Επί δεκαετίες, οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η κλιματική αλλαγή είναι κάτι μακρινό. Τώρα ξέρουμε ότι έκαναν λάθος. Παραδείγματος χάρη, το εφετινό κύμα καύσωνα στην Ευρώπη έφθασε έως την Αρκτική, ανεβάζοντας τη θερμοκρασία στους 30 βαθμούς, ακόμη και στα πιο βορινά σημεία, λιώνοντας 40 δισ. τόνους πάγου από τη Γροιλανδία.
Αν ένας επιστήμονας έλεγε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ότι μέσα στα επόμενα 25 χρόνια, ένα και μόνο κύμα καύσωνα θα μπορούσε να ανεβάσει σε μετρήσιμο βαθμό τη στάθμη των ωκεανών, θα τον αποκαλούσαμε κινδυνολόγο. Αλλά τα χειρότερα σενάρια εκείνης της περιόδου σήμερα είναι η πραγματικότητα. Πρόσφατη έκθεση υποστήριξε ότι οι επιστήμονες «τείνουν να υποτιμούν τη σοβαρότητα των απειλών και την ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται», γιατί «θεωρούν ότι υπάρχει ανάγκη συναίνεσης». Αυτό είχε σοβαρότατες συνέπειες, μειώνοντας την αίσθηση του κατεπείγοντος και υποτιμώντας σε τεράστιο βαθμό το κόστος της προσαρμογής και το μέγεθος των προβλημάτων που προξενούνται από την άνοδο της θερμοκρασίας.
Στην πρώτη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), το 1990, ομάδα επιστημόνων από 195 χώρες είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτή θα συμβεί αργά, ότι το παγωμένο έδαφος της Αρκτικής, που περιέχει τεράστιες ποσότητες μεθανίου, δεν κινδύνευε να λιώσει και το παγοκάλυμμα της Ανταρκτικής ήταν σταθερό. Σήμερα γνωρίζουμε ότι όλες αυτές οι προβλέψεις ήταν παντελώς λανθασμένες. Αυτό μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν όσα ζοφερά προβλέπονται για το μέλλον είναι στην πραγματικότητα… υπερβολικά ήπια σε σχέση με αυτό που έρχεται. Μέχρι στιγμής, η υποτίμηση της κλιματικής αλλαγής έχει τεράστιο οικονομικό κόστος. Ο υπόγειος της Νέας Υόρκης δεν είχε πλημμυρίσει ποτέ στα πρώτα 108 χρόνια λειτουργίας του, αλλά με τον τυφώνα Σάντι, το 2012, οι ζημιές από τις πλημμύρες στο δίκτυο έφθασαν τα 5 δισ. δολάρια και πολλές επισκευές δεν έχουν γίνει ακόμη. Το 2017, ο τυφώνας «Χάρβεϊ» έδωσε στο Χιούστον και στη γύρω περιοχή ένα μάθημα ύψους 125 δισ. δολαρίων για το τι σημαίνει να υποτιμά κανείς τον πιθανό κίνδυνο πλημμύρας. Το IPCC φαίνεται ότι έχει πια συνειδητοποιήσει τη βαρύτητα της κλιματικής κρίσης. Στην περυσινή του έκθεση περιέγραψε πόσο δύσκολο είναι να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου και πόσο σοβαρές συνέπειες θα έχει ακόμη και αυτό το αισιόδοξο σενάριο.
To πιθανότερο, όπως κατέληξε άλλη έκθεση του ΟΗΕ, είναι ότι οδεύουμε σε άνοδο τουλάχιστον 3 βαθμών Κελσίου, με αδιανόητες συνέπειες για το περιβάλλον και την οικονομία. Δυστυχώς, αυτή η δόση πραγματικότητας γίνεται γνωστή 30 ολόκληρα χρόνια αφότου η κλιματική αλλαγή εισήλθε στη δημόσια συζήτηση. Η συνειδητοποίηση ότι το κλίμα μπορεί να αλλάξει σε διάστημα δεκαετιών ήταν ένα μεγάλο σοκ για τους επιστήμονες, που θεωρούσαν ότι τέτοιες αλλαγές συμβαίνουν μόνο σε ορίζοντα εκατονταετιών ή χιλιετιών.
kathimerini.gr