Του Αποστόλη Β.Παππά
Δημοτικού Συμβούλου
Δήμου Τρικκαίων.
Το ερώτημα που τίθεται είναι: Στην υποθετική περίπτωση που ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα των αγροτών ή σχεδόν όλα ,θα επιλυθεί το αγροτικό πρόβλημα; Εάν πρόκειται να έχουμε μια διαχρονική λύση του προβλήματος ,ε τότε ,ας πάει και το παλιάμπελο, ας ικανοποιηθούν. Φρονώ όμως ,ότι τα πράγματα δεν έχουν ακριβώς έτσι. Απλώς , το πρόβλημα θα μετατοπισθεί για τον επόμενο χρόνο με νέες αγροτικές διεκδικήσεις. Το λέω αυτό, γιατί η λίστα των αιτημάτων είναι καθαρά οικονομικού περιεχομένου , ενώ απουσιάζει παντελώς η διαρθρωτική διάσταση του προβλήματος.
Η Ελλάδα δεν είναι μια αχανής χώρα. Μικρή , και κατά βάση ορεινή. Ο μέσος κλήρος στην Ελλάδα είναι 20-30 στρέμματα. Μπορεί ένας αγρότης με αυτή την έκταση στη κατοχή του να επιβιώσει ασχολούμενος με τις ανοιχτές συμβατικές καλλιέργειες, βαμβάκι, καλαμπόκι σιτάρι κτλ. Προφανώς όχι. Στην Ελλάδα η μέση στρεμματική απόδοση ανέρχεται στα 190 € το στρέμμα , στο Ισραήλ στα 1300 € το στρέμμα, και εκεί στη Βόρεια Ολλανδία στο δεκαπλάσιο , στα 1900 € το στρέμμα και μάλιστα με πολύ μικρότερες επιδοτήσεις. Στην οικονομική ορολογία , αυτή η στρεμματική διαφορά αποκαλείται έλλειψη ανταγωνιστικότητας, και όταν αυτή υπάρχει το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό , καθώς μακροπρόθεσμα , σε καμμιά αγορά δεν μπορείς να σταθείς όσο προστατευτική και να είναι, γι΄ αυτό πρέπει να ιαθεί. Βέβαια , εκεί συνεπικουρούνται και από ένα άρτιο συνεργατικό και συνεταιριστικό κίνημα , το οποίο στα καθ΄ ημάς χρεωκόπησε. Δεν νομίζω να πιστεύει κανείς , ότι για τη χρεωκοπία αυτού του αυτοδιαχειριζόμενου εργαλείου των αγροτών να ευθύνεται η Πολιτεία; Συνεπώς , εκ των ανωτέρω προκύπτει , ότι κάτι δεν κάνουμε καλά.
Και ποιο είναι αυτό; Απλώς ,δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να κατανοήσουμε , ότι οι ανοιχτές συμβατικές καλλιέργειες εξεμέτρησαν το ζήν , τουλάχιστον για τους μικροκαλλιεργητές που αποτελούν και τη συντριπτική πλειονότητα . Για κάποιους λίγους που διαθέτουν μεγάλες εκτάσεις , ίσως να υπάρχουν ακόμη αντοχές. Τότε τι πρέπει να γίνει; Στροφή προς νέες δυναμικές καλλιέργειες , είτε θερμοκηπιακές , είτε αρωματικές, είτε δενδροκομικές, είτε ψυχανθή , είτε οτιδήποτε άλλο εν πάσει περιπτώσει υποδείξουν οι ειδικοί επί του ζητήματος , που να αποφέρουν όμως μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία από τις συμβατικές καλλιέργειες. Σύμμαχός μας σ’ αυτή την προσπάθεια, το ιδανικό κλιματολογικό status της χώρας μας. Βέβαια , ίσως να υπάρξουν και κάποιοι αναχωρητές. Όλα αυτά όμως δεν μπορούν να γίνουν βάζοντας μπροστά τον αυτόματο πιλότο. Απαιτείται πολιτική βούληση, αγροτική βούληση και κυρίως η ανάλογη αγροτική παιδεία – κατάρτιση. Εξ όσων όμως αντιλαμβάνομαι και εξ όσων προσλαμβάνω , ουδεμία εκ των τριών αυτών βασικών προϋποθέσεων υφίσταται. Και αφού αυτές δεν υπάρχουν , αλλά και ούτε είμαστε διατεθειμένοι να τις δημιουργήσουμε , πολιτεία και αγροτικός πληθυσμός στρουθοκαμηλίζουν. Προσφεύγουμε και βολευόμαστε στην εφήμερη λύση του βλέποντας και κάνοντας.
