Την Παρασκευή, 31 Ιανουάριου 2025, είχαμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε στο σχολείο μας την καθηγήτρια του τμήματος Θεάτρου, της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Τατιάνα Λιάνη. Η κ. Λιάνη ανταποκρίθηκε πρόθυμα στην πρόσκληση της Διευθύντριας του σχολείου, κ. Τσιοτινού Αθανασίας, να έρθει στα Τρίκαλα και να μιλήσει με τους μαθητές μας για το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων. Η κ. Λιάνη παρουσίασε στους μαθητές της Β’ τάξης του σχολείου, στο κάθε τμήμα ξεχωριστά, ένα πρόγραμμα-project, που εκπόνησε μαζί με άλλους συναδέλφους της για το Ολοκαύτωμα. Η κ. Λιάνη επιδίωξε την εμπλοκή των μαθητών, δίνοντάς τους εναύσματα για συζήτηση και προβληματισμό. Η κ. Λιάνη ξεκίνησε τη δράση- βιωματικό εργαστήριο μοιράζοντας χαρτάκια στους μαθητές, ενθαρρύνοντάς τους να γράψουν αυθόρμητα την απάντησή τους στην ερώτηση “Τι είναι Εβραίος;”. Στη συνέχεια, οι ανώνυμες απαντήσεις “τοιχοκολλήθηκαν” και κατηγοριοποιήθηκαν. Η κ. Λιάνη επιδίωξε τη συμμετοχή των μαθητών, οι οποίοι κλήθηκαν να σχολιάσουν τις απαντήσεις των συμμαθητών τους, παρουσιάζοντας, συγχρόνως, και τη δική τους οπτική. Μέσα από τη συζήτηση και την προβολή ενός σύντομου power point με τον τίτλο “Η ιστορία των Ελλήνων Εβραίων σε πέντε λεπτά” η κ. Λιάνη προσπάθησε να εξηγήσει τη διαφορά του Εβραίου από τον Ισραηλινό, τόνισε τη συνεισφορά των Ελλήνων Εβραίων στη χώρα μας, οι οποίοι αισθάνονται Έλληνες και πολέμησαν για τη χώρα μας (στο Αλβανικό μέτωπο και στην Εθνική αντίσταση), κατέρριψε στερεότυπα που ήθελαν όλους τους Εβραίους πλούσιους, επισημαίνοντας ότι υπήρχαν πολλοί Εβραίοι εργάτες και φτωχοί. Επίσης, κατέρριψε και άλλα στερεότυπα όπως το γεγονός ότι όλοι οι Εβραίοι είναι τσιγκούνηδες. Επιπλέον, προσπάθησε να αποδείξει ότι ποτέ οι λαοί δεν φταίνε για τις ενέργειες των κυβερνήσεων τους, ούτε όλοι συμφωνούν με τις πράξεις των αρχηγών τους (π.χ. δεν συμφωνούν όλοι οι Ισραηλινοί με τις ενέργειες Νετανιάχου, όλοι οι Γερμανοί δεν ασπάζονταν τον Χίτλερ, ούτε όλοι οι Έλληνες ευθύνονται για το θάνατο του Λαμπράκη ή του Παναγούλη. Συνεπώς, ούτε όλοι οι Εβραίοι ευθύνονταν για το θάνατο του Χριστού, καταρρίπτοντας ακόμη ένα στερεότυπο). Μεταξύ άλλων η κ. Λιάνη επισήμανε την προσπάθεια “αφανισμού” της ιστορίας και της παρουσίας των Ελλήνων Εβραίων, αναφέροντας ως παραδείγματα το χτίσιμο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου πάνω στο Εβραϊκό νεκροταφείο Θεσσαλονίκης ή την αποσιώπηση του προτέρου ονόματος του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου, το οποίο λεγόταν Χιρς, γεγονός που η πλειοψηφία αγνοεί. Το εργαστήριο-συζήτηση έκλεισε με το χωρισμό των μαθητών σε ομάδες. Οι μαθητές απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικές με την ιστορία των Ελλήνων Εβραίων και η κ. Λιάνη πρόσφερε “γλυκά” δωράκια στις νικήτριες ομάδες κάθε τμήματος.
Ευχαριστούμε πολύ την κ. Λιάνη για την παρουσία της στο σχολείο μας. Είμαστε ευγνώμονες που αφιέρωσε λίγο από τον πολύτιμο χρόνο της στη σχολική μας μονάδα. Οι μαθητές μας έμαθαν με ευχάριστο και ενδιαφέρον τρόπο πράγματα που αγνοούσαν. Η κ. Λιάνη με μεταδοτικότητα, απλότητα και χιούμορ τους βοήθησε να ξεκαθαρίσουν έννοιες και ιστορικά γεγονότα που ήταν συγκεχυμένα στο μυαλό τους. Είμαστε πολύ τυχεροί που καταφέραμε να την έχουμε κοντά μας! Οι μαθητές μας έχουν, πλέον, έναν καινούριο φίλο στη Θεσσαλονίκη!
