Γ. Τσίγκας: Η δημοκρατία στη δοκιμασία των no-vax ή πως μια μειονότητα μπορεί να επηρεάσει την μοίρα της πλειοψηφίας

Πολιτειακά , ιατρικά και στρατιωτικά ηγετικά στελέχη της χώρας ήταν οι πρώτοι ,που έλαβαν το εμβόλιο κατά του Covid-19 .Στη συνέχεια, και άλλοι πολίτες θα πάρουν σειρά .

Ένα φάντασμα όμως πλανιέται στην Ελλάδα και στην Ευρώπη: είναι το φάντασμα των μη-vaxes (των αρνητών του εμβολιασμού). Την ημέρα που το εμβόλιο ξεκινά σε χώρες της Παλιάς Ηπείρου, κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσοι αντίθετοι στο εμβόλιο είναι ; πού φωλιάζουν ; ποιες είναι οι προθέσεις τους και ποια τα αποτελέσματα . Όμως όλοι γνωρίζουν ότι , μια μειονότητα δεν μπορεί να επηρεάσει τη μοίρα της πλειοψηφίας.

Ας πάρουμε την περίπτωση της Ελλάδος : για να επιτευχθεί η λεγόμενη ανοσία της αγέλης , το εμβόλιο πρέπει να χορηγηθεί σε τουλάχιστον 7 εκατομμύρια πολίτες, που αντιστοιχούν στο 70% του πληθυσμού, μέσα στο χρόνο. Από αυτή τη μάζα πρέπει να αποκλειστούν άτομα με ιστορικό απειλητικών για τη ζωή αλλεργικών αντιδράσεων, μερίδιο ανοσοκατασταλμένων και εγκύων γυναικών, παιδιών και νέων κάτω των 16 ετών, οι οποίοι μόνοι τους βγάζουν μεγάλο ποσοστό. Σημαίνει ότι οι αποφεύγοντας τον ορό είναι αρκετοί για να μετατρέψουν την εκστρατεία εμβολιασμού σε ένα δύσκολο εγχείρημα .

Τι θα γίνει τότε; Θα καταστεί υποχρεωτικό το εμβόλιο; Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι εξαιρετικά λεπτή. Διότι, από όλες τις εκστρατείες πειθούς που μπορούν να μελετηθούν, η εμπιστευτική σχέση μεταξύ εκπροσώπων και εκπροσώπησης θα μετράται με αδιάκοπη ακρίβεια και θα είναι καθοριστική .

Βέβαια το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν οι αρμόδιοι για να έχει επιτυχία η εκστρατεία πειθούς είναι να λένε την αλήθεια ,να αποφεύγουν τις υπερβολές ,την κομματική εκμετάλλευση και της τυμπανοκρουσίες , μιας και οι πολίτες τους παρακολουθούν με μεγάλη και εξονυχιστική προσοχή .

Ωστόσο, ακόμη και η αλήθεια δεν είναι αρκετή . Ο ονομαζόμενος δισταγμός εμβολιασμού συναντάται σε πολύ μεγάλη μερίδα του πληθυσμού . Διαφέρει όμως από τις ριζικές θέσεις των no-vax, και εκτιμάται στο 30 τοις εκατό του πληθυσμού. Είναι ένα περίπλοκο φαινόμενο – με νομικούς και βιοηθικούς παραμέτρους – που συνδέεται με την ατομική και κοινωνική αντίληψη για τον κίνδυνο εμβολιασμού Covid-19 . Είναι μια αναποφασιστικότητα που μπορεί να οδηγήσει σε αναβολή της επιλογής εμβολιασμού, μέχρι την άρνηση εμβολιασμού .

Υπάρχει ένα κλίμα δυσπιστίας : είναι η δυσπιστία εκείνων , που πιστεύουν ότι ξέρουν περισσότερα από όλους τους άλλους και ασχολούνται στην αναζήτηση του λάθους των άλλων.

