ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Κάθε χρόνο, την 26η Σεπτεμβρίου, Ευρωπαϊκή Ημέρα των Γλωσσών , η Ευρώπη γιορτάζει τη γλωσσική της πολυμορφία με πλήθος δραστηριοτήτων που αναδεικνύουν τη γλωσσική διαφορετικότητα αλλά και τα οφέλη που παρέχει η δυνατότητα της επικοινωνίας σε περισσότερες από μία γλώσσες.
Την πρωτοβουλία για τη θεσμοθέτηση της Ευρωπαϊκής Ημέρας των Γλωσσών πήραν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης, σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών 2001, έχοντας ως βασικούς στόχους την ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τη σημασία της εκμάθησης γλωσσών, την ευρεία διάδοση όλων των γλωσσών καθώς και της αξίας τους και την ενθάρρυνση της διά βίου εκμάθησης γλωσσών.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης « η ικανότητα επικοινωνίας σε δύο ή περισσότερες γλώσσες, έστω και σε μέτριο επίπεδο, προσφέρει ευκαιρίες για ατομική κινητικότητα, απασχόληση, εκπαίδευση και πρόσβαση στις πληροφορίες. Η εκμάθηση γλωσσών επίσης συμβάλλει στην ανάπτυξη αισθημάτων αποδοχής και κατανόησης μεταξύ των ατόμων από διαφορετικά γλωσσικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα».
«Οι γλώσσες είναι σημαντικές για τους πολίτες», έχει αναφέρει ο κ. Leonard Orban, αρμόδιος Επίτροπος για θέματα πολυγλωσσίας. «Οι γλώσσες ανοίγουν πόρτες. Ανοίγουν νέους ορίζοντες προσωπικής και επαγγελματικής εξέλιξης των ατόμων, αλλά και νέους ορίζοντες για την οικονομική ανάπτυξη. Η πολυγλωσσία είναι ολοένα και περισσότερο απαραίτητη για την κοινωνία μας σε διάφορους τομείς. Καθώς οι ευρωπαίοι πολίτες μετακινούνται ολοένα και πιο πολύ, είναι σύνηθες να περνούν μέρος της ζωής τους μακριά από την πατρίδα τους. Η ικανότητά μας να κατανοούμε αλλά και να γινόμαστε κατανοητοί σε διαφορετικές γλώσσες δεν έχει σημασία μόνον για την καθημερινή μας ζωή και σε χώρους όπως νοσοκομεία, δικαστήρια, ταχυδρομεία, σουπερμάρκετ κ.λπ. σε άλλες χώρες, αλλά έχει επίσης σχέση με την άσκηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων που έχουμε ως Ευρωπαίοι, περιλαμβανομένων των σχέσεών μας με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.»
Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στον καθορισμό των ακόλουθων προτεραιοτήτων της γλωσσολογικής πολιτικής της Ευρώπης για την οποία επενδύονται πάνω από €30 εκατομμύρια το χρόνο μέσα από τα προγράμματα Socrates και Leonardo da Vinci, ξεκινώντας με το πρωτοποριακό πρόγραμμα Lingua το 1990 :
- Να δοθεί έμφαση στην αναγνώριση της μοναδικής αξίας που έχει κάθε γλώσσα ως μέσο έκφρασης αυτών που τη χρησιμοποιούν.
- Να προαχθεί η πλούσια γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία της Ευρώπης η οποία θα πρέπει να συντηρηθεί ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να προστατευθούν οι γλώσσες των μειονοτήτων. (Εκτιμάται ότι στην Ευρώπη ομιλούνται συνολικά 225 ιθαγενείς γλώσσες και διάλεκτοι, οι περισσότερες ινδοευρωπαϊκής καταγωγής που αποτελούν περίπου το 3% των γλωσσών του κόσμου, χωρίς να υπολογίσουμε τις γλώσσες εκείνες που μιλιούνται από πολίτες που κατάγονται από άλλες ηπείρους. Με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες η Ευρώπη έχει γίνει ακόμη πιο πολύγλωσση. Στο Λονδίνο μόνο, μιλιούνται περίπου 300 γλώσσες : αραβικά, τουρκικά, κουρδικά, βερβερικά, χίντι, πουντζάμπι κ.ά.. Πρόκειται για έναν πραγματικό γλωσσικό θησαυρό!)
- Να ενθαρρυνθεί η εκμάθηση γλωσσών μέσα και έξω από τα σχολεία, είτε για μελέτη , είτε για επαγγελματικές ανάγκες, για τους σκοπούς της κινητικότητας, για ανταλλαγές είτε για απλή ευχαρίστηση.
- Να τονιστεί η σημασία της «Δια Βίου Μάθησης», καθώς η γλωσσική εξέλιξη δεν γνωρίζει ηλικιακά όρια. Ποτέ κανείς δεν είναι πολύ μικρός ή πολύ μεγάλος για να μάθει μια γλώσσα! Αντίθετα, η εκμάθηση μιας γλώσσας είναι κάτι που ο καθένας μπορεί να κάνει οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του.