Επίσης, ευχαριστούμε πολύ τον πρόεδρο της Εβραϊκής Κοινότητας Τρικάλων, κ. Ιακώβ Βενουζίου, ο οποίος τίμησε το σχολείο μας με την παρουσία του. Ο κ. Βενουζίου είχε μια όμορφη συζήτηση με την κ. Λιάνη, ανταλλάσσοντας ιστορίες και αφηγήσεις για μέλη της εβραϊκής κοινότητας Τρικάλων και Θεσσαλονίκης.
Στο σημείο αυτό, θα θέλαμε να γράψουμε δυο λόγια για την προσκεκλημένη μας.
Η Τατιάνα Λιάνη είναι καθηγήτρια συγκριτικής δραματολογίας του τμήματος Θεάτρου του ΑΠΘ.
Είναι Διδάκτορας του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης με άριστα. Το 2004 ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό της Δίπλωμα στη Συγκριτική Γραμματολογία, Θεωρία της Λογοτεχνίας και Μεταφρασεολογία (διατμηματικό) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 1997 πήρε το Πτυχίο του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ
2002: Τριετής υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στον τομέα της Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας.
2001: Υποτροφία αριστείας από την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ.
2000: Υποτροφία του Ιδρύματος Κόκκαλη για την εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής της εργασίας στη Γερμανία.
2000: Ετήσια υποτροφία Socrates με προορισμό την Freie Universität Berlin, όπου παρακολούθησα μεταπτυχιακά σεμινάρια και εκπόνησα εργασίες.
1999: Υπότροφος ΕΠΕΑΕΚ για διετείς μεταπτυχιακές σπουδές στην Συγκριτική Γραμματολογία, Θεωρία της Λογοτεχνίας και Μεταφρασεολογία.
1990: Υπότροφος του British Council στο Trinity College του Cambridge για ένα μηνιαίο σεμινάριο στην ευρωπαϊκή ιστορία και λογοτεχνία.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
2010: Διδάσκουσα στο διατμηματικό μεταπτυχιακό «Μετάφραση και Διερμηνεία» του ΑΠΘ (εξωτερική συνεργάτης).
Από το 2007 και για πολλά χρόνια δούλεψε ως καθηγήτρια γερμανικής γλώσσας (ΠΕ 07) στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
2006-2007: Καθηγήτρια γερμανικής γλώσσας στα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
2006-2007: Καθηγήτρια ελληνικής γλώσσας σε αλλοδαπούς και παλιννοστούντες στο 7ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης.
2001-2002: Καθηγήτρια της ελληνικής ως δεύτερη/ξένη γλώσσα στη Γερμανική Σχολή Θεσσαλονίκης.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
- «Βιεννέζικο καλειδοσκόπιο: Η αυτοβιογραφία του Άρτουρ Σνίτσλερ» στο: Arthur Schnitzler, Νιότη στη Βιέννη, Printa, Αθήνα 2010, σ. 313-327.
- «Ο Γιόζεφ Ροτ και η ‘Μασσαλιώτιδα του συντηρητισμού’» στο: Joseph Roth, Το εμβατήριο Ραντέτσκυ, Ροές, Αθήνα 2009, σ. 493-512.
- «‘Zum Emigranten habe ich kein Talent’: Stefan Zweig’s exile in Britain» στο: Charmian Brinson (επ.), Immortal Austria? Austrians in Exile in Britain, Yearbook of the Research Centre for German and Austrian Exile Studies 8, Rodopi, Άμστερνταμ και Νέα Υόρκη 2007, σ. 33 – 47.
- «Μόνος στο άγνωστο: Τα πρώιμα διηγήματα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε» στο: Rainer Maria Rilke, Αυτός που σκότωσε τον δράκο και άλλα διηγήματα, Ροές, Αθήνα 2007, σ. 343-360.
- «Ρέκβιεμ για ένα όνειρο: Η αυτοβιογραφία του Στέφαν Τσβάιχ» στο: Stefan Zweig, Ο κόσμος του χθες, Printa, Αθήνα 2006, σ. 564-585.
- «Το αίνιγμα του Πύργου» στο: Franz Kafka, Ο πύργος, Ροές, Αθήνα 2005, σ. 431-435.
- «Επίμετρο» στο: Stefan Zweig, Εικοσιτέσσερις ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας, Ροές, Αθήνα 2004, σ. 131-140.
- «Επίμετρο» στο: Friedrich Christian Delius, Τα αχλάδια του Ρίμπεκ, Ροές, Αθήνα 2004, σ. 131-154.
