Έκθεση της ΕΕΑ προειδοποιεί για τους καταστροφικούς κινδύνους που έρχονται στην Ευρώπη λόγω κλιματικής αλλαγής.
Μια νέα ανάλυση της ΕΕ προειδοποιεί για τις «καταστροφικές» επιπτώσεις που η κλιματική αλλαγή μπορεί να έχει στην Ευρώπη, εάν δεν ληφθούν άμεσα και αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπισή της.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (EEA), περιοχές της νότιας Ευρώπης είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αυτούς τους κινδύνους.
Η πρώτη έκθεσή της για τους κλιματικούς κινδύνους στην ήπειρο επισημαίνει τις απειλές των πυρκαγιών, της λειψυδρίας και των επιπτώσεών τους στη γεωργία, ενώ οι παράκτιες περιοχές κινδυνεύουν από πλημμύρες, αποσάθρωση και αύξηση του στάθμη της θάλασσας.
«Πολλοί από αυτούς τους κινδύνους έχουν ήδη αγγίξει κρίσιμα επίπεδα και θα μπορούσαν να αποβούν καταστροφικοί χωρίς επείγουσες και αποφασιστικές ενέργειες», υπογραμμίζει η Υπηρεσία.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η βόρεια Ευρώπη δεν βιώνει τις αρνητικές επιπτώσεις όπως έχει φανεί από τις πλημμύρες στη Γερμανία και τις δασικές πυρκαγιές στη Σουηδία τα τελευταία χρόνια.
«Η ακραία ζέστη, η ξηρασία, οι δασικές πυρκαγιές και οι πλημμύρες, όπως καταγράφονται τα τελευταία χρόνια, θα επιδεινωθούν στην Ευρώπη ακόμη και με τα πιο αισιόδοξα σενάρια υπερθέρμανσης του πλανήτη και επηρεάζουν τις συνθήκες διαβίωσης σε όλη την ήπειρο», προειδοποιεί η ΕΕΑ.
Η έκθεση καταγράφει 36 κινδύνους που συνδέονται με το κλίμα στην Ευρώπη, 21 εκ των οποίων απαιτούν πιο άμεσες ενέργειες και οκτώ είναι «ιδιαίτερα επείγοντες».
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται οι κίνδυνοι για τα οικοσυστήματα, κυρίως τα παράκτια και τα θαλάσσια.
Για παράδειγμα, ο συνδυασμός καυσώνων καθώς και η οξίνιση και η μείωση του οξυγόνου αλλά και άλλοι οφειλόμενοι στην ανθρώπινη δραστηριότητα παράγοντες, όπως η μόλυνση και ο ευτροφισμός (Σ.τ.Σ: Ο ευτροφισμός είναι το περιβαλλοντικό φαινόμενο κατά το οποίο η υπέρμετρη αύξηση της συγκέντρωσης θρεπτικών στοιχείων συνεπάγεται τη μείωση του διαλυμένου οξυγόνου στο νερό και κατά συνέπεια την αλλοίωση της βιοποικιλότητας σε αυτό) και η αλιεία απειλούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα, επισημαίνει η έκθεση.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και πληθυσμοί θα πρέπει να αναγνωρίσουν ομόφωνα τους κινδύνους και να συμφωνήσουν ότι προτεραιότητά τους θα είναι να κάνουν περισσότερα και ταχύτερα, καταλήγει η EEA.
«Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, να έχουμε ισχυρότερες πολιτικές», τόνισε η διευθύντρια της Υπηρεσίας Λίνα Ιλα-Μόνονεν.
Παρά το συναγερμό, η Υπηρεσία αναγνώρισε επίσης, «σημαντική πρόοδο» που έχει επιτευχθεί «στην κατανόηση των κλιματικών κινδύνων που αντιμετωπίζει ο κόσμος και στην προετοιμασία για την αντιμετώπισή τους» ανάμεσα στις χώρες μέλη.
«Αυτά τα γεγονότα είναι η νέα κανονικότητα. Θα πρέπει να είναι ο κώδωνας κινδύνου. Η τελευταία αφύπνιση», τόνισε η ίδια σε συνέντευξη Τύπου ενόψει της δημοσιοποίησης της έκθεσης.