Πολύ απλά. Μερική ικανοποίηση των οικονομικών αιτημάτων της μαξιμαλιστικής ατζέντας ,αυτό το γνωρίζουν εκ των προτέρων και οι αγρότες ότι θα συμβεί, και κάπως έτσι είμαστε όλοι ικανοποιημένοι. Πολιτεία και αγροτικός κόσμος. Όμως , το κυρίως πρόβλημα παραμένει καλά κρυμμένο κάτω από το χαλί, για να βγει στην επιφάνεια το επόμενο έτος πιο οξυμένο και πάει λέγοντας. Να πάμε τώρα λίγο και στις επιδοτήσεις. Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ένα μείζον πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα .
Παρανομίες και παρατυπίες δυστυχώς υπήρχαν από καταβολής κοινοτικών επιδοτήσεων μέσω της ΚΑΠ. Ενθυμείσθε τα διαβόητα διπλοζυγίσματα , όπου, αφού έφριξαν εκεί στις Βρυξέλες, μας οδήγησαν από το ευνοϊκό μέτρο της επιδότησης κατά κιλό στο βαμβάκι ,και κάπως έτσι έληξε άδοξα και το ΄΄όλα τα κιλά όλα τα λεφτά΄΄, στο δυσμενέστερο της στρεμματικής επιδότησης. Αλλά ,ακόμη και στη περίπτωση που εξευρεθεί ένας τρόπος απόδοσης σύνολων των επιδοτήσεων στους πραγματικούς αγρότες θα επιλυθεί το πρόβλημα; Και εδώ η απάντηση είναι αρνητική. Μπορεί να βελτιώσει κάπως τα πράγματα , οι εποχές όμως που οι κοινοτικές επιδοτήσεις ήταν αυτές που συντηρούσαν το αγροτοκτηνοτροφικό εισόδημα έχουν παρέλθει. Αυτό, δεν ήτο δυνατόν να ισχύει στο διηνεκές. Κάπου εκεί, νομίζω πως έγινε μια παρεξήγηση. Η μεθοδολογία αυτή ήτο μεταβατική, μέχρι να αναδιαρθρώσουμε την αγροτική μας οικονομία σε δυναμικότερες καλλιέργειες. Όμως , είτε επειδή δεν το αντιληφθήκαμε , είτε επειδή είχαμε την ψευδαίσθηση ότι αυτό θα ισχύει εσαεί, μείναμε καθηλωμένοι στα παρωχημένα παραγωγικά πρότυπα των δεκαετιών του ΄80 και του ΄90, και τώρα εισπράτουμε τα επίχειρα.
Και εδώ, η ευθύνη είναι συλλογική. Ούτε η πολιτεία , αλλά ούτε και ο αγροτοκτηνοτροφικός κόσμος τόλμησαν να βάλουν το χέρι επί των τύπων των ήλων. Και κάπως έτσι που λες πατριώτη, χάσαμε τ΄αεροπλάνο το παπόρι και το τραμ κατά πως λέει και το Ζαμπέτειον άσμα, και χρόνια τώρα και δεν ξέρω για πόσα ακόμη, η Ελλάδα στα μπλόκα θα αναστενάζει. Δυστυχώς , αυτή είναι η αλήθεια. Η αλήθεια όμως , δύσκολα αντέχεται και κυρίως κοστίζει πολιτικά. Αυτά . Άντε , καλά Χριστούγεννα και καλές γιορτές.
Υ.Γ. Ας ευχηθούμε τουλάχιστον, η επερχόμενη επιφοίτηση κάτι καλό να φέρει επί του συγκεκριμένου ζητήματος , αν και το βλέπω κομματάκι δύσκολο. Όμως , παρά την απαισιοδοξία μου, η οποία εκπηγάζει εκ του γεγονότος , ότι χρόνια τώρα ακούω για αναδιάρθρωση και αναδιάρθρωση δεν βλέπω,Dum spiro spero.