Πολλές φορές μια δίαιτα αποτυγχάνει…γιατί όμως συμβαίνει και πώς μπορείς να το αλλάξεις;
Ένα από τα διαχρονικά και πάντα επίκαιρα θέματα συζήτησης είναι ποια είναι η πιο επιτυχημένη δίαιτα, που όχι μόνο θα σε βοηθήσει να χάσεις τα περιττά κιλά αλλά και που θα τα κρατήσει μακριά σου. Φυσικά, κάθε σώμα είναι διαφορετικό και έχει διαφορετικές ανάγκες για αυτό και τα διατροφικά πλάνα για απώλεια βάρους μπορεί να ποικίλουν σημαντικά παρά τον κοινό στόχο.
Είναι ωστόσο αλήθεια, ότι οι περισσότερες δίαιτες αποτυγχάνουν ειδικά όταν είναι εξαιρετικά περιοριστικές… Μπορεί να μην καταφέρεις να χάσεις τα κιλά που θέλεις ή μπορεί να τα χάσεις αλλά αργότερα να τα πάρεις ξανά, ορισμένες φορές μπορεί και περισσότερα. Μάλιστα, σε μια επιστημονική ανασκόπηση οι ερευνητές παρατήρησαν ότι στις 15 από τις 20 μελέτες η δίαιτα οδήγησε στην αύξηση του σωματικού βάρους σε εφήβους και ενήλικες φυσιολογικού βάρους.
Γιατί δεν πετυχαίνει η δίαιτα;
Ένας από τους κύριους λόγους είναι το γεγονός ότι ορισμένες δίαιτες, που είναι σχεδιασμένες για απώλεια βάρους μπορεί να είναι στερητικές με αποτέλεσμα να υποκύπτουμε στον πειρασμό, εξαιτίας του έντονου περιορισμού. Αυτό υπονομεύει την απώλεια βάρους.
Σε μια έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, οι ερευνητές έδωσαν από ένα κομμάτι πίτσα σε άτομα που έκαναν δίαιτα και σε άτομα που δεν έκαναν. Μερικοί συμμετέχοντες είδαν και το κομμάτι που έφαγε κάποιος άλλος, το οποίο ήταν είτε μεγαλύτερο είτε μικρότερο.
Στην συνέχεια, παρότρυναν τους συμμετέχοντες εκτός από πίτσα, να καταναλώσουν και μπισκότα. Όσοι συμμετέχοντες έκαναν δίαιτα και θεώρησαν ότι το κομμάτι τους ήταν μεγαλύτερο – επομένως “έσπασαν” κατά πολύ τη διατροφή τους και έφαγαν περισσότερο από τους άλλους – κατανάλωσαν περισσότερα μπισκότα, ενώ όσοι έφαγαν μικρότερο ή δεν είχαν σύγκριση έφαγαν λιγότερα.
Επιπλέον όταν ένα πλάνο διατροφής “απαγορεύει” την κατανάλωση ομάδων τροφίμων, τότε μπορεί να καταλήξουμε να τις αποζητούμε περισσότερο. Μάλιστα σύμφωνα με έρευνα, όσοι στερούνταν ολόκληρες ομάδες τροφίμων ανέφεραν ότι επιθυμούσαν και έτρωγαν περισσότερες λιχουδιές, ενώ εκείνοι που απλώς παρακολουθούσαν τα σνακ τους και έτρωγαν με μέτρο δεν το έκαναν.
Μια στερητική δίαιτα μπορεί επίσης να δημιουργήσει πνευματική κόπωση. Το να αφιερώνει κάποιος υπερβολικό χρόνο και ενέργεια στο να σκέφτεται τι να φάει και πότε να το φάει, ειδικά στην αρχή της δίαιτας, μπορεί να είναι επιβαρυντικό. Επίσης το υπερβολικό άγχος γύρω από τα τρόφιμα που καταναλώνει κανείς μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στην απώλεια λίπους.
