Της Θέκλας Παρασκευούδη,
Πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Περιβάλλοντος-ΕΟΠ
Ποιος δεν πιστεύει πως το νερό είναι άφθονο και ανεξάντλητο; Δυστυχώς όμως, ζούμε σε μια πλάνη. Οι βασικές ιδιαιτερότητες του νερού είναι άλλες, είναι μοναδικό και αναντικατάστατο. Ένα φυσικό αγαθό που αποτελεί κύρια προϋπόθεση της ανθρώπινης ύπαρξης αλλά και συνολικά της ζωής στο πλανήτη. Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να αντικαταστήσει ή να συνεισφέρει στην ανάπτυξη του.
Η ύπαρξη νερού δεν ταυτίζεται με την δυνατότητα χρήσης του. Στην πραγματικότητα το νερό χαρακτηρίζεται ως ένας περιορισμένος φυσικός πόρος, καθώς βάσει έρευνας μόνο το 2,5% του συνόλου των παγκόσμιων αποθεμάτων είναι γλυκό. Δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση το γεγονός πως το περισσότερο είναι εγκλωβισμένο σε παγετώνες και στο υπέδαφος.
Το νερό που πραγματικά είναι διαθέσιμο είναι μόλις το 1%! Είναι σοκαριστικό, καθώς κανείς μας ουσιαστικά δεν έχει εντάξει στην καθημερινότητα του την ορθή διαχείριση των υδάτων. Αυτό αφορά τόσο την οικιακή χρήση όσο και την επαγγελματική. Γεγονός, που συμβαίνει μόνο στις ανεπτυγμένες χώρες, αφού η λειψυδρία και τα μολυσμένα ύδατα σε υποανάπτυκτες χώρες υπερτερούν.
Ακόμη και η Μεσόγειος σε αρκετές περιοχές της βιώνει την έλλειψη νερού. Το επόμενο βήμα είναι η ξηρασία με εμφανή σημάδια, με ρυθμό έντασης και συχνότητας ολοένα και περισσότερο. Σύμφωνα με στοιχεία της WWF, οι ετήσιες οικονομικές απώλειες λόγω ξηρασίας φτάνουν τα 5,3 δις € ενώ το 2003 λόγω μεγάλης ξηρασίας στη δυτική Ευρώπη οι οικονομικές απώλειες έφτασαν τα 7,5 δις €.
Με μετρήσιμους όρους οι οργανισμοί που ασχολούνται με την καταπολέμηση του φαινόμενου της λειψυδρίας δεν έχουν σαν στόχο να τρομοκρατήσουν του πολίτες ή με έμμεσο εκβιασμό να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα.
Όταν 1 στους 6 ανθρώπους (1,1 δις) δεν έχει πρόσβαση σε νερό, είναι αποκαρδιωτικό. Η σωστή κατανομή του νερού και της πρόσβασης σε αυτό είναι απαραίτητο βήμα. Η δύσκολη κατάσταση διογκώνεται όταν ένας στους τρεις (2,4 δις) ζουν χωρίς τις βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής και πάνω από 4000 παιδιά πεθαίνουν την ημέρα από νοσήματα που προκληθήκανε από το μολυσμένο νερό της περιοχής τους.
Η κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων και η ανεπάρκεια αξιολόγησης των ουσιαστικών αναγκών οφείλονται στην διαιώνιση του προβλήματος. Για αυτό το λόγο κρίνεται απαραίτητο βήμα η διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Λύσεις υπάρχουν για την αξιοποίηση του νερού. Ο εκσυγχρονισμός των δικτύων άρδευσης, η επιλογή των βέλτιστων μεθόδων άρδευσης ανά καλλιέργεια και μέτρα για την ορθολογική διαχείριση του νερού ειδικά σε περιοχές με έντονη αγροτική καλλιέργεια που είναι ο τομέας της μεγαλύτερης σπατάλης.
Ακόμη και η εξοικονόμηση ενέργειας στην οικιακή χρήση μπορεί να συμβάλλει, ή στα νησιά την περίοδο του καλοκαιρού. Μόνο το 2006, στα νησιά των Δωδεκανήσων χρειάστηκε να μεταφερθούν 655.311 κυβικά νερού.
Ελπιδοφόρο μήνυμα δίνουν οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί και οι επιχειρήσεις στα πλαίσια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Η προσπάθεια μόνο δεν αρκεί, συντονισμένες προσπάθειες απαιτούνται. Το νερό είναι πηγή ζωής και αποτελεί κληρονομιά όχι μόνο για την δική μας γενιά αλλά και για τις επόμενες. Ας το προστατέψουμε.