Λύκοι επιτίθενται σε σκύλους, αγριογούρουνα κάνουν βόλτες στις γειτονιές, κουκουβάγιες και γεράκια καταβροχθίζουν καναρίνια, παπαγαλάκια και άλλα ωδικά πτηνά. Μοιάζει σαν να εκδικείται η άγρια φύση τον επεκτατικό εις βάρος της «πολιτισμό» μας. Να θέλει να πάρει τη ρεβάνς. Είναι όμως έτσι;
«Ήταν ένα περιστατικό επίθεσης λύκου σε σκύλο. Αν αδρανήσουν κι άλλο οι αρχές, δεν αποκλείεται να έχουμε και περιστατικό επίθεσης σε άνθρωπο».
Αυτό διαμηνύουν οι άνθρωποι της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ» μετά το τραγικό γεγονός στην Πάρνηθα, όπου λύκος, κρυμμένος ανάμεσα στα αυτοκίνητα των επισκεπτών του καταφυγίου Μπάφι, όρμησε στο κουτάβι που κρατούσε ένα 14χρονο κορίτσι, το πήρε και εξαφανίστηκε στο δάσος.
Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, στον Διόνυσο, αγριογούρουνα έρχονται σχεδόν κάθε ημέρα και αναζητούν τροφή κυρίως στους κάδους σκουπιδιών. «Προσωπικά το μόνο ζώο που φοβάμαι είναι ο άνθρωπος, αλλά κανείς δεν ξέρει πώς μπορεί να αντιδράσει το αγριογούρουνο εάν νιώσει απειλή για το ίδιο ή τα παιδιά του» αναφέρει κάτοικος της περιοχής.
Στον Αμβρακικό τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί μυοκάστορες – πιθανότατα δραπέτες εκτροφείου – και, ελλείψει φυσικών εχθρών, έχουν πολλαπλασιαστεί ανεξέλεγκτα.
Βίαιη αστικοποίηση
Τα άγρια ζώα από τη φύση τους δεν προσεγγίζουν τον άνθρωπο. Η κατάληψη του κενού δημόσιου χώρου από είδη της άγριας ζωής είναι απλώς μια υπόμνηση της εντατικής ανθρώπινης παρέμβασης στα οικοσυστήματα. Επιλέγουμε ν’ αγνοούμε ότι η φύση είναι πολύ κοντά μας διότι ο ανθρώπινος πολιτισμός επεκτάθηκε βίαια προς τα φυσικά οικοσυστήματα.
Από τη στιγμή που η αστικοποίηση έχει καταστρέψει το φυσικό περιβάλλον τους ή το έχει τεμαχίσει – για τη δημιουργία δρόμων ή σιδηροδρόμων – πολλοί πληθυσμοί ζώων υφίστανται μεγάλη πίεση και μετακινούνται τις περισσότερες φορές για να εξασφαλίσουν τροφή, γι’ αυτό και πολύ συχνά ερχόμαστε αντιμέτωποι με εικόνες όπου είδη της άγριας πανίδας τρέφονται από σκουπίδια.
Αρπακτικά πτηνά και λύκοι
Ας δούμε αναλυτικά τις πρόσφατες περιπτώσεις τέτοιας μετακίνησης.
1. Η πιο συχνή απειλή για τα καναρίνια και τα παπαγαλάκια μας είναι το σαΐνι (Levant Sparrowhawk), η κουκουβάγια (Athene noctua), το κιρκινέζι (Lesser Kestrel), που φτιάχνουν τις φωλιές τους στα χαλάσματα και σε τρύπες στους τοίχους.
Το ίδιο και η καρακάξα (pica pica), που για τη σίτισή της επιδεικνύει αρπακτική συμπεριφορά, είναι επιβλαβές πουλί, κυνηγάει ό,τι βρει και τρώει από αυγά μέχρι και πουλάκια μέσα από τις φωλιές. Είναι πουλί πανέξυπνο, έχει προσαρμοστεί με τους ανθρώπους, δεν φοβάται εύκολα, είναι αρκετά θορυβώδες και δεν διστάζει να επιτεθεί στα καναρίνια μας.
2. Η «Καλλιστώ» είχε προειδοποιήσει ήδη από τις αρχές Δεκεμβρίου όλους τους συμμετέχοντες φορείς (Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού, Δασαρχείο Πάρνηθας, Γενική Διεύθυνση Δασών, ΥΠΕΝ, ΟΦΥΠΕΚΑ κ.λπ.) για την περίεργη κινητικότητα λύκων στην Πάρνηθα.
Μπορεί να γίνει επικίνδυνος
Τους τελευταίους μήνες – σημείωνε στο σχετικό έγγραφο – τουλάχιστον τρεις λύκοι προσεγγίζουν τις νυχτερινές ώρες, και όχι μόνο, τους χώρους γύρω από το Μπάφι και ειδικά τον χώρο στάθμευσης οχημάτων.
Οι συγκεκριμένοι λύκοι είτε βρίσκουν τροφή στα σκουπίδια που δεν μαζεύονται εγκαίρως ή ταΐζονται απευθείας από επισκέπτες του βουνού.
Αυτό, σε συνδυασμό με τον αυξημένο όγκο επισκεπτών στην κεντρική Πάρνηθα μετά τη φωτιά στο Τατόι, έχει οδηγήσει σε μεγάλη εξοικείωση των ζώων, που «όταν ξεπεράσει κάποια όρια (…) μπορεί να είναι επικίνδυνη για τους ανθρώπους ή τα κατοικίδια που τους συνοδεύουν», όπως έγραφαν οι άνθρωποι της «Καλλιστώ» προφητικά στο έγγραφο, προτείνοντας την άμεση λήψη μιας σειράς από μέτρα.
Αγριογούρουνα παντού
3. Οι αγριόχοιροι, επίσης, σουλατσάρουν σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Σύμφωνα με κυνηγούς, οι αγριόχοιροι έχουν πληθύνει επειδή λόγω της καραντίνας απαγορεύτηκε το κυνήγι.
Σε πλήρη ανάπτυξη ο αγριόχοιρος φτάνει τα 110-180 εκατοστά σε μήκος και τα 170-200 κιλά σε βάρος. Πολλές φορές όμως ξεπερνά τα 250 κιλά. Έχει πολύ ανεπτυγμένη όσφρηση και ακοή, αλλά η όρασή του είναι περιορισμένη, αντιλαμβάνεται κυρίως την κίνηση και, όπως τα περισσότερα θηλαστικά, δεν βλέπει τα χρώματα.
Ο αγριόχοιρος είναι παμφάγο ζώο. Τρέφεται κυρίως με βελανίδια, κάστανα, διάφορα φρούτα και καρπούς, ρίζες και βολβούς, τα οποία βγάζει σκάβοντας το έδαφος. Οι επιδρομές του είναι συχνές σε καλλιέργειες με πατάτες, παντζάρια και καλαμπόκια, ιδίως όταν οι καρποί είναι σε γαλακτώδη ακόμα μορφή.
Το διαιτολόγιό του συμπληρώνεται με μύκητες (μανιτάρια), σκουλήκια, σαλιγκάρια, προνύμφες εντόμων, έντομα, αμφίβια, ερπετά, τρωκτικά, αυγά εδαφόβιων πτηνών.
Γίνεται επικίνδυνο όταν πρόκειται να υπερασπιστεί τα μικρά του ή όταν είναι τραυματισμένο, οπότε στήνει και ενέδρες.
Έχουν σημειωθεί έως και θανάσιμοι τραυματισμοί κυνηγών από αγριόχοιρους αλλά και πολλά τροχαία ατυχήματα.