Το 2024, 665 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο, ενώ μόνο τον Μάιο που μας πέρασε, σημειώθηκαν 573 τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα, με θλιβερό απολογισμό 14 νεκρούς και 668 τραυματίες (12 σοβαρά, 656 ελαφρά).
«Φρένο» σε αυτό επιχειρεί να βάλει ο νέος ΚΟΚ που προωθεί ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης.
Μεταξύ άλλων, ποινικοποιεί μία σειρά παραβάσεων υψηλής επικινδυνότητας, όπως την οδήγηση με τη χρήση κινητού τηλεφώνου, τη μη παραχώρηση προτεραιότητας σε σιδηροδρομικό όχημα, την παραβίαση του κόκκινου ή του κινητού φράγματος πριν από ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση, όπως και τη στάθμευση σε αυτή, την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και την οδήγηση χωρίς δίπλωμα οδήγησης.
1.Όρια ταχύτητας. Πλέον, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας, μέσα στις κατοικημένες περιοχές ορίζεται σε 30 χιλιόμετρα την ώρα.
Σε μονόδρομους στους οποίους υπάρχουν δύο, τουλάχιστον, λωρίδες κυκλοφορίας, διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις, και σε οδούς διπλής κατεύθυνσης με τουλάχιστον δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις, και σε οδούς διπλής κατεύθυνσης με διαχωριστική νησίδα, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 50 χιλιόμετρα την ώρα.
Τα όρια ταχύτητας εφαρμόζονται, εφόσον δεν ορίζονται διαφορετικά με ειδική σήμανση.
- Σε μη ασφαλτοστρωμένους δρόμους εκτός κατοικημένων περιοχών το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 40 χιλιόμετρα την ώρα, εκτός αν άλλως ορίζεται με ειδική σήμανση.
- Για τα φορτηγά αυτοκίνητα που μεταφέρουν πρόσωπα το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 40 χιλιόμετρα την ώρα μέσα σε κατοικημένες περιοχές και σε 50 χιλιόμετρα την ώρα έξω από αυτές.
- Για τα μοτοποδήλατα το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 45 χιλιόμετρα την ώρα.
- Για τα αγροτικά μηχανήματα και τα μηχανήματα έργου το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 40 χιλιόμετρα την ώρα.
2.Ηλεκτρικά πατίνια. Τάξη μπαίνει και στα ηλεκτρικά πατίνια, καθώς το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 25 χλμ./ώρα, ενώ απαγορεύεται να κυκλοφορούν σε οδούς όπου το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας των αυτοκίνητων οχημάτων υπερβαίνει τα 50 χλμ./ώρα.
3.Χρήση κινητού από οδηγούς. Παρότι αγγίζει το 9%, τριπλάσιο ποσοστό από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μέχρι σήμερα η τιμωρία περιοριζόταν σε ένα τυπικό πρόστιμο και μία προσωρινή αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων. Αυτό τελειώνει. Με το νέο ΚΟΚ η χρήση κινητού οδηγεί, πλέον, σε βαρύτατες ποινές. Πρόστιμα που φτάνουν έως και 4.000 ευρώ στη 2η υποτροπή και αφαίρεση άδειας έως και 8 έτη.
4.Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Τα στατιστικά είναι συντριπτικά: ένα στα τέσσερα θανατηφόρα δυστυχήματα στην Ευρώπη σχετίζεται με κατανάλωση οινοπνεύματος. Ο νέος ΚΟΚ προβλέπει ακόμη πιο αυστηρές κυρώσεις, τόσο για τη μέτρια όσο και για την υψηλή υπέρβαση του ορίου. Τα πρόστιμα ξεκινούν από 1.000 ευρώ και φτάνουν έως και τα 4.000 για τους υπότροπους, ενώ συνοδεύονται από αφαίρεση διπλώματος έως 10 έτη. Σε περιπτώσεις σοβαρής μέθης επιβάλλεται υποχρεωτική ακινητοποίηση και φύλαξη του οχήματος, ενώ ενεργοποιείται και ποινική δίωξη.
5.Μη χρήση κράνους – ζώνης. Η Ελλάδα έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμόρφωσης με τη χρήση ζώνης και κράνους στην Ευρώπη. Μόλις 71% των οδηγών φορά ζώνη, έναντι 93,3% στην Ε.Ε. Στους συνεπιβάτες δικύκλων τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα: μόνο 65,5% φορούν κράνος, όταν στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 94%. Ο νέος ΚΟΚ τιμωρεί, πλέον, όχι μόνο τον οδηγό, αλλά και τον συνεπιβάτη που δεν συμμορφώνεται, και θα «εισπράττει» και αυτός πρόστιμο. Η μη χρήση προστατευτικού κράνους και ζώνης ασφαλείας καθώς και η μεταφορά ανηλίκων χωρίς τη χρήση ειδικών μέτρων συγκράτησης και προστασίας από τον οδηγό θα τιμωρούνται με πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 1.000 ευρώ και το δίπλωμα θα αφαιρείται για 6 μήνες. Την τρίτη φορά το πρόστιμο ανέρχεται σε 2.000 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για 1 έτος. Η μη χρήση κράνους από το συνεπιβάτη θα τιμωρείται με πρόστιμο 350 ευρώ.
