτι ο όρος ΄΄λαός΄΄ στην ονομασία είναι παραπλανητικός και δεν έχει ουδεμία σχέση με την φιλολα’ι’κότητα ή την απλή αγάπη προς τον λαό, την οποία ο κάθε πατριώτης οφείλει να έχει. Ο λα’ι’κισμός ή μάλλον οι λαί’κιστές απευθύνονται στα κατώτερα αισθήματα των ανθρώπων, τα εκμεταλλεύονται προς ίδιον πολιτικό όφελος, ταυτίζονται επιφανειακά με κάθε λα’ι’κή ή και ατομική επιδίωξη αφαιρουμένης της ηθικής και της λογικής και στην πραγματικότητα μισούν τον λαό. Και γιατί αυτό; Διότι εάν στην πολιτική αφαιρέσουμε (είτε οι πολίτες, είτε οι πολιτικοί ) την ηθική και την λογική, τότε επικρατεί χάος και η καταστροφή είναι εξασφαλισμένη και αυτήν την πληρώνουν οι πλέον αδύναμοι, δηλαδή ο απλός λαός.
Σε όλες τις κοινωνίες υπάρχουν -και ευτυχώς- διαφορές οριζοντίως και καθέτως. Οντως, δεν είναι φυσικώς δυνατόν να έχουν άπαντες και στον ίδιο βαθμό τα ίδια φυσικά προσόντα ευφυ’ι’ας, μόρφωσης, δεξιοτήτων, εργατικότητος κτλ. Ωσαύτως, ο πλούτος και τα μέσα παραγωγής δεν γίνεται να είναι ισομερώς κατανεμημένα σε όλους σε κοινωνίες με καθεστώς ατομικής ιδιοκτησίας και ατομικής εργασίας. Η φύση είναι γεμάτη ανισότητες, το ίδιο και η κοινωνία. Και όμως η ανισότητα ήταν και θα είναι πάντοτε η ισχυρότερη κινητήριος δύναμη της κοινωνίας, η δίψα του καθενός να πάει μπροστά και να αλλάξει την κατάστασή του. Ναι, υπάρχουν πλούσιοι επειδή υπάρχουν φτωχοί, όμως σε μια κοινωνία χωρίς πλούσιους όλοι είναι φτωχοί, πράγμα κακό. Αυτές τις στοιχειώδεις αλήθειες που είναι η πραγματικότητα και η δύναμη της φύσεως οι λα’ι’κιστές δεν δέχονται και οι ανόητοι άνθρωποι απορρίπτουν. Ο φθόνος λοιπόν και το σύμπλεγμα κατωτερότητος απέναντι σε ευφυείς, μορφωμένους, ικανούς ή πλούσιους είναι η βάση του λα’ι’κισμού και το όπλο των λα’ι’κιστών. Δηλαδή ό’τι ωθεί τις κοινωνίες μπροστά ονομάζεται εχθρός του λαού, δυσφημείται και καταπολεμείται, βασιζόμενοι πάντα σε ό’τι κατώτερο έχει η ανθρώπινη φύση, τον φθόνο. Ο λα’ι’κισμός χωρίζει την κοινωνία σε κατηγορίες και στρωματώσεις όχι με την στέρεα και αναλλοίωτη(τονίζω το ΄΄αναλλοίωτη΄΄) λογική της φύσης των πραγμάτων, αλλά με όρους συγκρουσιακούς. Δημιουργεί διχασμό και ένταση και όταν καταφέρει να πάρει την εξουσία επιδιώκει να θέσει υπό τον έλεγχό του τρία πράγματα. Τους θεσμούς, τα μέσα ενημέρωσης και την δικαστική εξουσία. Με άλλα λόγια, το επόμενο στάδιο του λα’ι’κισμού είναι η τυραννία. Ετσι όμως αποτυγχάνουν τα έθνη και τα κράτη.
Μετά από αυτά, τίθεται το ερώτημα, μπορεί να ηττηθεί οριστικά ο λαϊκισμός στην Ελλάδα;  Η απάντηση είναι δύσκολη, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψιν μας τις ιστορικές καταβολές μας. Ο Αριστοτέλης και ο Πλάτων μας διδάσκουν στα έργα τους οτι όσο δυνατή είναι η φυσική τάξη για δημιουργία ανισοτήτων, τόσο δυνατή είναι η επίσης φυσική ροπή των ανθρώπων για αντίδραση σ’αυτό. Η συγκρουσιακή συνύπαρξη πλουσίων και φτωχών σε μικρού μεγέθους κράτη, όπως οι αρχαίες πόλεις-κράτη ήταν εκρηκτική. Γιατί νομίζετε έγινε ο δεύτερος ελληνικός αποικισμός στην Μεσόγειο; Πλήθη φτωχών, πολιτικών αντιπάλων των αρχουσών τάξεων έπαιρναν τον δρόμο της φυγής προς τα ξένα είτε εθελοντικά, είτε-το συνηθέστερο- αναγκαζόμενοι από τους άρχοντες της μητρόπολης να φύγουν. Η Ρώμη κατεύνασε τα πάθη, πλην όμως και στο Βυζάντιο είχαμε κρούσματα εκρηκτικού λα’ι’κισμού. Η εξέγερση των Ζηλωτών της Θεσσαλονίκης  κατέσφαξε τους άρχοντες και τους πλούσιους τον 14ο αιώνα. Το 1204 στην Κωνσταντινούπολη τις χειρότερες λεηλασίες και σκοτωμούς δεν τις έκαναν οι Φράγγοι, τις έκαναν οι φτωχοί των προαστείων της Πόλης, το γνωρίζετε αυτό; Το γράφει κανένα βιβλίο; Ακόμη και οι Εμφύλιοι του 1821 για λα’ι’κιστικούς λόγους έγιναν, οι λα’ι’κοί Καπεταναίοι εναντίον των φίνων Φαναριωτών και να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε την κομμουνιστική ανταρσία του 1943-49. Ο λα’ι’κισμός του 1981 οδήγησε την Ελλάδα στην χρεωκοπία σε συνθήκες ειρήνης και κόντεψε να την καταστρέψει τελείως το 2015. Δεν υπάρχει λα’ι’κισμός δωρεάν και αζημίως, κυρίες και κύριοι. Εχει και είχε  ιστορικά πάντα τεράστιο κόστος.
Προσωπικά, δυσκολεύομαι να απαντήσω στο ερώτημα εάν ο λα’ι’κισμός ηττήθη οριστικά σε μια χώρα με τέτοιο ιστορικό παρελθόν όπως η Ελλάδα επειδή η Νέα Δημοκρατία κέρδισε μια εκλογή. Δυσκολεύομαι να διακρίνω αν αυτή η νίκη είναι όντως στρατηγική και ο ελληνικός λαός πράγματι ήρθε στα συγκαλά του ή αυτή η νίκη οφείλεται σε ένα φωτεινό διάλειμμα. Σε κάθε περίπτωση όμως η μόνη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι αυτό που μας είπε στο Συνέδριο ο πρώην Πρόεδρος του Ευρ. Κοινοβουλίου κ. Αντόνιο Ταγιάνι. Η καλύτερη απάντηση στον λα’ι’κισμό είναι οι καλές πολιτικές, η ορθή νομοθέτηση και η ξεκάθαρη ιδεολογία ( κάτι που η Ν.Δ. είχε χάσει κατά την περίοδο του ΠΑΣΟΚ). Αυτό αυξάνει και την ευθύνη της τώρα.
Ιωάννης Ξηρός
Ταξ|χος ε.α.