Η στρατιωτική διάσταση της ουκρανικής κρίσης προϋπήρχε του 2022, αν και δυτικοί παράγοντες επιδιώκουν να εδραιώσουν την έναρξή της τότε. Ήταν σαφές πως δεν επρόκειτο απλώς για σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας, αλλά για αντιπαράθεση Δύσης-Ρωσίας.
Η ρωσική εισβολή στο Κίεβο, αιφνιδίασε αρχικά τους Ουκρανούς, αλλά δεν ακολουθήθηκε από βαρύτερη στρατιωτική δράση. Ίσως οι Ρώσοι να εκτιμούσαν ότι η κίνηση αυτή θα οδηγούσε σε συνθηκολόγηση. Οι διαπραγματεύσεις τον Μάρτιο του 2022 διακόπηκαν κατ’ εντολή των ΗΠΑ-Βρετανίας.
Η Τουρκία έκλεισε τα Στενά, αφού πρώτα η Ρωσία είχε ολοκληρώσει τις ναυτικές κινήσεις της, παρουσιάζοντας την κίνηση αυτή ως στρατηγικά καθοριστική, αν και το Αιγαίο είχε εξίσου κρίσιμο ρόλο.
Η Ελλάδα πρόσφερε το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στο ΝΑΤΟ επιτρέποντας τον εφοδιασμό της Ουκρανίας μέσω Βουλγαρίας-Ρουμανίας, χωρίς αντάλλαγμα, όπως και με τη Σούδα και τη Λάρισα. Αυτό προκάλεσε την οργή της Ρωσίας, καθιστώντας τις βάσεις στρατηγικούς στόχους για πυρηνικά ή συμβατικά πλήγματα.
Η Ελλάδα συμμετέχει στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, με όλες τις παρεπόμενες συνέπειες, ενώ αμυντικά σημαίνει ότι έβαλε οριστικό τέλος στην προμήθεια ανταλλακτικών για τα ανατολικού τύπου οπλικά συστήματα, κυρίως για τα αντιαεροπορικά (Α/Α) πυραυλικά S-300, TORM1 και ΟΣΑ-ΑΚ. Το κόστος κάλυψης του κενού εκτιμάται σε 4 με 5 δις ευρώ, σύμφωνα με τον ΥΕΘΑ Ν. Δένδια, μέσω απευθείας αγοράς του «θόλου» από το Ισραήλ, με αμφισβητούμενη εθνική συμμετοχή. Ακόμα και αν βρεθούν τα χρήματα, η διαδικασία παραγγελίας, παραλαβής και επιχειρησιακής αξιοποίησης διαρκεί πάνω από πέντε χρόνια, αφήνοντας επικίνδυνο κενό.
Την ίδια στιγμή η Τουρκία, χωρίς κυρώσεις, αποκομίζει τεράστια κέρδη από συναλλαγές με Ρωσία και Ουκρανία, προμηθεύεται πυρομαχικά και ανταλλακτικά, ενώ εκμεταλλεύεται τη σύγκρουση ως πεδίο δοκιμών και διαφήμισης των όπλων της αυξάνοντας τις εξαγωγές της.
Η Ελλάδα, αντιθέτως, έστειλε υπερβολικά πολλές προμήθειες στην Ουκρανία παρά τη συνεχή Τουρκική απειλή.
Ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης έφτασε να δηλώσει από τις ΗΠΑ ότι «είμαστε σε πόλεμο με τη Ρωσία», χωρίς θεσμική διαδικασία, αγνοώντας τις συνέπειες για τα εθνικά συμφέροντα.
Η επίκληση του κυπριακού ως αναλογία με την Ουκρανία εξυπηρετεί για εσωτερική κατανάλωση. Η τουρκική εισβολή και η κατοχή της Κύπρου καταδικάστηκαν από τον ΟΗΕ με ψηφίσματα για αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων που παραμένουν ανεκτέλεστα εδώ και 50 χρόνια χωρίς αντίδραση των «συμμάχων».
Το τι ακριβώς παραχωρήθηκε και αν εξακολουθούμε να δίνουμε στην Ουκρανία δεν είναι σαφές ούτε στα τμήματα Άμυνας των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι δεν υπάρχουν πλεονάσματα όπλων και πυρομαχικών παρά τις διαβεβαιώσεις του πρώην ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλου. Οι κυβερνητικές διαβεβαιώσεις περί «πλεονασμάτων», είναι ανακριβείς. Η ταπείνωση είναι ότι οι Έλληνες έμαθαν τις αποστολές όπλων από ξένους ηγέτες – Μπλίνκεν, Σολτς, Ζελένσκι – και όχι από τη δική τους κυβέρνηση.
