«Εσύ που ξέρεις τους Ισραηλινούς, γιατί δεν τους λες κάτι για τη Γάζα;», με είχε ρωτήσει πριν λίγο καιρό καλός φίλος, μορφωμένος και με ειλικρινή πόθο για ειρήνη, χωρίς μίση και εξτρεμισμούς.
Η αφορμή ήταν το βιβλίο μου για την εβραϊκή κοινότητα Τρικάλων και μια συζήτηση πάνω στις «Τρωάδες», το εκπληκτικά διαχρονικό έργο του Ευριπίδη για τον πόλεμο.
Φυσικά, του εξήγησα ότι άλλο είναι οι Ισραηλινοί, οι κάτοικοι του Ισραήλ, και άλλο οι Ισραηλίτες, οι έχοντες το εβραϊκό θρήσκευμα, κάτι με το οποίο συμφώνησε.
Άραγε, όταν μιλούμε για τα ευαίσθητα αυτά θέματα, ειδικά την περίοδο που βλέπουμε εικόνες καταστροφής και βομβαρδισμών, με παιδιά νεκρά, έχουμε άραγε σωστή εικόνα για τα θέματα για τα οποία μιλούμε; Υπάρχει επαρκής πληροφόρηση πάνω σε ζητήματα όπως το παλαιστινιακό;
«Το κράτος του Ισραήλ είναι σιωνιστικό» μου είπε κάποια στιγμή άλλος φίλος. «Συμφωνώ» του απάντησα, «αλλά τι εννοείς εσύ με τον όρο Σιωνισμός;» Αλήθεια, πόσοι ξέρουν τι είναι ο σιωνισμός; Έχω ακούσει εκδοχές από το ότι είναι σχεδόν παρακλάδι του σατανισμού, έως ότι είναι η άλλη εκδοχή του ναζισμού. Μύλος…
Από την άλλη, ακούω ότι όποιος διαφωνεί με την πολιτική του Ισραήλ, είναι ταυτόχρονα και αντισημίτης. Συγγνώμη, αλλά εγώ δεν νιώθω καθόλου αντισημίτης, όταν καταδικάζω σφαγές, όπως αυτές στην
Σάμπρα και Σατίλα, και πολιτικές ανθρώπων, όπως του Αριέλ Σαρόν.
«Νίκη στη Χαμάς», ακούω από μερικούς, ως αντίπαλο δέος στη στρατιωτική μηχανή του Ισραήλ. Και πάλι δεν θέλω να ταχθώ χωρίς κρίση στους υποστηρικτές μιας οργάνωσης, η οποία έχει ως στόχο την καταστροφή του κράτους του Ισραήλ και έχει αρκετά σκοτεινές ρίζες και πηγές χρηματοδότησης. Θεωρώ ότι αυτό που λείπει στον Παλαιστινιακό λαό είναι μια αριστερά, μαχητική, με όραμα εθνικής ανεξαρτησίας, όσο και κοινωνικής, όχι τα όπλα της Χαμάς.
«Μα, αμυνόμαστε» λένε αρκετοί που συμφωνούν με την πολιτική του Ισραήλ. Και πάλι, αν κοιτάξουμε εποικισμούς, πολιτικές εμπάργκο και πίεσης χρόνων, δεν θα έλεγα άμυνα τη δημιουργία οργής και ποταμών αίματος και τη στέρηση κάθε ελπίδας για φυσιολογική ζωή από τους Παλαιστίνιους.
Και όταν ακούω να απευθύνονται σε Έλληνες πολίτες, με εβραϊκό θρήσκευμα και να τους ρωτάνε αν καταδικάζουν το Ισραήλ και τι θα έκαναν αν το Ισραήλ πολεμούσε με την Ελλάδα, ανατριχιάζω, γιατί φέρνω στο μυαλό μου τις ερωτήσεις που έκαναν στους Έλληνες κομμουνιστές, όταν τους ζητούσαν δηλώσεις μετανοίας: «Τι θα κάνεις, αν η Ελλάδα πολεμήσει με την Βουλγαρία;»
«Και πώς πιστεύεις ότι θα λυθεί το Παλαιστινιακό; Με ποιους είσαι τελικά;» καταλήγουν τέτοιες συζητήσεις. Αν ήξερα πώς θα λυθεί το Παλαιστινιακό, μάλλον θα ήμουν Γ.Γ. του ΟΗΕ ή θα κατείχα τώρα το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2014. Όμως, ξέρω ότι είμαι και με τους δύο λαούς και ότι έχω μερικές βασικές αρχές, οι οποίες θέλω να πιστεύω ότι με τοποθετούν στην αριστερά και στο δρόμο της ειρήνης:
Θα πρέπει να δημιουργηθεί ανεξάρτητο, βιώσιμο Παλαιστινιακό κράτος. Θα πρέπει όλοι οι δήθεν προστάτες και ιμπεριαλιστές να πάψουν να επηρεάζουν τις ζωές των λαών της περιοχής, ενώ παίζουν τα δικά τους παιχνίδια.
Θα πρέπει οι ηγεσίες των λαών εκεί να επιλέγουν την ειρήνη και όχι την επιβολή, να επιλέγουν τον σεβασμό στις ζωές των άλλων, να απομονωθούν οι εξτρεμιστικές και φανατικές φωνές και να γίνει η Ιερουσαλήμ αυτό που της αξίζει: Κέντρο κοινών δεσμών των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, οι οποίες έχουν αναφορά σε ένα κοινό πρόσωπο: Τον Αβραάμ.
Αυτό δεν προσπαθεί και η διεθνής διπλωματία ή αυτή των επιμέρους χωρών; θα ρωτήσουν μερικοί. Θα απαντούσα ότι κατά την γνώμη μου, δεν το προσπαθεί.
Όνειρα θερινής νυκτός, θα μου πείτε μερικοί άλλοι. Ίσως, αλλά αν σας πω ότι τα προτιμώ από τις σφαγές, τις εκεχειρίες που σπάνε ανά πάσα στιγμή, τα παιχνίδια των ιμπεριαλιστών, τις μανάδες που αγωνιούν και τα παιδιά που πεθαίνουν, θέλω να με πιστέψετε…
Κώστας Μιχαλάκης,
Φιλόλογος-Ιστορικός
.