- Να υπενθυμίζει τη σημασία μιας γλωσσολογικής πολιτικής όχι μόνο σε σχέση με την οικονομική επιτυχία αλλά σε σχέση με την κοινωνική ολοκλήρωση, το δικαίωμα έκφρασης, την κατανόηση άλλων πολιτισμών και εν τέλει τη συμμετοχή στη δημιουργία μιας κοινωνίας ειρηνικής και δημοκρατικής.
Όπως είναι γνωστό, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ακολουθούν διαφορετικό πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό ρυθμό ανάπτυξης. Κάτι το οποίο άλλωστε βιώνουμε τόσο έντονα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών της κρίσης που ταλανίζει τη χώρα μας και ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο.
Μέσα σ’αυτό λοιπόν το πλαίσιο και όσο η ανθρωπότητα δεν διαθέτει κοινή γλώσσα επικοινωνίας, οι ξένες γλώσσες, αποτελούν αναγκαιότητα για την ανάπτυξη της ανεκτικότητας και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των λαών με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, για την ανταλλαγή γνώσεων, απόψεων στην πολιτική, στις επιστήμες, στις πολιτισμικές και οικονομικές συνεργασίες. Είναι, εν ολίγοις, απαραίτητη για την ανταπόκριση στις πολιτισμικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που συμβαίνουν στην Ευρώπη.
Άλλωστε, σύμφωνα με μία τσέχικη παροιμία « Με κάθε καινούρια γλώσσα που μιλάει κανείς, ζει μια καινούρια ζωή. Κάποιος που μιλάει μόνο μια γλώσσα, δεν ζει παρά μόνο μια φορά» .
Ο κλάδος των μεταφραστών που γιορτάζει και αυτός την 30η Σεπτεμβρίου την Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης συντελεί σε αυτή την κατεύθυνση με το έργο του και σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Μεταφραστών «θα συνεχίσει να χτίζει τις γέφυρες μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμών και να διευκολύνει την διαπολιτισμική επικοινωνία που δημιουργεί ευημερία και πολιτισμικό πλούτο για όλους”.
Η Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 30 Σεπτεμβρίου, στη γιορτή του Αγίου Ιερώνυμου, του μεταφραστή της Αγίας Γραφής, ο οποίος θεωρείται και ο προστάτης των μεταφραστών.
Κλείνοντας αυτό το σύντομο αφιέρωμα στη σπουδαιότητα των γλωσσών με αφορμή τον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών (26 Σεπτεμβρίου) και της Διεθνούς Ημέρας Μετάφρασης (30 Σεπτεμβρίου) παραθέτουμε ένα μικρό δείγμα δουλειάς που έχει γίνει από μαθητές του Μουσικού Σχολείου Τρικάλων σε συνεργασία με μαθητές από άλλες 4 ευρωπαϊκές χώρες στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Comenius «Vivre Écologiquement» («Ζω Οκολογικά»). Πρόκειται για ποιήματα που γράφτηκαν αρχικά στη Γαλλική Γλώσσα (κοινή γλώσσα εργασίας του Προγράμματος) και στη συνέχεια μεταφράστηκαν από τους ίδιους τους μαθητές σε όλες τις γλώσσες των συμμετεχουσών χωρών με αποτέλεσμα τη δημιουργία πολύγλωσσου ποιητικού ανθολογίου. Το ποίημα που ακολουθεί σε 6 γλώσσες έχει γραφεί από την μαθήτρια (φοιτήτρια πλέον) Μαρίνα Ήλη.
Το σονέτο της αιώνιας αγαπημένης (Μαρίνα Ήλη)
Υπάρχουν στιγμές που θέλεις πάντα κάποιον κοντά σου
κι άλλες που θέλεις να’σαι μόνος .
Μόνος σου σαν είσαι, σ’έχω δει πολλές φορές σε εκείνη πας
και χάνεσαι μέσα στις αγκάλες της.
Κλείνεις τα μάτια σου και ακούς την πνοή της
πάνω στα φύλλα των δέντρων.
Κάθε πρωί νιώθεις τη δροσιά της
κάθε καλοκαιρινό πρωινό το δροσερό αεράκι που σου προσφέρει
Εσύ όμως την πρόδωσες και κόντεψες να τη σκοτώσεις
Κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό
μολύνοντάς τη, σκοτώνοντάς τη.
Αυτή όμως δε σταματά ποτέ να σε φροντίζει
Κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό
Σου δίνει τροφή και οτιδήποτε άλλο μπορεί
Η φύση θα είναι πάντα κοντά σου
Μέχρι τη στιγμή που θα τη διώξεις εσύ για πάντα μακριά σου
Προστάτευσέ τη
Αγάπησέ τη
Κράτα τη για πάντα μέσα στην καρδιά σου
Γαλλικά
LE SONNET DE LA BIEN-AIMEE ETERNELLE
Il y a des moments où tu veux quelqu’un près de toi
Il y en a d’autres où tu préfères la solitude.