6.Παραβίαση STOP και ερυθρού σηματοδότη. Στην παραβίαση stop προβλέπεται πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για έναν μήνα. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 1.000 ευρώ και η άδεια οδήγησης αφαιρείται για 6 μήνες, ενώ την τρίτη φορά το πρόστιμο αυξάνεται στα 2.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για 1 έτος. Σε περίπτωση ατυχήματος ισχύουν οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση. Για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη το πρόστιμο ξεκινά από 700 ευρώ και αφαιρείται επιτόπου η άδεια οδήγησης για 2 μήνες, και φτάνει τα 4.000 ευρώ, με αφαίρεση άδειας τα οκτώ έτη. Εάν ο οδηγός προκαλέσει θανατηφόρο δυστύχημα επιβάλλονται οι ποινές του Ποινικού Κώδικα.
7.Κόντρες. Για συμμετοχή σε κόντρες ταχύτητας το πρόστιμο μπορεί να φτάσει και τα 2.000 ευρώ, ενώ αφαιρείται επιτόπου και η άδεια οδήγησης για ένα έτος. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο διπλασιάζεται στα 4.000 ευρώ με αφαίρεση άδειας για 2 έτη. Την τρίτη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 8.000 ευρώ και το δίπλωμα αφαιρείται για 4 έτη.
8.Οδήγηση χωρίς δίπλωμα. Θα επιβάλλεται πρόστιμο 1.000 ευρώ, αφαίρεση της πινακίδας για ένα μήνα, ενώ προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως 2 έτη. Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο ανεβαίνει στα 2.000 ευρώ και αφαίρεση της άδειας αυτοκινήτου για 4 έτη, και την τρίτη φορά το πρόστιμο αυξάνεται στα 4.000 ευρώ με αφαίρεση της άδειας για 8 έτη. Σε περίπτωση ατυχήματος ισχύουν οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την επικίνδυνη οδήγηση.
9.Παράνομη στάθμευση σε ράμπα ΑμεΑ. Προβλέπεται πρόστιμο έως 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για έναν χρόνο, σε περίπτωση υποτροπής. Ειδικότερα, το πρόστιμο ξεκινά από 150 ευρώ, αφαίρεση άδειας και πινακίδων για 60 ημέρες, απομάκρυνση του οχήματος. Σε περίπτωση υποτροπής το πρόστιμο ανεβαίνει στα 2.000 ευρώ, ενώ το δίπλωμα αφαιρείται για ένα έτος.
Κλιμακωτό το νέο πλαίσιο ποινών
Η πιο θεμελιώδης αλλαγή που φέρνει ο νέος ΚΟΚ είναι η εισαγωγή της έννοιας της υποτροπής.
Για πρώτη φορά οι ποινές για συχνές ή επαναλαμβανόμενες παραβάσεις δεν θα συμψηφίζονται. Θα λειτουργούν σωρευτικά.
Η λογική είναι απλή: δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται το ίδιο ένας οδηγός που υποπίπτει σε μία παράβαση από αμέλεια και κάποιος που επιμένει να παρανομεί με συστηματικότητα βάζοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, οδηγών και πεζών με κυκλοφοριακή κουλτούρα και αγωγή. Το νέο πλαίσιο ποινών είναι κλιμακωτό και σαφές.
Η αυστηρότητα δεν είναι τιμωρία, αλλά εργαλείο πρόληψης. Κάθε παράβαση καταγράφεται, και αν επαναληφθεί, η ποινή αυξάνεται σημαντικά – όχι μόνο χρηματικά αλλά και διοικητικά: από αφαίρεση διπλώματος έως και ποινικές διώξεις, ανάλογα με τη σοβαρότητα και τις συνέπειες.
Σύμφωνα με τον κ. Κυρανάκη, με βάση αυτό το πλαίσιο θα ελέγχεται η συμπεριφορά των οδηγών σε βάθος πενταετίας. «Από την τελευταία σου παράβαση θα πρέπει να είσαι “καθαρός” για πέντε χρόνια, για να μην μετράει στην επόμενη», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «η δεύτερη παράβαση, ουσιαστικά σε καθιστά ως ύποπτο τέλεσης νέων παραβάσεων».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η δεύτερη και η τρίτη παράβαση του ΚΟΚ θα έχουν ως συνέπεια το διπλασιασμό των προστίμων και των ημερών αφαίρεσης της άδειας οδήγησης.
Σε ό, τι αφορά στις κλήσεις θα καταχωρίζονται σε διαδικτυακή πλατφόρμα και οι παραβάτες θα ενημερώνονται άμεσα μέσω sms χωρίς δυνατότητα διαγραφής τους.
Το πρόστιμο θα αναρτάται απευθείας στο TAXISnet του παραβάτη οδηγού και εάν αυτός δεν το εξοφλεί εμπρόθεσμα, τότε θα αποτελεί βεβαιωμένη οφειλή προς το Δημόσιο.
Οι φερόμενοι ως παραβάτες θα έχουν, βέβαια, τη δυνατότητα μέσα σε 7 έως 10 ημέρες να καταθέτουν τις ενστάσεις τους.
*Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»