Αυτή η νοοτροπία διαπερνά την ευρωπαϊκή ήπειρο που ιστορικά επηρεάζεται αρκετά από αυτή τη διαμεσολάβηση . Όσες προσπάθειες και να κάνουν οι κυβερνήσεις, ο ευρωπαϊκός οργανισμός φαρμάκων, η φαρμακευτική βιομηχανία και οι ιολόγοι για να μας πείσουν, θα αποφασίσουμε στο τέλος με το μυαλό μας. Δεδομένου όμως ,ότι η οργάνωση και διακίνηση της γνώσης, ειδικά η επιστημονική, συνδέεται με ορισμένες δομές εξουσίας, αυτό σημαίνει ότι η απόφαση επηρεάζεται απ’ αυτό και παραμορφώνεται σε πολλά άτομα . Είναι η προκατάληψη που παραπλανά και γίνεται λογική . Η ιδεολογία των μη-vaxes περιέχει και ένα υπαρξιακό θέμα : μια άρνηση οποιουδήποτε περιορισμού στην ατομική ελευθερία . Είναι , ένα ένστικτο ζωής ,που κρύβει μια ισχυρή ορμή θανάτου και το οποίο, κατ’ ‘αρχήν, απορρίπτει κάθε έλεγχο απ’ όλους τους περιορισμούς . Το έχουμε ήδη δει, σε συγκεντρώσεις που αμφισβήτησαν όλες τις κοινωνικές αποστάσεις και μέτρα και σε προσωπικές συμπεριφορές και απόψεις , διαδιδόμενες μέσω των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας . Μια στάση που , δεν δέχεται την απογοήτευση, την αναμονή ,τον περιορισμό , και για αυτόν τον λόγο αντιδρά παίρνοντας μια ριζοσπαστική θέση στο δικαίωμα της πλήρους ζωής.

Είναι το παράδοξο σε μια χώρα , όπου οι φιλελεύθεροι λείπουν ιστορικά ,όπου ακόμη και αυτό το σύνθετο μείγμα μπορεί να τροφοδοτήσει την απόρριψη του εμβολίου. Στο όνομα μιας παρανοημένης αίσθησης της ελευθερίας (ελευθερία της βούλησης) ,που οι ορθολογιστές , ούτε ο κοινοτικός φιλελευθερισμός μπορούν να δικαιολογήσουν, έχουμε αυτή την άρνηση και αντίδραση .. Για το λόγο αυτό, οι Επιτροπές Βιοηθικής, οι οποίες ενθαρρύνουν την αυθόρμητη και ελεύθερη επιλογή του πληθυσμού στο εμβόλιο, δεν αποκλείουν ότι θα πρέπει να καταστεί και υποχρεωτικό σε κάποιο βαθμό.

Εάν η ελευθερία και η ευθύνη συνεχίσουν να αποκλίνουν σημαντικά , οι μορφές των συνταγών και των απαγορεύσεων θα τείνουν να γίνουν πιο αυστηρές, με τον κίνδυνο οι αρχές να υποκύψουν στον πειρασμό των υποχρεώσεων και του αυταρχισμού με πιθανά αντίθετα αποτελέσματα . Πάνω από ‘όλα, υπάρχει ένας τυπικά ελληνικός κίνδυνος που πρέπει να αποφευχθεί : ότι η καθυστέρηση και η αποχή στο εμβόλιο αποδυναμώνει τα αποτελέσματα του εμβολισμού και ενισχύει όσους αντιτίθενται στο εμβόλιο, αλλά πάνω απ’ όλα τα μετατρέπει σε αγαθά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην πολιτική αγορά του λαϊκισμού. Εάν ένα πράγμα όμως ,σαν χώρα , δεν μπορούμε να αντέξουμε, είναι ότι η αποτυχία της επιχείρησης εμβολιασμού θα φέρει μαζί του μια αναβίωση του λαϊκισμού με επιπλέον οδυνηρά αποτελέσματα για τη χώρα μη εξαιρουμένων τα οικονομικά , κοινωνικά και εθνικά προβλήματα.