Ο Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΠΑΣΟΚ Γ. Μανιάτης, λόγω των πολυετών καθυστερήσεων της κυβέρνησης, ζητά με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αποτελέσει η τελευταία καταλύτη για την ολοκλήρωση της κατασκευής και λειτουργίας του Υδροηλεκτρικού Έργου της Μεσοχώρας, εξασφαλίζοντας την πλήρη περιβαλλοντική συμμόρφωση και εντάσσοντάς το στην ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής ασφάλειας και πράσινης μετάβασης.
Δεδομένης της απεμπλοκής του έργου από την εκτροπή του Αχελώου, ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2014 με την έγκριση των σχεδίων διαχείρισης Λεκανών Απορροής Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και Θεσσαλίας, όταν η χώρα, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια απέκτησε μια πλήρη σειρά Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων όλων των Υδατικών Διαμερισμάτων της, δεν υπάρχει κανένας λόγος για να μην προχωρήσει η κατασκευή του, ως αμιγές έργο παραγωγής
Το Έργο παραμένει στάσιμο, παρά την επίσημη κυβερνητική δέσμευση προς την ΕΕ ήδη από το 2024 ότι «η ολοκλήρωση της κατασκευής και θέση σε λειτουργία του ΥΗΕ Μεσοχώρας ονομαστικής ισχύος 160 MW αναμένεται να γίνει άμεσα καθώς έχουν διευθετηθεί όλες οι εκκρεμότητες για την επανέναρξη των εργασιών για την πλήρωση του ταμιευτήρα» στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΦΕΚ 6983/τ.Β/19.12.2024), αλλά και τη δημόσια παραδοχή του τ. Υπουργού ΠΕΝ κ. Κ. Σκρέκα, εν μέσω ενεργειακής κρίσης, τον Φεβρουάριο 2023, ότι «εάν ήδη το έργο βρισκόταν σε λειτουργία, θα είχαμε γλιτώσει 140 με 150 εκατ. ευρώ από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων».
Ο Γ. Μανιάτης ζητά να πληροφορηθεί για τις συζητήσεις Επιτροπής – ελληνικής Κυβέρνησης στα πλαίσια της κατάρτισης – αξιολόγησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), καθώς και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (European Semester). Επίσης, ζητά να πληροφορηθεί εάν η ελληνική Κυβέρνηση αιτήθηκε από την ΕΕ έως σήμερα είτε χρηματοδοτική (π.χ. InvestEU, Ταμείο Καινοτομίας, ΕΤΕπ), είτε τεχνική (π.χ. ΕΤΕπ, JASPERS) συνδρομή για τη Μεσοχώρα και τα ενδεχομένως απαραίτητα συνοδά περιβαλλοντικά και ενεργειακά έργα αυτής.
Η κατασκευή του Υδροηλεκτρικού Έργου της Μεσοχώρας είχε ξεκινήσει το 1986. Από το Έργο συνολικής ισχύος 161,6 MW αναμένεται να παράγονται ετησίως 360 GWh (γιγαβατώρες), που θα ισοδυναμούσαν με αύξηση μεγαλύτερη από 10% της συνολικά παραγόμενης υδροηλεκτρικής
Η κατασκευή του έργου ως το 2001 κόστισε στη ΔΕΗ 280 εκατ. ευρώ (σε σημερινές τιμές 400 με 450 εκατ. ευρώ), ενώ εκτιμάται πως η ετήσια απώλεια από τη μη παραγωγή της ενέργειας ξεπερνά τα 23 εκατ. ευρώ και άλλα τουλάχιστον 22 εκατ. ευρώ είναι το ετήσιο κόστος για την εξυπηρέτηση των ανενεργών κεφαλαίων που έχουν ήδη επενδυθεί.
Σημαντικότερες, όμως από τις επιπτώσεις στη ΔΕΗ, είναι οι συνέπειες για τις τιμές που πληρώνουν οι Έλληνες καταναλωτές. Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα (Ιούνιος 2025), στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (σελ. 81): «Η μειωμένη υδροηλεκτρική ενέργεια (– 19 % το 2024) λόγω των μετεωρολογικών συνθηκών, η περιορισμένη ευελιξία χωρίς ορυκτά καύσιμα και η δυσχερής καθαρή εισαγωγική θέση επιδείνωσαν περαιτέρω το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Το χάσμα αυτό καλύφθηκε κυρίως μέσω αυξημένης και δαπανηρής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο (+ 35 % το 2024), ιδίως κατά τις ώρες αιχμής της ζήτησης το καλοκαίρι και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας τον χειμώνα. Κατά συνέπεια, και σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι το 2023, οι συνθήκες αυτές οδήγησαν σε απότομες αυξήσεις των τιμών κατά τις βραδινές ώρες (18:00-21:00), όταν η παραγωγή ηλιακής ενέργειας μειωνόταν και η ζήτηση παρέμενε υψηλή (ιδίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού)».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
«Η υδροηλεκτρική ενέργεια έχει κεντρικό ρόλο για την επίτευξη της στρατηγικής αυτονομίας και των κλιματικών στόχων της ΕΕ. Στην Ελλάδα, ήδη από το 2001 έχει ολοκληρωθεί, χωρίς όμως να λειτουργήσει ποτέ (εκκρεμούν λιγοστές εργασίες και η πλήρωση του ταμιευτήρα), το Υδροηλεκτρικό Μεσοχώρας, με ισχύ 161,6 MW και εκτιμώμενη ετήσια παραγόμενη ενέργεια 360 GWh, ενώ η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είχε ολοκληρωθεί το 2014. Παρότι το Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος (ΕΣΕΚ, 2024) αναφέρει ότι «Η ολοκλήρωση της κατασκευής και θέση σε λειτουργία (…) αναμένεται να γίνει άμεσα καθώς έχουν διευθετηθεί όλες οι εκκρεμότητες για την επανέναρξη των εργασιών για την πλήρωση του ταμιευτήρα», τίποτα δεν έχει γίνει ακόμα.
Ερωτάται η Επιτροπή:
-
Έχει ζητηθεί από την Ελλάδα κατά την κατάρτιση του ΕΣΕΚ, αλλά και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η αποπεράτωση του έργου, σε συνέχεια της Έκθεσης του Ιουνίου 2025 όπου διαπιστώνεται ότι η μειωμένη υδροηλεκτρική ενέργεια συνέβαλε στην «αυξημένη και δαπανηρή ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο»;
-
Έχει αιτηθεί η Ελλάδα από την ΕΕ είτε χρηματοδοτική (π.χ. InvestEU, Ταμείο Καινοτομίας, ΕΤΕπ), είτε τεχνική (π.χ. ΕΤΕπ, JASPERS) συνδρομή για τη Μεσοχώρα και τα ενδεχομένως απαραίτητα συνοδά περιβαλλοντικά ενεργειακά έργα;»