Je t’ai vu plusieurs fois aller auprès d’elle
et te perdre dans ses bras, lorsque tu es seul.
Tu fermes tes yeux et tu entends son souffle
dans les feuilles des arbres.
Tous les matins tu te sens sa rosée,
Tous les matins d’été tu te sens la brise fraîche qu’elle t’apporte.
Toi, cependant, tu l’as trahie et tu as failli la tuer
Tous les jours, toutes les heures, toutes les minutes
en la polluant, en la blessant .
Celle-ci pourtant n’arrête jamais de prendre soin de toi
Tous les jours, toutes les heures, toutes les minutes
Elle t’offre la nourriture et tout ce qu’elle peut.
La nature sera toujours là pour toi
jusqu’à ce que tu l’obliges à partir loin de toi à jamais
Protège- la
Aime- la
Garde – la dans ton coeur à jamais
Γερμανικά
DAS SONETT FUER DIE EWIGE GELIEBTE
Es gibt Momente, in denen du dir jemanden an deiner Seite wuenschst.
Es gibt andere, in denen du die Einsamkeit vorziehst.
Ich habe dich oft nah bei ihr gesehen
Und dich in ihren Armen verlierenWenn du allein bist.
Du schliesst deine Augen und hoerst ihren Atem
in den Blaettern der Baeume.
Jeden Morgen fuehlst du ihren Tau.
Jeden Sommermorgen spuerst du die kuehle Brise, die sie bringt.
Du jedoch hast sie verraten und beinahe getoetet.
Jeden Tag, jede Stunde, jede Minute
Sie bietet dir Speisen und alles, was in ihrer Macht steht.
Die Natur war immer fuer dich da,
Bis du sie gezwungen hast, dich fuer immer zu verlassen.
Schuetze sie,
Liebe sie,
Behalte sie fuer immer in deinem Herzen.
Ιταλικά
IL SONETTO DELL’AMATA ETERNA
Ci sono momenti in cui vedi qualcuno vicino a te
Ce ne sono altri in cui preferisci la solitudine
Ti ho visto piu‟ volte vicino a lei
E perderti tra le sue braccia quando sei solo.
Chiudi gli occhi e senti il suo soffio
Tra le foglie degli alberi
Ogni mattina senti la sua rugiada,
Ogni mattina d’estate senti la brezza fresca che lei ti porta.
Tuttavia tu l’hai tradita e hai rischiato di ucciderla
Tutti i giorni, tutte le ore, tutti i minuti
Inquinandola, ferendola.
Tuttavia lei non smette mai di prendersi cura di te
Tutti i giorni, tutte le ore, tutti i minuti
Ti offre il suo nutrimento e tutto cio che puo
La natura sara sempre li per te
Fino a che tu la obbligherai ad allontanarsi da te per sempre
Proteggila
Amala
Conservala nel tuo cuore per sempre.
Ισπανικά
SONETO DE LA ETERNA BIEN AMADA
Hay momentos en los que tú quieres alguien cerca de ti.
Hay otros en los que tú prefieres la soledad
Yo te he visto muchas veces ir junto a ella
y te pierdes en sus brazos cuando tú estás solo
Tú cierras tus ojos y oyes sus silbidos
entre las hojas de los árboles
Todas las mañanas tú sientes su rocío
Todas las mañanas de verano sientes la brisa fresca que te trae.
Tú, mientras tanto, tú la has traicionado y casi acabas con ella
Todos los días, todas las horas, todos los minutos
con la polución y con el maltrato.
Esto, por lo tanto no parará jamás si no tienes cuidado.
Todos los días, todas las horas, todos los minutos
ella te ofrece el alimento y todo lo que ella puede.
La naturaleza estará siempre para ti
a no ser que tú la obligues a irse lejos de ti para siempre
Protégela
Ámala
Guárdala en tu corazón por siempre.
Πορτογαλικά
SONETO À AMADA ETERNA
Há momentos em que queres alguém perto de ti
Há outros em que preferes a solidão
Eu vi-te várias vezes ires para junto dela e
Perderes-te nos seus braços sempre que estás sozinho
Não fechas os teus olhos e ouves o seu sopro
nas folhas das árvores
Todas as manhãs sentes o seu perfume,
Todas as manhãs de verão sentes a brisa fresca que ela trás.
Tu no entanto traíste-la e tu quase que a mataste
Todos os dias, todas as horas, todos os minutos,
poluindo-a, ferindo-a.
Ela no entanto nunca pára de cuidar de ti
Todos os dias , todas as horas, todos os minutos
ela oferece-te a alimentação e tudo o que ela pode
A natureza estará sempre aí para ti,
até que tu a obrigues a partir para longe de ti para sempre
Protege-a
Ama-a
Guarda-a para sempre no teu coração.