Στις 20/21 Μαρτίου 2025 η Περιβαλλοντική Ομάδα Α΄ Λυκείου που υλοποιεί το
Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα: “ Πόρτα Παναγιά ένα κόσμημα του 13 ου αιώνα”. Αρκετοί
από τους/τις μαθητές/τριες συμμετέχουν και σε 2 ο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα “Το
Γεωπάρκο Μετεώρων, ένας τόπος ιδιαίτερης γεωλογικής, πολιτιστικής και
οικολογικής αξίας ” συμμετείχε σε ένα διήμερο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του
ΚΕΠΕΑ Κόνιτσας “ Τα Γεφύρια της Κόνιτσας”
Όταν φτάσαμε στο χωριό Βίτσα, συναντήσαμε την συνοδό μας η οποία μας μίλησε για
το Γεωπάρκο Βίκου Αώου, μας έδειξε την πετρόχτιστη βρύση στην είσοδο του χωριού
κάτω από τη σκιά μιας μεγάλης αγριοκαστανιάς και ακολουθήσαμε το κεντρικό
κατηφορικό καλντερίμι μέχρι την πλατεία του χωριού με τον αιωνόβιο πλάτανο που
δεσπόζει στις πλατείες των Ζαγοροχωρίων. Συνεχίσαμε το μονοπάτι του παραδοσιακού
χωριού και μας βοήθησε να ξεχωρίσουμε τα πετρώματα φλύσχη και ασβεστόλιθου που
αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της περιοχής και χαρακτηρίζουν την παραδοσιακή
αρχιτεκτονική των σπιτιών και των πλακόστρωτων μονοπατιών του Ζαγορίου.
Προχωρήσαμε κατηφορίζοντας και είδαμε απομεινάρια από παλιό πέτρινο αλώνι, που
στο παρελθόν έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών των
κατοίκων, οι οποίοι άλεθαν εκεί δημητριακά, όπως σιτάρι και κριθάρι, με τη βοήθεια
ζώων όπως μας εξήγησε η συνοδός μας. Στη συνέχεια δίπλα από το γραφικό εκκλησάκι
των Ταξιαρχών, ακολουθήσαμε την πέτρινη Σκάλα Βίτσας. Η Σκάλα, κατασκευάστηκε
το 1868, και αποτελεί ένα γνήσιο παραδοσιακό λιθόστρωτο μονοπάτι που ένωνε τα
χωριά και αποτελούσε βασικό οδικό άξονα για τους κατοίκους της γύρω περιοχής. Το
μονοπάτι αυτό βρίσκεται ανάμεσα στην μοναδική χλωρίδα και πανίδα του Εθνικού
Δρυμού Βίκου και ένα μεγάλο τμήμα του καλύπτεται από αιωνόβια δέντρα της περιοχής.
Κατηφορίζοντας τη Σκάλα καταλήξαμε στην κοίτη της χαράδρας του Βίκου και στο “
δίτοξο γεφύρι του Μίσιου”, που κατασκευάστηκε το 1748 και αποτελεί σήμερα ένα
σπουδαίο δείγμα αρχιτεκτονικής κατασκευής και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας.
Στο τελευταίο τμήμα της διαδρομής περπατήσαμε ανάμεσα σε αγριοτριανταφυλλιές,
φουντουκιές, βελανιδιές και κέδρους, και φτάσαμε στο ξακουστό “γεφύρι του
Κόκκορη”, το οποίο κατασκευάστηκε το 1750. Το μονότοξο πέτρινο γεφύρι, αποτελεί
ένα από τα πιο διάσημα αξιοθέατα στην περιοχή του Ζαγορίου, δεσπόζει ανάμεσα στα
εντυπωσιακά κατακόρυφα βράχια που ορθώνονται επιβλητικά πλάι του και μας
εντυπωσίασε με την άριστη αρχιτεκτονική μαεστρία των ηπειρωτών μαστόρων της
πέτρας. Στο τέρμα της διαδρομής ανεβήκαμε στο λεωφορείο και φτάσαμε στο ΚΕΠΕΑ
Κόνιτσας όπου συστεγάζεται η Μαθητική Εστία, πήραμε τα δωμάτιά μας
τακτοποιηθήκαμε και απολαύσαμε το γεύμα μας.
Το απόγευμα με τη συνοδεία εκπαιδευτικού πήγαμε στο “Τοξωτό Γεφύρι της Κόνιτσας“.