Παράλληλα οι δίαιτες οι οποίες είναι χαμηλές σε θερμίδες μπορεί να μειώσουν τον μεταβολισμό. Αν και το έλλειμμα θερμίδων είναι απαραίτητο για την απώλεια βάρους, μπορεί να είναι αντιπαραγωγικό όταν είναι πολύ μεγάλο. Όταν μειώνει κανείς δραματικά την πρόσληψη θερμίδων, το σώμα του αντιλαμβάνεται ότι η τροφή είναι σπάνια και μειώνει το ρυθμό με τον οποίο καίει θερμίδες. Ελεγχόμενες μελέτες σε αδύνατους και υπέρβαρους ανθρώπους επιβεβαιώνουν ότι η κατανάλωση λιγότερων από 1.000 θερμίδων την ημέρα μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στον μεταβολικό ρυθμό.
Τι μπορείς να κάνεις;
Άλλαξε τον τρόπο που σκέφτεσαι
Πριν ξεκινήσεις το ταξίδι σου στην απώλεια βάρους, είναι σημαντικό να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεσαι και βλέπεις τον εαυτό σου. Πολλές έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα που δεν είναι ευχαριστημένα με την εικόνα του σώματος τους, είναι λιγότερο πιθανό να πετύχουν μια απώλεια βάρους. Έτσι είναι σημαντικό να βελτιώσεις την αυτοεκτίμηση σου. Μάλιστα μια μελέτη του 2014 με συμμετέχουσες γυναίκες με διατροφικές διαταραχές οι οποίες έλαβαν θεραπεία εστιασμένη στη συμπόνια, μια προσέγγιση που αποσκοπεί στη μείωση των συναισθημάτων ντροπής και στη βελτίωση της αυτοεκτίμησης, διαπιστώθηκε ότι όσες παρουσίασαν μεγαλύτερη βελτίωση στην αυτοσυμπόνια και παράλληλα μείωση της ντροπής για το σώμα τους ήταν πιο πιθανό να αναπτύξουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες.
Εκτός λοιπόν από την ψυχοθεραπεία, αυτό που μπορεί να σε βοηθήσει να βελτιώσεις την αυτοεκτίμηση σου είναι να γράφεις θετικά λόγια τακτικά για τον εαυτό σου αντί να εστιάζεις σε όσα δεν σου αρέσουν.
Μην βιάζεσαι
Η απώλεια βάρους είναι ένα μακροχρόνιο ταξίδι και όχι ένα ταξίδι express. Είναι σημαντικό να κάνεις σταδιακές, βιώσιμες αλλαγές στη διατροφή σου, όπως για παράδειγμα, να αποφεύγεις αλκοόλ και χυμούς, να αντικαταστήσεις το κανονικό αναψυκτικό με ένα διαίτης και να τρως ένα επιδόρπιο δύο φορές την εβδομάδα αντί για επτά.
Αυτή η αργή, σταθερή προσέγγιση θα σου επιτρέψει να προσαρμοστείς σε μια νέα ρουτίνα με τον δικό σου ρυθμό ενώ χρήσιμη είναι και η βοήθεια ενός επαγγελματία διατροφολόγου, που θα διαμορφώσει ένα πλάνο διατροφής που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τους στόχους σου.
Μην ξεχνάς την άσκηση
Όλοι γνωρίζουμε πλέον ότι η άσκηση είναι απαραίτητη για την υγεία. Όταν συνδυάζεται με καλύτερες διατροφικές συνήθειες η άσκηση μπορεί να μας βοηθήσει και να αδυνατίσουμε. Μια μελέτη εξέτασε τα αποτελέσματα της διατροφής ή της άσκησης, ή και των δύο σε μια ομάδα υπέρβαρων ή παχύσαρκων μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών. Μετά από 12 μήνες, εκείνες που συμμετείχαν στη συνδυασμένη ομάδα δίαιτας και άσκησης έχασαν το μεγαλύτερο βάρος -περίπου 19,5 κιλά- αν και η ομάδα που έκανε μόνο δίαιτα δεν υστερούσε πολύ, χάνοντας 15,8 κιλά.
Ζήτησε βοήθεια
Η κοινωνική υποστήριξη είναι το κλειδί για την απώλεια βάρους. Η συνεργασία με έναν γιατρό ή διατροφολόγο μπορεί να σε βοηθήσει ενώ και το κοινωνικό περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς μπορεί να σου προσφέρει έμπνευση, υποστήριξη, επιβράβευση και συνοδοιπόρους στην προσπάθειά σου.