- «Το σκουλήκι στο τριαντάφυλλο: Η Βιέννη την ‘εποχή της σιγουριάς’ και η πτώση της» και «Επίμετρο» στο: Stefan Zweig, Το γράμμα μιας άγνωστης, Ροές, Αθήνα 2003, σ. 7-17 και 101-103.
- «Πρόλογος» στο: Stefan Zweig, Τρεις θρύλοι κι ένα περιστέρι, Ροές, Αθήνα 2003, σ. 7-16.
- «Επίμετρο» στο: Stefan Zweig, Σύγχυση αισθημάτων, Ροές, Αθήνα 2003, σ. 163-169.
- «Επίμετρο» στο: Stefan Zweig, Συντριβή μιας καρδιάς, Ροές, Αθήνα 2003, σ. 81-85.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
- «Η απόδοση των τίτλων έργων της σύγχρονης νεοελληνικής πεζογραφίας: Μια συγκριτική παρουσίαση των μεταφράσεων στην αγγλική, γερμανική και ιταλική γλώσσα» (σε συνεργασία με την Θεοδώρα Βαλκάνου και την Ήβη Καζαντζή) στο: www.frl.auth.gr/sites/metafrasi, Θεσσαλονίκη 2009.
- «Η μεταφραστική τύχη του Στέφαν Τσβάιχ στην Ελλάδα» στο: http://my.enl.auth.gr/translation/PDF/Liani.pdf, Θεσσαλονίκη 2006.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ (επιλογή)
-Rainer Maria Rilke, Αυτός που σκότωσε τον δράκο και άλλα διηγήματα, Ροές, Αθήνα 2007
-Bertolt Brecht, Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, Θεσσαλονίκη 2007
-Stefan Zweig, Ο κόσμος του χθες, Printa, Αθήνα 2006
-Jenny Erpenbeck, Οι γάτες έχουν επτά ζωές, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2005
-Stefan Zweig, Το γράμμα μιας άγνωστης, Ροές, Αθήνα 2003
-Doris Dörrie, Ένα ταξίδι μακράς διάρκειας, Λιβάνης, Αθήνα 2001
-Jan Kourard, Το όνειρο του χαρτογράφου, Λιβάνης, Αθήνα 1997
-Μεταφράσεις λογοτεχνικών και θεωρητικών κειμένων από τη γερμανική γλώσσα για το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ (επιλογή)
Franz Kafka, Μικρά διηγήματα και πεζά, μετ. Αλεξάνδρα Ρασιδάκη, Ροές, Αθήνα 2006
Stefan Zweig, Εικοσιτέσσερις ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας, μετ. Δημήτρης Δημοκίδης, Ροές, Αθήνα 2005
Friedrich Christian Delius, Τα αχλάδια του Ρίμπεκ, μετ. Αλεξία Καλανταρίδου, Ροές, Αθήνα 2004
Rainer Maria Rilke, Οι τελευταίοι, μετ. Κατερίνα Τσολακίδου, Ροές, Αθήνα 2003
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
«Ο μύθος της παλιάς Βιέννης στον αυτοβιογραφικό λόγο», 8.3.2010, Θεσσαλονίκη, Colloquium Τμήματος Γερμανικής Φιλολογίας
«Οι μεταφράσεις των τίτλων της ελληνικής πεζογραφίας στην αγγλική, γερμανική και ιταλική γλώσσα: Μια συγκριτική επισκόπηση», 9.5.2009, Θεσσαλονίκη, 2ο Συνέδριο Ελλήνων Μεταφρασεολόγων, Αμφιθέατρο Κεντρικής Βιβλιοθήκης Α.Π.Θ. (σε συνεργασία με την Ήβη Καζαντζή και την Θεοδώρα Βαλκάνου)
«Η μεταφραστική τύχη του Stefan Zweig στην Ελλάδα», 2.11.2006, Θεσσαλονίκη, 1ο Συνέδριο Ελλήνων Μεταφρασεολόγων, Αμφιθέατρο Κεντρικής Βιβλιοθήκης Α.Π.Θ.
«Νo talent for being an émigré: Stefan Zweig’s exile in Britain», 15.9.2005, Λονδίνο, Συνέδριο ‘Austria in Exile’, Institute of Germanic Studies, University of London.
«Η πρόσληψη της γερμανόφωνης λογοτεχνίας στην Ελλάδα», 8.12.2003, Μόναχο, Σεμινάριο Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Ludwig-Maximilian-Universität München.
«Τα όρια της ψυχαγωγικής λογοτεχνίας: Το παράδειγμα του Stefan Zweig», 20.4.2004, Θεσσαλονίκη, Ημερίδα Νέων Επιστημόνων Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ..