Στις 31 Οκτωβρίου ανά τον κόσμο γιορτάζεται το Halloween, μία γιορτή, που μεταξύ άλλων ερμηνειών, πιθανολογείται πως προέρχεται από την αρχαία κέλτικη γιορτή Samhain, η οποία σηματοδοτούσε το τέλος του καλοκαιριού.
Πρόκειται για μία ξενόφερτη γιορτή, η οποία έχει εισβάλλει στην κοινωνία μας. Μία κοινωνία, που οι παραδοσιακές αρχές και αξίες της δεν σχετίζονται με το ύφος και το ήθος της γιορτής αυτής που τελικά μάλλον μόνο αθώα δεν είναι. Στην Αμερική το βράδυ της 31ης Οκτωβρίου τα παιδιά ντυμένα μάγισσες, φαντάσματα, σκελετοί, τριγυρνάνε στις γειτονιές τιμώντας το έθιμο του trick or treat (φάρσα ή κέρασμα). Και στη χώρα μας κατά την ίδια ημέρα πραγματοποιούνται πάρτυ μασκέ, όπου τα παιδιά ντύνονται μάγισσες, μάγοι, βάφονται, φορούν κερατάκια του διαβόλου, συμμετέχουν σε πάρτι με τρομακτικά και σκοτεινά background και μάλιστα κάθε φροντιστήριο καλεί σε μία τέτοια γιορτή τα παιδιά. Το Halloween δεν αποτελεί στοιχείο της ελληνορθόδοξης παράδοσης μας και καταφέρνει να μην έχει υποψιάσει γονείς και παιδιά ότι είναι ένα ύποπτο και μη αθώο γεγονός.
Πράγματι, εν πρώτοις το Halloween δείχνει να αποτελεί μία γιορτή για τα παιδιά, που πραγματοποιείται σε ένα εύθυμο κλίμα. Κολοκύθες, αναμμένα κεριά, αποκριάτικες στολές, παιδικά χαμόγελα, πάρτυ, ξεφάντωμα. Ας ρίξουμε όμως μία ματιά στο ίδιο το Halloween. Ο ιδρυτής της Εκκλησίας του Σατανά (Church of Satan) Anton Szandor LaVey, είχε πει για το Halloween: ‘’…το να ντύνεσαι, είτε φορώντας μια στολή, είτε βάφοντας τον εαυτό σου για το Halloween ισοδυναμεί με το να λατρεύεις τον διάβολο’’. Και συμπλήρωνε: ‘’Χαίρομαι που οι χριστιανοί γονείς αφήνουν τα παιδιά τους να λατρεύουν τον διάβολο τουλάχιστον μία νύχτα το χρόνο. Καλώς ήρθατε στο Halloween’’.
Ο Peter Gilmore, νυν αρχιερέας της Εκκλησίας του Σατανά, γράφει για το Halloween στην ομώνυμη ιστοσελίδα: ‘’Εμείς οι σατανιστές θεωρούμε το Halloween ως μια γιορτή που γιορτάζει τον ξένο, τον άλλον, αυτούς που δεν είναι σαν τους περισσότερους’’. Μάλιστα, στο ίδιο σημείο γίνεται λόγος για εξερεύνηση των εσωτερικών σκοταδιών. Και συνεχίζει παρακάτω: ‘’Προτείνω ότι, όποιο κι αν είναι το μονοπάτι αυτοπροσδιορισμού σας, μπορεί να είναι ενθαρρυντικό να βρείτε έναν τρόπο ντυσίματος που σας ενθουσιάζει, που πυροδοτεί τις φαντασιώσεις σας, που εκπληρώνει πτυχές της πολυεπίπεδης προσωπικότητάς σας…’’. Τέλος, η αρχιέρεια της Εκκλησίας του Σατανά Blanche Barton, σημειώνει για το Halloween: ‘’Το Halloween είναι παραδοσιακά μια εποχή που ανοίγει η σκοτεινή πύλη στα βασίλεια του σκότους, του θανάτου και του υπερφυσικού. Οι δαίμονες και τα πνεύματα έχουν ελεύθερη βασιλεία για μια νύχτα, παρασύροντάς μας στα γλέντια τους και αποκαλύπτοντας ματιές στο μέλλον. Ως παιδί που έλκονταν από πιο σκοτεινά πάθη από τη γέννησή μου, πάντα απολάμβανα τον φόβο και τις φαντασιώσεις του Halloween’’.
Όσο κι αν το Halloween συνδυάζεται με μία γιορτή για τα παιδιά, οφείλουμε να ομολογήσουμε πως αφενός μεν τελικά δεν δείχνει να είναι αθώο, αφετέρου δε πως συνδέεται με την λατρεία του διαβόλου. Δεν μπορούμε να λέμε πως είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί και από την άλλη να ντύνουμε τα παιδιά μας μάγισσες, κρατώντας νεκροκεφαλές και κολοκύθες με κεράκια. Στηριζόμενοι στο ευαγγέλιο είναι ασυμβίβαστο να λατρεύονται δύο θεοί. Η διαπαιδαγώγηση είναι ένας τρόπος άσκησης της ανθρώπινης ύπαρξης. Όχι υποδούλωσης και εξευτελισμού, ιδίως της παιδικής αθωότητας και μασκαρέματος της με ό,τι πιο σκοτεινό και μαγικό. Δεν έχουν τα παιδιά μας ανάγκη από τον μυστικισμό και τον αποκρυφισμό, αλλά από την Οδό, την Αλήθεια και την Ζωή που είναι ο Χριστός (Ιω. 14,6). Η ‘’επιτυχία’’ όσων προωθούν τη γιορτή του Halloween έγκειται στο γεγονός ότι καταφέρνουν να την περάσουν στα παιδιά και στους γονείς ως αθώα γιορτή. Δεν ταιριάζει όμως σε χριστιανούς γονείς να οδηγούν τα παιδιά τους στο έρεβος. Υπάρχει πολύ σκοτάδι εκεί έξω και πίσω από όλα αυτά.
Παρατηρούμε γύρω μας πόση κακία και πονηριά ξεχειλίζει. Καθημερινά διαπιστώνουμε την σαπίλα της κοινωνίας, για την οποία δεν έχουν ευθύνη οι άλλοι, αλλά εμείς. Όλα θα αλλάξουν γύρω μας εάν πρώτοι αλλάξουμε εμείς. Ο κάθε ένας μέσα στην οικογένεια, στον συγγενικό κύκλο, στην εργασία, στη γειτονιά, στην ενορία. Κι όλα βέβαια αλλάζουν με την χάρη του Θεού, αρκεί να το επιλέξουμε. Και τότε όλα έρχονται στο φως. Και τότε όλα γίνονται φως.
Πρωτοπρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (θεολόγος, βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Διάβας Ι.Μ. Σταγών & Μετεώρων