Σε όλες τις πρωτεύουσες των νομών αλλά και σε άλλες μικρότερες πόλεις έγιναν πολυπληθείς συγκεντρώσεις, που η χώρα μας είχε πάρα πολλά χρόνια να δει. Θα πρέπει να είναι η πρώτη φορά, νομίζω, που στη χώρα μας έγιναν, ταυτόχρονα, τόσο μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις.
Το μήνυμα όλων των πολιτών σαφές: Να υπάρξει άπλετο φως στο τραγικό συμβάν στα Τέμπη. Στο έγκλημα, κατά κοινή πεποίθηση, των Τεμπών έως ότου χαρακτηριστεί έτσι και επίσημα από τη δικαιοσύνη. Γιατί, όπως έχω αναφέρει και παλαιότερα το διακύβευμα σε όλη την υπόθεση είναι ο χαρακτηρισμός του τραγικού συμβάντος ως έγκλημα από τη δικαιοσύνη (όχι γιατί θέλουν να «βγάλουν» χρήματα οι οικογένειες και οι δικηγόροι όπως πολύ προσβλητικά και άκομψα ανέφερε κάποιο κυβερνητικό στέλεχος, αλλά για να υπάρξουν οι αντίστοιχες ποινές. [Αν πράγματι ήταν μόνο χρηματικό το διακύβευμα, νομίζω ότι δεν προέβαινε σε αυτές τις απόψεις/σκέψεις).
Στην κοινή αλλά και στη συλλογική συνείδηση το τραγικό συμβάν στα Τέμπη αποτελεί εγκληματική πράξη. Σε τυπικό επίπεδο, όμως, για να χαρακτηριστεί ως έγκλημα θα πρέπει να υπάρξουν όλα εκείνα τα αποδεικτικά στοιχεία -σε τυπικό που θα στοιχειοθετήσουν αυτόν τον χαρακτηρισμό. Ο αγώνας δύσκολος, γιατί σύμφωνα με την κριτική εγκληματολογία η λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης είναι προς όφελος των κυρίαρχων κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται ή ελέγχουν την εξουσία.
Είναι γεγονός, ότι πολλά στοιχεία που θα στοιχειοθετούσαν τον εγκληματικό χαρακτήρα της πράξης «χάθηκαν», και όπως όλοι πιστεύουν, σκόπιμα. Κανένας δεν λογοδοτεί για το γεγονός αυτό. Πώς, δηλαδή, εξαφανίστηκαν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία;
Οι οικογένειες των θυμάτων βρίσκονται σε ένα διαρκή αγώνα για την εύρεση αποδεικτικών στοιχείων, που παρά τις συστηματικές ενέργειες αμέσως μετά το συμβάν, «κατάφεραν» «να διαφύγουν». Ήδη οι έρευνες έδειξαν ότι η τρομακτική ανάφλεξη που ακολούθησε μετά τη σύγκρουση των τρένων δεν οφείλονταν σε υλικά των αμαξοστοιχιών, αλλά σε υλικά που μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία. Μεταγενέστερες έρευνες ανάλυσης των ηχητικών ντοκουμέντων έδειξαν ότι συνάνθρωποί μας μετά τη σύγκρουση ήταν ζωντανοί και πέθαναν από τον καπνό της έκρηξης των [παράνομων;] εύφλεκτων υλικών που μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία. Αν βέβαια τα βίντεο με τη φόρτωση της αμαξοστοιχίας υπήρχε, τότε όλα θα ήταν πιο ξεκάθαρα, αλλά δεν υπάρχει. Όπως κι άλλα…
Οι οικογένειες των θυμάτων βρίσκονται σε έναν διαρκή [άνισο] αγώνα απόδειξης της ευθύνης όσων εμπλέκονται σε όλα αυτά.
Η κοινωνία μας, που γνωρίζει πολύ καλά -σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- περιστατικά διαφθοράς, είναι στο πλευρό των οικογενειών. Το απέδειξε για μια ακόμα φορά στις χθεσινές μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα αλλά και όπου υπάρχει ελληνισμός σε διάφορα μέρη του κόσμου. Η κοινωνία που στέκεται στο πλευρό των οικογενειών αποτελεί και τη μεγάλη δύναμή τους σε αυτόν τον άνισο αγώνα.
Συμπληρώνονται δύο χρόνια σε λίγο από τότε και δεν έχει αποδοθεί σχεδόν καμία ευθύνη, καμία τιμωρία.
Μέχρι τη δικαίωση, όλοι/ες πρέπει να είμαστε στο πλευρό των οικογενειών, για να δυναμώνουμε τον αγώνα τους. Το χρωστάμε στον εαυτό μας τον ίδιο ως κοινωνία.
Ακόμα ηχεί η κραυγή του Νίκου Πλακιά στο τέλος της περσινής συγκέντρωσης στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Καλαμπάκας φωνάζοντας τα ονόματα των παιδιών τους, μέχρι να δικαιωθούν οι ψυχές τους.
ΥΣ. Πολλά βίντεο και φωτογραφίες έδειξαν συγκινητικές στιγμές από τις συγκεντρώσεις, θα μείνω σε δύο: Στην κόρη του Νίκου Πλακιά, την Αναστασία που μίλησε στη συγκέντρωση στην Κέρκυρα με σπαραγμό ψυχής αλλά και οργή και δύναμη και στη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στο ακριτικό νησί της Τήλου, με τα παιδάκια να προπορεύονται στην πορεία κρατώντας πανό/πλακάτ με συνθήματα.
Θεόδωρος Θάνος, Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, δημότης Δήμου Μετεώρων