Κρίση, κρίση, παντού κρίση. Και όμως η κρίση έχει τα καλά της! Συνήθως βλέπουμε τη μια όψη του νομίσματος! Τη φορά αυτή λοιπόν είπα να πρωτοτυπήσω και να δω τα πράγματα με άλλη ματιά, ίσως πιο θετική, ίσως πιο ελπιδοφόρα. Ουδέν κακό αμιγές καλού έλεγαν οι αρχαίοι και είχαν απόλυτο δίκαιο. Τώρα θα μου πείτε ποια είναι τα καλά και γιατί δεν τα βλέπουμε; Δεν τα βλέπουμε γιατί ακόμα είμαστε σε διαδικασία προσαρμογής με τα νέα δεδομένα.
Πρώτα από όλα λοιπόν επιχειρείται μια εξυγίανση σε όλους τους τομείς από τα κοινωνικά παράσιτα που εκκολάπτουν συνθήκες διαφθοράς τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. H συνεχής αποκάλυψη με μορφή χιονοστιβάδας θα έλεγα, καθώς και η έμπρακτη καταδίκη οικονομικών ατασθαλιών δίνει αίσθημα δικαίωσης στην κοινή γνώμη που αδημονεί να δει ποιος θα είναι ο επόμενος! Σύμφωνα με στοιχεία Εθνικής έρευνας για τη διαφθορά στην Ελλάδα που διενήργησε για έκτη συνεχή χρονιά η «Διεθνής Διαφάνεια – Ελλάς το εκτιμώμενο συνολικό μέγεθος διαφθοράς για το 2012 μειώθηκε συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Εντάξει λοιπόν τα ποσά της διαφθοράς μειώθηκαν, μειώθηκε όμως η ίδια η διαφθορά; Συγκαταλέγεται στην έρευνα αυτή η πολιτική, ή οι πολιτικοί και η τοπική αυτοδιοίκηση; Γιατί καθημερινά άλλα βλέπουμε!
Επίσης μέσα στη γενικότερη ανασφάλεια ευνοούνται νέες μορφές συνεργασίας και κοινωνικοί συνεταιρισμοί. Τα άτομα κατανοούν ότι μόνος ο καθένας δε μπορεί να τα βγάλει πέρα με την αβεβαιότητα της επόμενης μέρας. Αναλαμβάνει λοιπόν ένα επιχειρηματικό ρίσκο από κοινού. Με τον τρόπο αυτό προσδοκά υψηλότερα κέρδη με το χαμηλότερο δυνατό προσωπικό κόστος. Καλλιεργείται με αυτό τον τρόπο της σύμπτυξης, της συνοχής, μιας κοινωνίας αλυσίδας, όπου όσο πιο πολλοί κρίκοι και γερά δεμένοι τόσο ισχυρή είναι η αλυσίδα.
Καινούριες ανάγκες της κοινωνίας προκύπτουν. Όλοι ψάχνουν να βρούνε το οικονομικότερο, το αποδοτικότερο, ίσως και το τελείως ανέξοδο. Αυτό είναι πολύ καλό για τις ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα. Ως τώρα είχαμε συνδυάσει την ευτυχία με την πληθώρα υλικών αγαθών, όσο πιο πολλά έχουμε τόσο πιο καλά ζούμε! Και όμως αυτή η απληστία μας είναι και η αιτία αποξένωσης! Εκείνη η παιδική φίλη ή εκείνη η συμφοιτήτρια που διστακτικά την θυμηθήκαμε φέτος στη γιορτή της και της τηλεφωνήσαμε, που μετά από λίγο διάστημα την επισκεφτήκαμε και μας φιλοξένησε σίγουρα δεν μας χάλασε! Αντιθέτως μάλιστα μας έκανε να αναρωτηθούμε, γιατί τόσο καιρό είχαμε χαθεί.
Η κρίση απλοποιεί κατά πολύ τη ζωή. Οι δύσκολοι και αναποφάσιστοι ήδη νιώθουν καλύτερα! Και ο λόγος; Μα δεν έχουν πλέον και πολλές επιλογές. Η κρίση μας έκανε ίσως για πρώτη φορά την καλομαθημένη σε εισαγωγικά γενιά μου να βάλουμε σε ιεράρχηση τις ανάγκες μας! Μάθαμε τα ξεχωρίζουμε τις πραγματικές από τις επίπλαστες ανάγκες μας. Ανάγκες που μας είχε δημιουργήσει η νοοτροπία των γονιών που εκείνοι πέρασαν δύσκολα να μας τα προσφέρουν όλα, ανάγκες που μας δημιούργησε η μόδα και η δύναμη της εικόνας και γενικότερα τα ΜΜΕ.
