Που πάμε;

Διαβάζοντας το trikalaIN.gr προ μηνών, είδα, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα καταπολέμησης της ερημοποίησης και της ξηρασίας, να αναφέρει ο αρμόδιος Υπουργός Αγροτικής ανάπτυξης, ότι το 50% του ελλαδικού χώρου κινδυνεύει με ερημοποίηση μέσα στην επόμενη 20ετία. Προσθέτει ακόμα ο κ. Υπουργός ότι «θέλουμε ως υπουργείο να ξεκινήσει μια ευρύτερη καμπάνια για το θέμα της ερημοποίησης αλλά και της κλιματικής αλλαγής γενικότερα, με την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση όχι μόνο των ειδικών επιστημόνων, αλλά και ευρύτερα του συνόλου της κοινωνίας».
Θα ΄λεγε κάποιος στον κ. Υπουργό μπράβο που έχει καταλάβει που οδηγούμαστε, φυσικά όχι από χθες και προχθές, αυτό είναι το τεράστιο πρόβλημα που έχει φτάσει στο κόκκινο εδώ και πολλές δεκαετίες, τουλάχιστον για τη Θεσσαλική λεκάνη, όπου υπάρχουν καταγεγραμμένα πολλά στοιχεία. Οι ειδικοί, όπως αποκαλεί, επιστήμονες συνέχεια γράφουν και φωνάζουν, γνωρίζοντας που πάει η κατάσταση αυτή.
Για την ερημοποίηση έχουν διατυπωθεί πάρα πολλοί ορισμοί. Σημαίνει: α). ότι το έδαφος από γόνιμο γίνεται άγονο, δηλαδή μη παραγωγικό, που έχει ως συνέπεια τη μείωση παραγωγής αγαθών, εγκατάλειψη και μετανάστευση των ανθρώπων β). έλλειψη νερού με μετατροπή καλλιεργήσιμων ποτιστικών εκτάσεων σε ξηρικές και άγονες, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη του τόπου.
Η ευαισθησία των ειδικών επιστημόνων έρχεται από πολύ μακριά. Από το 1974 άρχισαν όλες οι Δ/νσεις ΥΕΒ του Υπουργείου Γεωργίας των Θεσσαλικών νομών, να μετρούν το βάθος του υδροφόρου ορίζοντα μέχρι το 1994. Βλέπουν μια συνεχή πτώση σε όλη τη Θεσσαλική λεκάνη από 10%-40%. Το 1996 οργανώθηκε στη Λάρισα Διεθνές συνέδριο επιφανειακών υδάτων. Στα πρακτικά ατού του συνεδρίου (2 τόμοι), γράφουν αναλυτικά την τότε κατάσταση κυρίως το υδρολογικό κομμάτι. Προτείνουν μέτρα, αναφέροντας βέβαια που θα οδηγηθούμε αν δεν ληφθούν μέτρα. Που; Εδώ που είμαστε σήμερα. Να αναφέρω μόνο ένα στοιχείο από αυτά τα πρακτικά, που πιστεύω ότι έχει μεγάλη σημασία σήμερα.
Ο όγκος του νερού το χρόνο από τον Πηνειό που έπεφτε στη θάλασσα ήταν 2,5 δις.m3 νερό.To 1996 όλες οι αρδευτικές ανάγκες του Θεσσαλικού χώρου (ποτιστικά περίπου 4 εκ. στρέμματα) ήταν 1 δις. m3 νερού. Πιστεύω ότι τα πρακτικά αυτά του συνεδρίου, λίγοι τα μελετήσανε και φυσικά ουδείς από τις εκάστοτε εξουσίες τα γνωρίζουν. Το 1994 τα Ηνωμένα Έθνη ασχολήθηκαν με το σοβαρό αυτό θέμα παγκοσμίως της ερημοποίησης δίδοντας τον δικό της ορισμό.
Την δεκαετία του ’90 η αρμόδια γραμματεία περιβάλλοντος των Βρυξελλών, επιδοτούσε εξ ολοκλήρου προγράμματα βελτίωσης παθογενών εδαφών. Στα Τρίκαλα συντάχθηκε μελέτη βελτίωσης για όλα τα προβληματικά παθογενή εδάφη (περίπου 60.000 στρέμματα), στο πεδινό κομμάτι του νομού. Συντάκτες ο καθηγητής κ. Βερίσογλου γεωπόνος ΑΠΘ και ο κ. Τσαντήλας Δ/ντής Λάρισας ΕΘΙΑΓΕ. Η έρευνα έγινε σε ένα χρόνο και παραδόθηκε στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τρικάλων από τους συντάκτες της. Η μελέτη αυτή έμεινε στα συρτάρια και φυσικά χάθηκαν τα χρήματα, διότι έτσι έκριναν οι διοικούντες. Τα χρήματα από την Ε.Ε. δεν πήγαν για έργα υποδομής στον πρωτογενή τομέα όπως προοριζόταν, όπως αναφέρει η εφημερίδα Ελευθεροτυπία στις 17/10/10, ότι η Ελλάδα από την ένταξη στην Ε.Ε. μέχρι το 2010 έλαβε επιδοτήσεις 120 δις. ευρώ. Απ’ αυτά τα 51,3 δις. στις εταιρείες της Δ. Ευρώπης, για αγορά μηχανημάτων και πρώτες ύλες.
Πιστεύω ότι αυτό που αναφέρεται για ερημοποίηση, δηλαδή το 50% στην 20ετία για την Θεσσαλία, το ποσοστό είναι σίγουρα πολύ χειρότερο. τα Τρίκαλα ε σχέση με την ανατολική Θεσσαλία είναι σίγουρα σε καλύτερη κατάσταση, που ήδη είναι ορατά τα πρώτα δείγματα ερημοποίησης.
Αναγνώστης