Νέοι & επικίνδυνα online challenges – Η σκοτεινή πλευρά των viral trends
Ο Εκπαιδευτικός Μάριος Παπαευσταθίου στο True Story 102.8 του Νομού Κοζάνης με την Δημοσιογράφο Αναστασία Κοτζακόλιου
Σε μια εποχή όπου η αποδοχή μετριέται σε likes και η ανάγκη του «ανήκειν» καθορίζει συχνά τις επιλογές των εφήβων, τα επικίνδυνα διαδικτυακά challenges μετατρέπονται σε έναν αόρατο εχθρό, που εξαπλώνεται αστραπιαία μέσα από τα socialmedia.
Ο Εκπαιδευτικός και Ειδικός σε Θέματα Ψηφιακής Ασφάλειας, Μάριος Παπαευσταθίου, μίλησε στο True Story 102.8 και στη δημοσιογράφο Αναστασία Κοτζακόλιου, φωτίζοντας τη σκοτεινή πλευρά των viral προκλήσεων – από τα «αστεία» που σκοτώνουν έως την επικίνδυνη ανάγκη προβολής που οδηγεί τους νέους στην αυτοδιακινδύνευση.
«Αν υπάρχει ένα challenge που θέλω να γίνει viral, είναι αυτό της ασφάλειας»
Ο Μάριος Παπαευσταθίου τόνισε ότι για τον ίδιο, το μόνο challenge που αξίζει πραγματικά να εξαπλωθεί είναι το challenge της ενημέρωσης, της αυτοεκτίμησης και της προστασίας των παιδιών.
«Κανένα like δεν αξίζει μια ζωή», υπογράμμισε, εξηγώντας πως πίσω από κάθε online πρόκληση δεν κρύβεται απλώς μια στιγμιαία παρόρμηση, αλλά ένας νέος άνθρωπος που συχνά αναζητά αποδοχή, ορατότητα και “επιτυχία” στα μάτια των συνομηλίκων του.
Τα πιο επικίνδυνα challenges που απειλούν τους νέους
Superman Challenge
Προτρέπει τους συμμετέχοντες να «πετάξουν» πάνω από κινούμενα αντικείμενα.
Το περιστατικό του 13χρονου στη Ρόδο που τραυματίστηκε σοβαρά αποδεικνύει τον ακραίο κίνδυνο.
Blackout Challenge
Ίσως η πιο θανατηφόρα τάση: πρόκληση ασφυξίας μέχρι λιποθυμίας.
Έχουν καταγραφεί θάνατοι παιδιών παγκοσμίως.
Skull Breaker Challenge
Τρία άτομα συμμετέχουν· το κεντρικό πέφτει βίαια στο έδαφος μετά από κλοτσιά.
Πολλά περιστατικά έχουν οδηγήσει σε μόνιμες αναπηρίες.
Benadryl Challenge
Υπερβολική κατανάλωση φαρμάκων για πρόκληση παραισθήσεων.
Έχουν σημειωθεί θάνατοι από υπερδοσολογία.
Fire Challenge
Άναμμα φωτιάς στο σώμα για λίγα δευτερόλεπτα «εντυπωσιασμού».
Σοβαρά εγκαύματα, μόνιμες βλάβες, ακόμη και απώλειες ζωής.
Tide Pod Challenge
Κατάποση καψουλών απορρυπαντικού.
Προκαλεί δηλητηρίαση, βλάβες σε ζωτικά όργανα και έχει οδηγήσει σε θανάτους.
Παρά τους κινδύνους, τα συγκεκριμένα βίντεο συνεχίζουν να συγκεντρώνουν χιλιάδες προβολές στο TikTok, ενώ συχνά τα «αποτυχημένα» βίντεο – αυτά που δείχνουν τραυματισμούς – γίνονται ακόμη πιο viral.