Εικάζεται:
– BMP-1 (ΤΟΜΑ) 40, αλλά αποσύρθηκαν από τα Νησιά περισσότερα.
– Stinger(Α/Α πύραυλοι) 50 βλήματα με 20 σκανδάλες.
– RPG -18 (αντιαρματικά), 1000-1200.
– AK 47 (τυφέκια Καλάσνικοφ), μερικές χιλιάδες, με 6 εκατομμύρια σφαίρες.
– Ρουκέτες εκτοξευτών για ΠΕΠ RM-70, 122 χλστ, 2.000 (άγνωστο αν είναι από τις ανακατασκευασμένες μακρού βεληνεκούς).
– Τυφέκια FN 200.
– 32 ρυμ. πυροβόλα 105 χλστ M101A1 με 50.000 βλήματα (πωλήθηκαν μέσω Τσεχίας, έχουν αποσυρθεί από τον ΕΣ).
– Πάνω από 20.000 βλήματα 155 χλστ και 2.000 203 χλστ
– Φαρμακευτικό υλικό.
– Στρατιωτική εκπαίδευση.
Προσωπικά τηρώ σοβαρές επιφυλάξεις τόσο για το είδος του υλικού όσο και για τις ποσότητες, φοβάμαι πως είναι πολύ χειρότερα τα πράγματα.
Ευτυχώς δεν δόθηκαν Α/Α συστήματα που αγοράστηκαν από τη Ρωσία (S-300 κλπ.). Στη συμφωνία πώλησης υπάρχει ρήτρα μη πώλησης ή παραχώρησης σε τρίτους χωρίς τη συγκατάθεση της. Φαντάζεστε σε τι περιπέτειες θα είχαμε εμπλακεί.
Ιδιαίτερη αναφορά αξίζουν δύο περιπτώσεις:
– Πυρομαχικά 155 χλστ: Το πιο διαδεδομένο βλήμα πυροβολικού στη Δύση βρίσκεται σε έλλειψη, ενώ η τιμή του έχει εκτοξευτεί. Η κυβέρνηση, αντί να ενισχύσει την παραγωγή, έκλεισε τη γραμμής της παλιάς ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό (Απρίλιος 2021) για να κατασκευάσει πάρκο υπουργείων. Η μετεγκατάσταση δεν υλοποιήθηκε. Παρά τα κονδύλια ΗΠΑ-ΕΕ για αμυντικές βιομηχανίες, η Ελλάδα προχώρησε σε συμφωνία με την Τσεχική MSMExport δίνοντάς της το management, την εμπορία και την τιμολόγηση, ενώ τα ΕΑΣ παρέχουν υποδομές και προσωπικό με ελάχιστο όφελος. Χάνεται έτσι η δυνατότητα εξυγίανσης, κερδοφορίας και εφοδιαστικής ασφάλειας.
– BMP-1: Αποσύρθηκαν από τα νησιά (πάγια τουρκική απαίτηση) με την υπόσχεση αντικατάστασης από Marder μόλις αυτά καταστούν επιχειρησιακά. Τα BMP-1 έφυγαν αμέσως, αλλά τα Marder άργησαν δυο χρόνια και δεν πήγαν ποτέ στα νησιά. Αντί αυτών στάλθηκαν συστήματα με πολυβόλο 0,50 χλστ, υποβαθμίζοντας την άμυνα.
Η ουκρανική σύγκρουση συνεχίζεται, η Ρωσία υπερισχύει και με την εκλογή του Τράμπ ΗΠΑ-Ρωσία φαίνεται να διαπραγματεύονται παρακάμπτοντας ΕΕ-Ουκρανία.
Η ΕΕ, ανίκανη να προστατεύσει την Ουκρανία, ονειρεύεται «τελική νίκη» αυξάνοντας τις αμυντικές δαπάνες προς όφελος τρίτων.
Η Ελλάδα, μικρή χώρα, πρέπει να ασκεί πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο, υπερασπιζόμενη τα σύνορά της , ενισχύοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις και διαμορφώνοντας συμμαχίες που στηρίζονται σε αμοιβαία συμφέροντα και εμπιστοσύνη – μια πολιτική που εγκαταλείφθηκε εις βάρος των εθνικών συμφερόντων.
Χρήστος Πουλιανίτης
Αντιστράτηγος εα