Πρόκειται για ένα μονότοξο λιθόκτιστο γεφύρι που διακρίνεται για το τεράστιο τόξο
του. Κάτω από την καμάρα του, υπάρχει μια καμπάνα η οποία σήμαινε για να
προειδοποιήσει τους περαστικούς να μην διαβούν το γεφύρι όταν φυσούσε δυνατός
άνεμος από το εσωτερικό της χαράδρας, οπότε και υπήρχε κίνδυνος να παρασυρθούν
και να πέσουν. Κάτω δεξιά από το γεφύρι, ένα ωραίο μονοπάτι οδηγεί προς την
Ιερά Μονή Στομίου. Ακολούθησε επίσκεψη στον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου, την Μητρόπολη
της Κόνιτσας. Ο σημερινός ναός χρονολογείται από το 1842 και κτίστηκε στη θέση
παλιότερου που βρισκόταν στη θέση αυτή από το 1612.
Η τοιχοποιία του ναού είναι περίτεχνη στο μεγαλύτερο μέρος της. Εξωτερικά ο ναός
είναι ορθογώνιος. Εσωτερικά διαιρείται σε τρία κλίτη και έχει μικρούς και μεγάλους
θόλους. Επίσης υπάρχουν δύο γυναικωνίτες σε διαφορετικά επίπεδα. Το τέμπλο του
ναού είναι ξυλόγλυπτο με οκτώ μεγάλες εικόνες και τριάντα μικρές σε δύο σειρές. Οι
περισσότερες φορητές εικόνες, που φυλάσσονται σήμερα στο ναό, είναι της περιόδου
1850 και έπειτα.
Κατηφορίζοντας φτάσαμε στο Οικιστικό συγκρότημα Χάμκως. Πρόκειται για σύνθετο
συγκρότημα κτιρίων του 18ου και 19ου αιώνα, ελάχιστα από τα οποία σώζονται
σήμερα και τα οποία αποτελούσαν το σεράϊ του Ζεϊνέλ Μπέη, παππού του Αλή Πασά
από την πλευρά της μητέρας του, τη Χάμκω. Τα κτίρια περιέβαλε ψηλός περίβολος με
πολεμίστρες και μυστικές εισόδους. Η φρουριακή δομή του οικιστικού συγκροτήματος
και η επιβλητική κατασκευή των κτιρίων φανέρωνε τον πλούτο και τη δύναμη της
ισχυρής αυτής οικογένειας που ήταν η επιφανέστερη των μουσουλμάνων της Κόνιτσας
με μεγάλη περιουσία στην περιοχή και με τσιφλίκια στη Θεσσαλία. Η νύχτα έφτασε και
επιστρέψαμε στη Μαθητική εστία για φαγητό και ύπνο.
Η επόμενη μέρα άρχισε με παρουσιάσεις που αφορούσαν την περιοχή της Κόνιτσας και
την ενημέρωση για τους κανόνες που ισχύουν σε έναν Εθνικό Δρυμό. Ακολούθησε η
επίσκεψη στο “τοξωτό γεφύρι της Κλειδωνιάς“ στον Βοϊδομάτη. Μάθαμε βιωματικά
πάρα πολλά και δεν κουραστήκαμε καθόλου. Απολαύσαμε τον ήχο του ποταμού
αναγνωρίζοντας είδη της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής. Η γνωριμία μας με τα
γεφύρια της Κόνιτσας ολοκληρώθηκε. Ευχαριστήσαμε τους εκπαιδευτικούς που μας
συνόδευσαν στις εργασίες πεδίου και στη συνέχεια επισκεφτήκαμε την “Παναγία
Μολυβδοσκέπαστη“ για να προσκυνήσουμε και να ακούσουμε τον ηγούμενο της
Μονής να μας διηγείται την σπουδαία ιστορία της Μονής. Επόμενη στάση στα
Γιάννενα για φαγητό, ξεκούραση και αναχώρηση για τα Τρίκαλα. Ένα διήμερο γεμάτο
από γνώσεις, ωραίες εικόνες που σου κόβουν την ανάσα, μυρωδιές και γεύσεις που
χαράχτηκαν ανεξίτηλες στη μνήμη μας. Η βιωματική μάθηση βοηθάει τους μαθητές/τις
μαθήτριες να κατανοήσουν και να αγαπήσουν το περιβάλλον και αφού το αγαπήσουν
μέσα από τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, θα μεριμνήσουν για τις ανάγκες όχι μόνο
της σημερινής γενιάς αλλά και των μελλοντικών γενεών.
Η αρχηγός της διήμερης επίσκεψης
Μαριάννα Αποστόλου, ΠΕ05
Οι συνοδοί καθηγητές
Χρήστος Κογιάννης, ΠΕ03
Θεοχάρης Κόνιαρης, ΠΕ03