Ελληνική ομοσπονδια θαλασσαιμίας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ τις ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ του Διεθνουσ Συνέδριου Πρωτεϊνών Πλάσματος (International PlasmaProteinCongress – IPPC)
Σε συνέχεια των ανακοινώσεων και των δηλώσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας μετά το Διεθνές Συνέδριο Πλάσματος που πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία στις 19-21 Μαΐου 2025, η Ελληνική Ομοσπονδία Θαλασσαιμίας (Ε.Ο.ΘΑ.) παίρνει θέση στην τοποθέτηση του Τσέχου Υφυπουργού Υγείας, ο οποίος απευθύνει κάλεσμα προς την Ελλάδα να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογής πλάσματος κατά τα πρότυπα των τεσσάρων (4) ευρωπαϊκών κρατών (Αυστρία, Τσεχία, Ουγγαρία και Γερμανία) όπου λειτουργούν μεικτά μοντέλα δημόσιας και ιδιωτικής συλλογής πλάσματος, που προβλέπουν και οικονομική αποζημίωση για τους πλασματοδότες. Αυτό για την ΕΟΘΑ αποτελεί πρόκληση και δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες για τους Έλληνες ασθενείς με Θαλασσαιμία (Μεσογειακή Αναιμία), Δρεπανοκυτταρική Νόσο και άλλες χρόνιες αιματολογικές παθήσεις που η θεραπεία τους βασίζεται σε συστηματικές μεταγγίσεις αίματος, καθώς θέτει σε κίνδυνο την επάρκεια αίματος στη χώρα μας.
Η Ελληνική πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν 4.000 πολυμεταγγιζόμενοι ασθενείς με Θαλασσαιμία και Δρεπανοκυτταρική Νόσο, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με ελλείψεις αίματος καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, λόγω μη αυτάρκειας της χώρας μας σε αίμα. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι η Πολιτεία δεν μερίμνησε διαχρονικά να αναδιοργανώσει το σύστημα Αιμοδοσίας της ώστε συγκεντροποιώντας λειτουργίες και διαδικασίες να αποκτήσει ασφαλές και επαρκές αίμα.
Επίσης στη χώρα μας υπάρχουν 300 περίπου ασθενείς που χρειάζονται για τη θεραπεία τους φάρμακα που παράγονται από το πλάσμα (Plasma–Derived Medicinal Products – PDMPs).
Η επίσπευση της ολοκλήρωσης της Κεντρικής Διαχείρισης Αίματος που πιλοτικά ξεκίνησε τον Μάιο του 2024, θα έχει ως αποτέλεσμα την επάρκεια αίματος, αλλά και την απόκτηση αποθεμάτων πλάσματος (το διαχωρισμό δηλαδή πλάσματος από το ολικό αίμα που προσφέρεται εθελοντικά χωρίς αμοιβή) για κλασματοποίηση προς παραγωγή φαρμάκων.
Σήμερα, το πλάσμα που συλλέγεται από τους αιμοδότες στη χώρα μας χρησιμοποιείται κατά ένα μέρος για μεταγγίσεις στους ασθενείς που το χρειάζονται και το υπόλοιπο αυτού απορρίπτεται (πετιέται), καθώς δε διοχετεύεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή φαρμάκων. Επισημαίνουμε ότι στο παρελθόν είχαν συναφθεί συμβόλαια για την αξιοποίησή του με τον Ελβετικό Ερυθρό Σταυρό και με την Ολλανδική Sanquin για τη διοχέτευση και κλασματοποίηση ελληνικού πλάσματος.
Πιστεύουμε ότι η εμπορευματοποίηση του πλάσματος, θα οδηγήσει μετά βεβαιότητας:
- σε σημαντική αποσταθεροποίηση των αποθεμάτων αίματος, καθόσον ο γενικός πληθυσμός μπορεί να στραφεί πιο εύκολα στην πλασματοδότηση, έναντι αποζημίωσης, που μπορεί να πραγματοποιηθεί πολλές φορές μέσα στο έτος και να απέχει από την εθελοντική και μη αμοιβόμενη αιμοδοσία (συνέβη πρόσφατα στην Ουγγαρία)
- στη διακινδύνευση της ασφάλειας των μεταγγίσεων και συνολικά της δημόσιας υγείας. Το γεγονός ότι, αφενός τα ιδιωτικά κέντρα συλλογής πλάσματος, έχοντας ως γνώμονα το κέρδος, θα επιδιώκουν την όσο μεγαλύτερη προσέλευση πλασματοδοτών, και αφετέρου ότι οι ίδιοι οι πλασματοδότες θα έχουν οικονομικό κίνητρο να πλασματοδοτήσουν, αυτό θα οδηγήσει σε απόκρυψη κρίσιμων στοιχείων για την υγεία του δότη κατά τη συμπλήρωση του ιστορικού-ερωτηματολογίου.
Τέλος τα ερωτηματικά που εγείρονται είναι:
- Γιατί ο Τσέχος Υφυπουργός Υγείας επικεντρώνεται στην Ελλάδα όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογής πλάσματος και όχι στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες με πιο αναπτυγμένα συστήματα αιμοδοσίας;
- Κατά πόσο η δημιουργία δεξαμενής πλασματοδοτών επ’ αμοιβή, εγγυάται στη χώρα μας την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα από πλάσμα, δεδομένου ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία θα επιλέξει το συμφερότερο κανάλι διανομής/διοχέτευσης της πρώτης ύλης πλάσματος; Εξάλλου, η μη εξυπηρέτηση των ασθενών για τη θεραπεία τους επιβεβαιώνεται και από τη συνέντευξη του Τσέχου Υφυπουργού Υγείας Jakub Dvořáček ο οποίος δηλώνει ότι η Τσεχία: «…συλλέγει 1,3 εκατομμύρια λίτρα πλάσματος σε ετήσια βάση, το μεγαλύτερο ποσοστό του οποίου (πάνω από το 90%) εξάγεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Παρά τη μεγάλη παραγωγή πλάσματος, όμως, η χώρα δεν έχει καταφέρει να παράγει η ίδια τα κρίσιμα φάρμακα, τα οποία συνεχίζει να αγοράζει…» (πηγή: Πλάσμα αίματος: Η πολύτιμη θεραπεία που η Ελλάδα αγνοεί).
Καλούμε την Πολιτεία να εξασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση των ασθενών με Θαλασσαιμία και Δρεπανοκυτταρική Νόσο στη θεραπεία της μετάγγισης αίματος και των ασθενών που χρήζουν φαρμάκων από την κλασματοποίηση του πλάσματος, μέσα από ένα αυστηρά δημόσιο, εθελοντικό, μη ανταποδοτικό και μη κερδοσκοπικό σύστημα, με στόχο την ασφάλεια των ασθενών και την ηθική διαχείριση των δωρεών ανθρώπινων ιστών (αίματος και παραγώγων του).
Με εκτίμηση,
για το Διοικητικό Συμβούλιο της
Ελληνικής Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας
Η Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Μαρία Αγγελοπούλου Βασίλειος Δήμος
Πληροφορίες:
Μαρία Αγγελοπούλου, 6974226413
Βασίλης Δήμος, 6977782738