Διαχωρίζοντας τις ανάγκες σε πραγματικές και μη , μάθαμε τι ζητάμε , γνωρίσαμε καλύτερα τον εαυτό μας, γνωρίσαμε τους πραγματικούς μας φίλους που μας θέλουν για αυτό που είμαστε και όχι για εκείνο που είχαμε. Η οριοθέτηση των ανθρωπίνων σχέσεων αν μη τι άλλο ευνοεί την ευρυθμία και την κοινωνική συνοχή. Η κρίση ένωσε τα δομικά στοιχεία του κοινωνικού ιστού. Όλοι κατανοούν την ανασφάλεια και το φόβο για το αύριο. Ο φόβος λοιπόν πολλές φορές ενώνει τους ανθρώπους. Θα μου κάποιος ότι με την κρίση τόσος κόσμος θα χάσει τη δουλειά του, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Και εγώ μιλάω για τα καλά της κρίσης; Σίγουρα η ανεργία είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί στον καθένα μας. Μα και πριν υπήρχε ανεργία επικαλυπτόμενη από προγράμματα απασχόλησης. Εκείνοι που απασχολούνταν π.χ. σε σεμινάρια δεν φαινόταν να είναι άνεργοι και όμως ήταν στην ουσία.
Όσο για τη διαθεσιμότητα του μόνιμου προσωπικού είμαι αρνητική ως προς την ιδέα της απόλυσης ,διότι θα πλήξει τα νοικοκυριά, αλλά όχι ως προς την εφαρμογή της! Όλοι κατά καιρούς παραπονούμαστε ότι πάμε στις υπηρεσίες και ότι παρόλο που υπάρχουν πέντε άτομα για μία θέση κανένας δεν μας εξυπηρετεί, ότι αναμένουμε ώρες ατελείωτες σε ουρές, ίσως πάμε και την άλλη μέρα! Ότι μας ζητάνε δέκα χαρτιά για κάτι πολύ απλό. Ότι πρέπει να υπογράψουν τρία άτομα σε ένα χαρτί και να το σφραγίσουν άλλα δύο για να εγκριθεί – όλα περνάνε από αυστηρό έλεγχο δηλαδή, αυτός ο έλεγχος ο αυστηρός ευθύνεται για τα χάλια μας τώρα! Για ποιο λόγο λοιπόν να συντηρούμε και να επικροτούμε το τέρας της γραφειοκρατίας σε καιρούς μάλιστα που όλο γίνονται ηλεκτρονικά και από το σπίτι δεν καταλαβαίνω!
Κάποια πράγματα δε μας αρέσουν… η κρίση έφερε ανατροπές στον τρόπο της ζωής. Όμως όταν φτάνουμε σε οριακές καταστάσεις γίνεται το μεγάλο μπάμ! Ζούσαμε τόσο καιρό σε εκκωφαντική σιωπή. Πολλά δε μας άρεσαν τίποτα δεν αλλάζαμε όμως , βολευόμασταν όλοι στα γρανάζια του παρασιτικού κοινωνικού μηχανισμού. Τα λαδώναμε να κινηθούν… κινούνταν όσο υπήρχε λάδι. Τώρα όμως τελείωσε… βλέπαμε από καιρό ότι κάτι δεν πήγαινε καλά δεν μπήκαμε όμως καν στον κόπο να αναρωτηθούμε τι φταίει!
Τώρα έντρομοι φοβόμαστε για το αύριο. Τίποτα όμως από αυτά που αντικρίζουμε καθημερινά δεν είναι αποτέλεσμα του τώρα. Όλα είναι απομεινάδια του χτες. Τι μας απέμεινε λοιπόν τώρα να ελπίζουμε, τώρα που πεθαίνουμε , μας απέμεινε να δούμε την κρίση με άλλο μάτι, κάτω από άλλο πρίσμα. Να εστιάσουμε σε ότι θετικό μπορεί να ξεπηδήσει μέσα από συντρίμμια των λάθος χειρισμών του παρελθόντος και να βοηθήσουμε όλοι να ξαναγεννηθεί η κοινωνία μας. Έπρεπε λοιπόν να πιάσουμε πάτο για να αναρριχηθούμε σιγά- σιγά , έπρεπε να πεθάνουμε για να ελπίσουμε να ξαναγεννηθούμε .
Πολύ σωστά λοιπόν ο Ν. Καζαντζάκης είχε πει το εξής: «Ε κακομοίρη άνθρωπε», είπε δυνατά, «μπορείς να μετακινήσεις βουνά, να κάμεις θάματα, κι εσύ να βουλιάζεις στην κοπριά, στην τεμπελιά και στην απιστία! Θεό έχεις μέσα σου, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις – το μαθαίνεις μονάχα την ώρα που πεθαίνεις, μα ‘ναι πολύ αργά. Ας ανασκουμπωθούμε εμείς που το ξέρουμε, ας σύρουμε μπορεί να μας ακούσουν!»
ΧΑΡΜΠΕΑ ΙΩΑΝΝΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ/ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΟΣ
.