Όπως αναφέρει η ΕΕΑ:
Οικοσυστήματα: Σχεδόν όλοι οι κίνδυνοι στον τομέα των οικοσυστημάτων απαιτούν επείγοντα ή περισσότερα μέτρα, ενώ οι κίνδυνοι για τα θαλάσσια και τα παράκτια οικοσυστήματα αξιολογούνται ως ιδιαίτερα σοβαροί. Η έκθεση του ΕΟΠ υπενθυμίζει ότι τα οικοσυστήματα παρέχουν πολλαπλές υπηρεσίες στους ανθρώπους και, ως εκ τούτου, οι κίνδυνοι αυτοί έχουν μεγάλη πιθανότητα να παρουσιάσουν αλυσιδωτές επιπτώσεις και σε άλλους τομείς, όπως η διατροφή, η υγεία, οι υποδομές και η οικονομία.
Τροφή: Οι κίνδυνοι από τη ζέστη και την ξηρασία στη φυτική παραγωγή βρίσκονται ήδη σε κρίσιμο επίπεδο στη Νότια Ευρώπη, αλλά και οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης βρίσκονται σε κίνδυνο. Ειδικότερα, οι παρατεταμένες ξηρασίες που επηρεάζουν μεγάλες περιοχές συνιστούν σοβαρή απειλή για τη φυτική παραγωγή, την επισιτιστική ασφάλεια καιτον εφοδιασμό πόσιμου νερού. Ακόμη και η μερική στροφή από πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης στε πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης που καλλιεργούνται με βιώσιμο τρόπο θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση πουθα μείωνε την κατανάλωση νερού στη γεωργία και την εξάρτηση από εισαγόμενες ζωοτροφές.
Υγεία: Η θερμότητα είναι ο σοβαρότερος και πιο επείγων παράγοντας κλιματικού κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως οι εργαζόμενοι στην ύπαιθρο που εκτίθενται σε ακραία ζέστη, οι ηλικιωμένοι, και τα άτομα που ζουν σε ανεπαρκώς δομημένες κατοικίες και σε περιοχές που επηρεάζονται σημαντικά από το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας ή έχουν ανεπαρκή πρόσβαση σε συστήματα ψύξης. Πολλά μέσα μοχλοί για τη μείωση των κλιματικών κινδύνων για την υγεία βρίσκονται εκτός των παραδοσιακών πολιτικών υγείας, όπως ο πολεοδομικός σχεδιασμός, τα οικοδομικά πρότυπα και η εργατική νομοθεσία.
Υποδομές: Τα συχνότερα και ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνουν τους κινδύνους για το δομημένο περιβάλλον και τις κρίσιμες υπηρεσίες της Ευρώπης, στις οποίες περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες ενέργειας, ύδρευσης και μεταφορών. Ενώ οι κίνδυνοι παράκτιων πλημμυρών έχουν αντιμετωπιστεί σχετικά ικανοποιητικά στην Ευρώπη, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι αλλαγές στα φαινόμενακαταιγίδων μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικές επιπτώσεις σε ανθρώπους, υποδομές και οικονομικές δραστηριότητες. Στη Νότια Ευρώπη, η θερμότητα και η ξηρασία προκαλούν σημαντικούς κινδύνους στην παραγωγή, τη μετάδοση και τη ζήτηση ενέργειας. Τα οικιστικά κτίρια πρέπει επίσης να προσαρμοστούν στην αύξηση της θερμότητας.
Οικονομία και χρηματοοικονομικός τομέας: Η οικονομία και το χρηματοοικονομικό σύστημα της Ευρώπης αντιμετωπίζουν πολλούς κλιματικούς κινδύνους. Για παράδειγμα, τα ακραία κλιματικά φαινόμενα μπορούν να αυξήσουν τα ασφάλιστρα, να απειλήσουν περιουσιακά στοιχεία και ενυπόθηκα δάνεια, καθώς και να αυξήσουν τις κρατικές δαπάνες και το κόστος των δανείων. Η βιωσιμότητα του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ απειλείται ήδη σοβαρά λόγω των δαπανηρών πλημμυρών και των δασικών πυρκαγιών των τελευταίων ετών. Η επιδείνωση των κλιματικών επιπτώσεων μπορεί επίσης να διευρύνει το χάσμα στην ιδιωτική ασφάλιση και να καταστήσει τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα πιο ευάλωτα.