Ο Καθηγητής Οικονομίας και Νέων Τεχνολογιών Μάριος Παπαευσταθίου εξηγεί ότι το πρόβλημα είναι πολυδιάστατο:
Αναζήτηση ορατότητας και αποδοχής
Ο έφηβος δεν θέλει απαραίτητα να ρισκάρει. Θέλει να νιώσει πως μετράει.
Πίεση της ομάδας & παρορμητικότητα
Η ανάγκη να ανήκεις γίνεται συχνά ισχυρότερη από το ένστικτο αυτοπροστασίας.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Πολλά παιδιά νιώθουν «ότι δεν είναι αρκετά» και προσπαθούν να το αποδείξουν online.
Η κουλτούρα της υπερβολής
Σε έναν κόσμο όπου η πρόκληση γίνεται κανονικότητα, ο κίνδυνος μοιάζει… αόρατος.
Δεν μιλάμε απλώς για ριψοκίνδυνα βίντεο –
μιλάμε για αυτοδιακινδύνευση και ψυχοκοινωνική πίεση.
Από τη Μπλε Φάλαινα έως σήμερα – Ο κίνδυνος είχε ξεκινήσει πριν από τα social media
Τα challenges δεν γεννήθηκαν το 2020.
Ήδη από το 2016, η περιβόητη “Μπλε Φάλαινα” έσπρωχνε παιδιά σε αυτοκαταστροφικές πράξεις, ακόμη και σε online απόπειρα αυτοκτονίας.
Αντίστοιχα «παιχνίδια» υπήρχαν και πριν το διαδίκτυο – όπως το «παιχνίδι του πνιγμού» – αλλά πλέον η δυναμική των social media τα εκτοξεύει σε κλίμακα που κανείς δεν μπορεί να ελέγξει.
Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο;
Ο Παπαευσταθίου ξεκαθαρίζει ότι οι απαγορεύσεις από μόνες τους δεν λειτουργούν.
Χρειάζεται:
- ✔ ανοιχτός διάλογος
• ✔ ασφαλής σχέση γονιού–παιδιού
• ✔ ψυχοεκπαίδευση
• ✔ ενίσχυση αυτοεκτίμησης
• ✔ κριτική σκέψη απέναντι στα social media
• ✔ καλλιέργεια δεξιοτήτων ορίων & προστασίας
Τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη από επίπληξη.
Έχουν ανάγκη από παρουσία, καθοδήγηση και κατανόηση.
Η πρόληψη είναι ευθύνη όλων μας
Δεν είναι μόνο θέμα των γονιών.
Είναι ζήτημα σχολείων, κοινωνίας, ειδικών και των ίδιων των ψηφιακών πλατφορμών.
Γιατί η ασφάλεια ενός παιδιού δεν μπορεί ποτέ να αφεθεί στην τύχη.
Όπως σημειώνει ο κ. Μάριος Παπαευσταθίου:
«Μια αποτυχία δεν είναι ήττα. Είναι απλώς μια αναστολή της νίκης.»
Και η μεγαλύτερη νίκη, σήμερα, είναι ένα παιδί που μαθαίνει να προστατεύει τον εαυτό του.
Η βασική στρατηγική για να αλλάξεις τον κόσμο είναι η αισιοδοξία. Αν δεν πιστεύεις ότι το μέλλον μπορεί στα αλήθεια να είναι καλύτερο, δεν πρόκειται ποτέ να αναλάβεις την ευθύνη να βγεις μπροστά για να το φτιάξεις. Αν θεωρείς ότι δεν υπάρχει ελπίδα, διασφαλίζεις ότι δεν θα υπάρξει πραγματικά καμία. Χρειάζεται να πιστεύεις ότι υπάρχει στον άνθρωπο ένα ένστικτο ελευθερίας για να συμμετέχεις στον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο».
0 Mάριος Παπαευσταθίου στο True Story 102.8:Αστεία που σκοτώνουν-νέοι & επικίνδυνα online challenges